مقام ارشد اوکراینی: ایران برای اجتناب از جنگ هواپیمای مسافری را ساقط کرد
دبیر شورای امنیت ملی اوکراین در مصاحبهای با روزنامه گلوب اند میل کانادا گفته معتقد است که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی “به عمد” هواپیمای مسافری این کشور را سرنگون کرده تا از رویارویی نظامی با آمریکا جلوگیری کند.
روزنامه گلوب اند میل به نقل از اولکسی دانیلوف که بر تحقیقات اولیه اوکراین درباره سقوط هواپیما نظارت داشته، میگوید خودداری ایران از اجازه دادن به بازرسان بینالمللی برای دسترسی به شواهد، او را متقاعد کرده که ایران “به عمد” هواپیما را ساقط کرده است.
روز هشتم ژانویه ۲۰۲۰، بعد از کشته شدن قاسم سلیمانی در حمله آمریکا، ایران پایگاه موشکی آمریکا در عراق را هدف قرار داد. چند ساعت بعد تمام ۱۷۶ سرنشین پرواز پی اس ۷۵۲ اوکراین در اثر شلیک دو موشک سپاه در آسمان ایران کشته شدند. واقعهای که ایران در ابتدا انکار میکرد و اشتباه فنی میخواند.
با گذشت بیش از یک سال از آن واقعه و ارائه گزارش ایران، دو کشور کانادا و اوکراین با رد آن گزارش گفتهاند که ایران واقعیات را انکار میکند.
آقای دانیلوف به مارک مکینن، خبرنگار گفته است: “ایران به کسی اجازه نداده که این فاجعه را بررسی کند و هر تحقیقی را متوقف یا کند کرده است. اینکه خودشان دارند تحقیق میکنند، باعث تعجب است البته این را مودبانه میگویم… وقتی میگویند که این تصادفی بوده، من باور نمیکنم. این عمدی بوده و یک حمله با قصد قبلی.”
اولکسی دانیلوف به عنوان مسئول تیم تحقیقات از شورای امنیت ملی در ماه فوریه به ایران سفر و با علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران دیدار کرد. اکنون پیگیری تحقیقات به وزارت خارجه کشورهای اوکراین و کانادا و بریتانیا، افغاستان و سوئد سپرده شده که شهروندانشان در آن پرواز کشته شدند.
او میگوید: “از هشت ژانویه پارسال، این سوال در ذهنم است که ‘چرا این کار را کردند؟’ اگر پرواز اماچ۱۷ مالزی یادتان باشد، که روسها با دستور نظامی به آن شلیک کردند، عملیاتهای نظامی بعد از شلیک متوقف شد، چون تمام جهان روی این موضوع متمرکز شد که چه اتفاقی افتاد.”
آقای دانیلوف با استناد به اینکه به هواپیمای اوکراین هم با همان تجهیزات نظامی روسی شلیک شده و دو کشور روابط نزدیکی با هم دارند، میگوید “اگر از این منظر به ماجرای شلیک به هواپیمای اوکراین در ۸ ژانویه نگاه کنیم، سلیمانی ترور شده بود و وقوع یک جنگ انتظار میرفت. بعد از شلیک به هواپیمای اوکراین و کشتن شهروندان ما در میان سایر شهروندان، این [جنگ کامل] از اولویت اول به اولویت دهم سقوط کرد.”
مارک مکنین، خبرنگار گلوب اند میل مستقر در اوکراین میگوید کانادا در این نظر که ایران به عمد و برای جلوگیری از جنگ به هواپیما شلیک کرده، با آقای دانیلوف همنظر نیست هرچند نتیجه تحقیقات از سوی ایران را نپذیرفته است.
آقای مکنین به بیبیسی فارسی گفت که آقای دانیلوف اسناد و مدارکی برای این ادعا ندارد اما اتفاقا به همین دلیل که اسناد و شواهد حادثه در اختیار او گذاشته نشده، از روی “کلافگی” این سخنان را گفته است.
او میگوید این سخنان را رئیس شورای امنیت ملی برای فشار آوردن بر ایران گفته است که بتواند اطلاعات بیشتری از ایران به دست بیاورد. چون مقامهای اوکراین حتی نتوانستهاند به نام ۱۰ نفری دست پیدا کنند که گفته میشود در این پرونده متهم شدهاند.
دبیر شورای عالی امنیت ملی اوکراین در بخشی از مصاحبه خود به روزنامه کانادایی گفته “وقتی در تهران بودم و با مقام همپایه خود در ایران [علی شمخانی] صحبت میکردم، از او مستقیما پرسیدم ‘چرا این کار را کردید؟’ او خیلی صادقانه گفت که آنها تمایلی به شلیک به هواپیما نداشتهاند. اما ایران کشوری است که گروههای مختلف پرنفوذ در آن هستند. دستکم سه نیروی نظامی تحت سه فرماندهی مختلف حضور دارند از جمله سپاه پاسداران. اما فقط هم آنها نیستند.”
اوکراین و کانادا ماه پیش گزارش نهایی سازمان هواپیمایی کشوری ایران در مورد سرنگونی پرواز پی اس ۷۵۲ خطوط هوایی اوکراین بر فراز تهران را رد کردند.
سازمان هواپیمایی کشوری در گزارش خود گفته یک اپراتور دفاع ضد هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هواپیما را “به اشتباه” نیروی متخاصم شناسایی و بدون اجازه فرماندهان موشکها را شلیک کرده است.
BBC