بیانیه شورای هماهنگی تشکل های صنفی فرهنگیان ایران به مناسبت دوم اسفند” روز بزرگداشت #زبان_مادری”

به نام خداوند جان و خرد

برای اولین بار سازمان یونسکو در ۱۷ نوامبر سال ۱۹۹۹ روز ۲۱ فوریه برابر با دوم اسفند در ایران را روز جهانی زبان مادری نامید و از سال ۲۰۰۰ این روز در بیشتر کشورها گرامی داشته می شود و برنامه هایی در ارتباط با این روز برگزار می گردد.

فلسفه نامگذاری روزی به عنوان زبان مادری از آن جهت است که زبان به عنوان کلید شبکه های ارتباطی و گاهی نیز سرمایه فرهنگی یاد می شود که افراد با تسلط بر آن می توانند علاوه بر برقراری روابط اجتماعی، نوعی هویت ویژه کسب کنند. پس هویت فرد چه در سطح قومی و در سطح ملی، تا حدود زیادی بستگی به زبانی دارد که او فرا می گیرد.

 در واقع زبان پدیده اجتماعی منحصر به فردی است که روند تکامل انسان در جامعه توسط آن به نسل های بعد منتقل می شود. اگر زبان از جامعه انسانی گرفته شود، چرخه اجتماعی از حرکت می ایستد؛ جامعه انسانی از هم گسسته، فرهنگ و تمدن بشری هم نابود می شود.

وقتی که از حفظ، تقویت و توسعه فرهنگ یک جامعه سخن به میان می آید، زبان نیز به عنوان یک عامل اساسی مطرح می شود؛ چرا که زبان در حکم رشته ای است که فرهنگ گذشته و حال را به هم پیوند می دهد. در سه قرن اخیر روند نابودی زبان ها به نحو فزاینده و دهشتناکی رو به رشد بوده است، به نحوی که بشر در هر ماه، دو زبان را از دست می دهد.

بر این اساس جامعه جهانی نیز اهمیت و ضرورت آموزش بە زبان مادری را به درستی پذیرفته و آن را به عنوان یک حق اساسی بشری به رسمیت شناخته است به طوری که در چندین معاهده و اعلامیه تهیه شده از سوی مراجع و مجامع بین المللی، ضمن تصریح به حقوق اشخاص در آموزش بە زبان مادری خود متعهد است.

از جمله ی مهم ترین این میثاق نامه ها و معاهدات می توان به:

ماده ۲۷ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی مصوب ۱۶ دسامبر ۱۹۹۶؛ ماده ۳۰ کنوانسیون حقوق کودک مصوب ۲۰ نوامبر ۱۹۸۹؛ ماده ۴ اعلامیه حقوق افراد متعلق به اقلیت های قومی، ملی، مذهبی و زبانی مصوب ۱۸ دسامبر ۱۹۹۲ مجمع عمومی سازمان ملل متحد و همچنین ماده ۵۲ اعلامیه جهانی حقوق زبانی مصوب سال ۱۹۹۶ و منشور زبان مادری سازمان یونسکو اشاره کرد.

در کشور ما نیز با توجه به اقلیم های متنوع از حیث فرهنگی و زبانی پرداختن به این ضرورت از هر زمانی بیش از پیش احساس می شود و دولت بایستی اصل ۱۵ قانون اساسی را که سال هاست به محاق و فراموشی رفته، اجرا و بسترهای لازم را برای آن فراهم کند.

شورای هماهنگی تشکل های صنفی فرهنگیان ایران ضمن بزرگداشت و تبریک این روز به همه ی اقوام ایرانی تاکید می کند برابری فرهنگی و اشاعه ی تعلق سرزمینی و همبستگی ملی جز با اجرای عدالت در خصوص حق آموزش به زبان مادری میسر و ممکن نخواهد شد. 

از این رو از همه ی دست اندرکاران این امر می خواهد تلاش های خود را حول این محور مهم و اساسی درآورند.

شورای هماهنگی تشکل های صنفی فرهنگیان ایران  

دو اسفند ماه یکهزار و چهارصد خورشیدی