یونس شاملی ; حزب توده ایران در میانهء خواب و بیداری
جمهوری اسلامی خود را برای برگزاری سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری آماده میکند و با توسل به تمامی شگردهای رذیلانه و فریبکارانه در صدد جلب نظر مردم برای شرکت در بازی به اصطلاح انتخابات است. تلاش برای تحریم فعال انتخابات تلاشی است در مبارزه با جهل و جنایت چهل و اندی ساله جمهوری اسلامی. تلاش برای تحریم هر انتخاباتی در جمهوری اسلامی تلاشی حقیقی و دمکراتیک است.
اما اخیر حزب توده ایران برای تحریم انتخابات ریاست جمهوری بیانیه ایی در خطاب به بخشی از احزاب سیاسی منتشر کرده است. بیانیه ایی که در آن نجات کشور را در گرو “استقرار حکومتی مردمی، حفظ تمامیت ارضی، منافع ملی و تحقق حقوق تک تک شهروندان ایران” ارزیابی کرده است. جالبتر اینکه حزب توده در این بیانیه تقاضای نشست تدارکاتی را برای تنظیم فراخوانی مشترک برای تحریم انتخابات را نیز مطرح کرده است.
با نگاهی به این بیانیه حزب توده ایران، مواردی شایان دقت و نقد است؛
یک- تاریخ همیاری و همکاری حزب توده ایران و حتی تلاش این حزب برای جا انداختن رژیم جنایت و سرکوب جمهوری اسلامی در دهه اول حاکمیت این رژیم هنوز از خاطره ها محو نشده، این حزب گویا از خواب خرگوشی تازه بیدار شده باشد، و یا به احتمالی قویتر دیگران را خواب رفته تلقی کرده باشد، میخواهد سکاندار تنظیم فراخوان تحریم انتخابات شود و دیگر احزاب را در امر خطیر “تحریم فعال انتخابات” رهبری کند!! غافل از آنکه حزب توده ایران هم از جهت بی اعتباری تاریخی اش، هم از جهت سیاست های آنتی دمکراتیک اش آخرین تشکیلاتی است که میتواند مسئولیت چنین فعالیتی را به عهده بگیرد.
دو- با نگاهی به نام احزاب قید شده در بیانیه که عمدا احزاب سیاسی مرکز را تشکیل میدهند، نامی از هیچ ائتلاف سیاسی مطرح در این لیست آورده نشده است. به بیان دیگر حزب توده از آوردن نام ائتلافهای مطرح در جنبش سیاسی یعنی “همبستگی برای آزادی و برابری در ایران”، “شورای دمکراسی خواهان ایران” و “کنگره ملیتهای ایران فدرال” که از چندین حزب و تشکل سیاسی تشکیل شده است، اجتناب کرد است. با وجود اینکه حزب دمکرات کردستان ایران در تمامی این ائتلاف ها حضور دارد، اما حزب توده گویا احزاب متعلق به خلق های غیرفارس را نیز دعوت کرده باشد نامهای حزب دمکرات کردستان/ایران و فرقه دمکرات آذربایجان (خودی) را به لیست احزاب در بیانیه اش اضافه کرده است.
به بیانی ساده تر و بسیار روشن تر حزب توده ایران در این بیانیه علی رغم ادعایش حقیقتا به دنبال همکاری همه جانبه و مشترک با نیروهای سیاسی مترقی و دمکرات برای تحریم انتخابات جمهوری اسلامی نیست. انتخاب سلیقه ایی احزاب سیاسی و اهداف معین در پس آن نشان آشکاری از عدم وجود صمیمیت در تلاش برای یک فردای بهتر در ایران است.
سه- علت عدم انتخاب ائتلاف های نامبرده در بیانیه حزب توده ایران تاکید این ائتلاف ها به “جمهوریت و فدرالیسم” به مثابه نظام سیاسی در فردای جمهوری اسلامی است. به بیانی دیگر حزب توده عمدتا نام احزابی را در بیانیه اش آورده است که میخواهند با شعار صرف “نه به جمهوری اسلامی” به مبارزه برای تحریم انتخابات بروند. درصورتیکه سه ائتلاف نام برده، همبستگی برای آزادی و برابری، شورای دمکراسی خواهان و کنگره ملیتهای ایران فدرال، با شعار “نه به جمهوری اسلامی/ آری به جمهوری فدرال” به مبارزه برای تحریم انتخابات رژیم حاکم میروند. با این وصف روشن میگردد که حزب توده ایران در صف آرایی سیاسی خود را در میان احزاب عمدتا ناسیونالیست، مرکزگرا و تمامیت خواه جای داده است.
چهار- هدف حزب توده ایران، با تحریم انتخابات، آنچنانکه در این بیانیه نیز آمده، “استقرار حکومتی مردمی، حفظ تمامیت ارضی، منافع ملی و تحقق حقوق تک تک شهروندان ایران” است. با اندکی دقت به این متن میتوان جهت گیری پوپولیستی و آنتی دمکراتیک حزب توده ایران در فردای جمهوری اسلامی را به روشنی مشاهده کرد؛
۱-پرسش اول درباره متن فوق اینست که “حکومتی مردمی” مورد نظر حزب توده چیست؟ چون همه احزاب و سازمان های سیاسی از راست تا چپ از ناسیونالیست تا کمونیست از “حکومت مردمی” سخن میگویند. دقیقتر اینکه از مفهوم “حکومت مردمی” بدیل سیاسی روشنی که برای خلق ها در ایران روشنگر باشد، قابل دریافت نیست.
۲-پرسش بعدی اینست که “حفظ تمامیت ارضی” دیگر برای چه در این متن آمده است؟ گویا کشور در حال تجزیه است و حزب توده در کنار پارانویای سلطنت طلبان کمر همت به “حفظ تمامیت ارضی” بسته است! این مفهوم هم مقصد و مقصودی روشن را در فردای جمهوری اسلامی بیان نمیکند و تنها به هدف ایجاد وحشت و نفی حقوق خلقهای غیرفارس از سوی راست مرکز تکرار میشود.
۳-مفهوم “منافع ملی” که حزب توده از آن در این متن سخن میگوید بسیار ناروشن است. چون آنچه که ما از تاریخ حزب توده میدانیم منافع ملی از نظر آنها همواره منافع اتحاد شوروی بوده است. حالا که مفهوم “منافع ملی” بدون وجود خارجی اتحاد شوروی از سوی حزب توده مطرح میشود، بسیار پرسش برانگیز است. منافع ملی مورد نظر حزب توده حقیقتا چه میتواند باشد؟ منافع ملی ایران یا منافع ملی روسیه، کدامین؟
۴-پرسش بعدی اینست که جمله “تحقق حقوق تک تک شهروندان ایران” در بیانیه حزب توده برای ما چه میگوید؟ این مفهوم یعنی “حقوق شهروندی” مفهوم آشنا و شناخته شده است. اما “حقوق تک تک شهروندان” دیگر چه صیغه ایست؟ نکند حزب توده با آوردن “تک تک شهروندان” قصد دارد از حقوق خلق های غیرفارس در ایران کثیرالملله، مولتی اتنیک سخن بگوید؟! اما این غیرممکن است. چون شهروند معادل فرد است و حقوق جمعی را نمیتواند شامل شود. یعنی در یک جامعه دمکراتیک هم حقوق فردی/ شهروند باید پاسخی برای خود بیابد و هم حقوق جمعی/ اتنیکی در قانون اساسی و نظام سیاسی جایگاه رفیعی داشته باشد. اما حزب توده ایران در این بیانیه از حقوق جمعی/ملیتی در این بیانیه سخن نمیگوید و از برآورد شدن حقوق جمعی یعنی حقوق برابر ملیتها در ایران فرار میکند و با آوردن مفهوم “تک تک شهروندان” میخواهد موضوع را ماست مالی کند. همچنانکه پیش از این یادآور شدم حزب توده دقیقا به همین دلیل نیز از بردن نام ائتلافهای سیاسی که برای جمهوریت و فدرالیسم مبارزه میکنند اجتناب کرده است. این است آن دمکراتیسم باسمه ایی که حزب توده از آن سخن میگوید. و تازه با این ماهیت میخواهد سکاندار مبارزه سیاسی و تحریم انتخابات در ایران هم باشد! موش از سوراخ رد نمیشد، یک جارو هم به دمش می بنده.
