در کارخانه کابی آلیاژ ماکو چه می‌گذرد؟
گزارشی از آلودگی‌های کارخانه کابی آلیاژ منطقه آزاد ماکو
اواسط مرداد ماه سال ۱۳۹۴ حسین فروزان مدیر عامل وقت منطقه آزاد ماکو خبر از امضای قرارداد ۶۰ میلیون دلاری بین شرکتی هندی و منطقه آزاد ماکو جهت تاسیس کارخانه تولید فرو آلیاژ در ماکو طی چند فاز خبر داد. شرکتی که درست سه ماه قبل از رسمی شدن خبر این قرارداد یعنی در اردیبهشت ماه همان سال تاسیس شده بود. در همین راستا منطقه آزاد ۳۰ هزار مترمربع زمین و استفاده از مزایای قانونی مناطق آزاد برای ایجاد این کارخانه در اختیار شرکت هندی قرار داد، تا به گفته «آبهی آگروال» مدیر عامل شرکت کابی آلیاژ هند صنایع فلزی و استیل تولید کند.
دو سال بعد از رسمی شدن خبر قرداد در مرداد ماه سال ۱۳۹۶ اولین فاز این کارخانه افتتاح شد. در مراسم افتتاح فاز اول کارخانه کابی آلیاژ، اکبر ترکان مشاور وقت رئیس جمهور و دبیر شورای عالی مناطق آزاد از افتتاح فاز دوم این کارخانه تا سه ماه آینده خبر داده و تامین فروسیلیکو منگنز از مواد اولیه فولاد کشور را توسط این کارخانه نوید داد.
از همان اوایل تاسیس کارخانه کابی آلیاژ به دلیل عدم رعایت جنبه‌های زیست محیطی موجب آلودگی‌های فراوانی در منطقه آزاد ماکو شده است. چنانچه تنها یک سال پس از شروع به کار این کارخانه در دی ماه ۱۳۹۷ فرمانداری شهرستان شوط جلسه بررسی مسائل و مشکلات کارخانه کابی آلیاژ هندی‌ها را با حضور فرماندار شوط، معاون محیط زیست استان آذربایجان غربی، نماینده سازمان آزاد ماکو و تعدادی از ادارات را در محل فرمانداری شوط برگزار نمود.
در آن جلسه که به نوعی اولین جلسه رسمی بررسی آلودگی‌های کارخانه کابی آلیاژ بود، حسین عبداللهی اصل فرماندار وقت شوط بدون اشاره به نام این مجموعه، از وجود کارخانه‌های آلاینده‌زا که آسیب جدی به سلامت و امنیت جانی و همچنین تلفات کشاورزی در شهرستان شوط به بار می آورند سخن گفت.
طی جلسه‌ی مذکور مقرر شد تا مواردی همچون ایجاد ایستگاه سنجش آلایندگی محیط زیست در کارخانه ایجاد و دستگاه فیلتر آلایندگی جهت کاهش آلایندگی هوا نصب شود. همچنین اصلاحاتی جهت جمع آوری گازهای داخل سیستم کارخانه انجام و کارخانه تا زمان نصب دستگاه کاهنده آلودگی هوا فعالیت‌های خود را کاهش دهد. اما کارخانه به جز نصب فیلتر که آن هم به گفته منابع محلی در اغلب شب‌ها از سوی مسئولان کارخانه خاموش می‌شود، هیچ کدام از موارد فوق را با گذشت حدود سه سال از زمان برگزاری آن جلسه رعایت نکرده است.
گفتنی است دودهای منتشر شده از این کارخانه نه تنها کارکنان مربوطه را تهدید می‌کند، همچنین سلامتی مردم منطقه را نیز شدیدا تحت تاثیر قرار داده است. زیرا گازهای خروجی این کارخانه سرطان‌زا می‌باشد و به همین خاطر کارخانه ملزم است تا هر از گاهی از کارکنان خود آزمایش‌هایی جهت برآورد سلامتی ریه‌های آنها به عمل آورد که هنوز هیچ اقدامی در این زمینه هم از سوی مسئولان ذیربط به عمل نیامده است.
نهایتا پس از رسانه‌ای شدن آلایندگی این کارخانه از طرف رسانه‌های محلی در هفته‌های گذشته، اواخر مهرماه سال جاری میرعلی اصغر هاشمی مدیر صنایع و معادن منطقه آزاد ماکو طی نامه‌ای اخطار لازم جهت رعایت دستور العمل‌های بهداشتی را به مدیریت واحد صنعتی کابی آلیاژ ابلاغ کرد. اما به گفته‌ی فعالان مدنی نه خروجی جلسه‌ی دی ماه ۱۳۹۷ و نه نامه‌ی اخیر مدیر صنایع و معادن منطقه آزاد ماکو، هیچ کدام تاثیری در کاهش آلودگی‌های این مجموعه نداشته و همچنان سلامتی اهالی و کارکنان کارخانه کابی آلیاژ با خطر روبرو است.
