ارومیه : سایه سنگین کرونا بر پیکره صنعت گردشگری آذربایجان‌غربی
ایرنا- شیوع ویروس کرونا در نقاط مختلف جهان و خانه‌نشین شدن مردم، ضربه سختی به صنعت گردشگری دنیا وارد کرد که در همین راستا صنعت نیمه جان گردشگری ایران و به تبع آن آذربایجان غربی نیز از این گزند بی نصیب نماند.
به گزارش ایرنا، هرچند به دلیل وابسته نبودن اقتصاد ایران به صنعت گردشگری، میزان آسیب کشور از رکود گردشگری قابل مقایسه با کشورهایی نیست که اقتصاد آنان گره خورده به صنعت توریسم است، اما باید اذعان کرد همین صنعت نیمه جان گردشگری کشور نیز با بحران کرونا به سمت ورشکستگی پیش رفت و بسیاری از فعالان این حوزه آسیب جدی دیدند.
کسب و کارهای کوچک، صنعت هتلداری، بوم گردی و بازدید از آثار تاریخی و گردشگری بیشترین مواردی است شیوع ویروس کرونا در آذربایجان‌غربی به پیکره آنان نیز اثر سوء داشته است.
آذربایجان غربی یکی از قدیمی ترین استان های ایران است که دارای قدمتی به درازای تاریخ و آثار متعدد تاریخی و باستانی را در خود جای داده است؛ همین موضوع نیز سبب شده تا این استان نه تنها مورد توجه گردشگران داخلی بلکه مکانی جالب برای گردشگران خارجی نیز محسوب شود.
طبق ادعای کارشاسان، از سال ۱۳۱۰ که بررسی های باستان شناسی در آذربایجان‌غربی آغاز شده و تا به امروز نیز ادامه داشته است، تاکنون یک هزار و ۴۸۸ محوطه و بنای تاریخی در این استان کشف شده که مربوط به دوران های تاریخی و اسلامی هستند.
قدمت چند هزار ساله برخی از اماکن تاریخی آذربایجان‌غربی سبب شده که این استان در اواسط دهه ۱۳۹۰ شمسی و قبل از شیوع ویروس کرونا به کانون توجه مجلات و نشریه‌های گردشگری منطقه تبدیل شود؛ به طور مثال غار تمتمه در شهرستان سلماس، قدمتی بیش از ۳۵ هزار سال دارد که شاید در نوع خود در منطقه بی نظیر است.
تمامی این عوامل در کنار یکدیگر سبب شده تا آذربایجان غربی به لحاظ برخوردار بودن از آثار تاریخی جز پنج استان نخست کشور محسوب شود؛ اما باید اذعان کرد که حتی قبل از ضربات هولناک کرونا به صنعت گردشگری این استان، توجه به این صنعت زیاد هم جالب نبود.
بیکاری ۴۰۰ نفر فعال حوزه گردشگری در آذربایجان‌غربی بر اثر کرونا
“جلیل جباری” مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان غربی با ادعای بیکاری ۴۰۰ نفر فعال حوزه گردشگری در استان بر اثر شیوع ویروس کرونا بر این امر صحه گذاشت که بی توجهی به این صنعت نیمه جان در بحران شیوع کرونا، کمر فعالان این حوزه را شکسته است که شاید با ادامه روند فعلی، آسیب‌های جبران ناپذیری به این صنعت در آذربایجان‌غربی وارد خواهد کرد.
“جباری” با بیان اینکه طی بحران کرونا بیش از ۴۰ درصد از دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری آذربایجان‌غربی تعطیل شده، افزود: طی این مدت بیش از یک هزار و ۷۰۰ میلیارد ریال به صنعت گردشگری استان خسارت وارد شده است.
وی تعداد دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری در ارومیه مرکز آذربایجان غربی را ۱۰۶ مورد اعلام کرد و اظهار داشت: هم اینک بیشترین تعداد دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری در استان مربوط به ارومیه است که ۶۵ دفتر خدمات مسافرتی و گردشگری فعال دارد.
وی بیان کرد: برای توسعه و رونق گردشگری در سطح آذربایجان غربی نیاز است که با حمایت‌های لازم تعداد این دفاتر در شهرستان‌های این استان نیز متناسب با جمعیت و ظرفیت‌های آنها افزایش یابد.
جباری به پراکندگی اقامتگاه‌های بوم‌گردی در سطح استان نیز اشاره کرد و گفت: بیشترین تعداد واحدهای بوم‌گردی به ترتیب در تکاب، پیرانشهر، سردشت، اشنویه، خوی، ماکو و ارومیه است که متاسفانه پس از شیوع ویروس کرونا، آنان نیز با رکود کمرشکن مواجه شدند.
وی اضافه کرد: ۲۹ واحد بوم‌گردی فعال در آذربایجان غربی وجود دارد که توسعه آنها با صدور مجوزهایی در سال گذشته و امسال در دست اقدام است و ۲ مورد نیز در حال اضافه شدن به این واحد هاست.
کاهش بیش از ۹۳ درصدی اقامت مسافران در اوج شیوع ویروس کرونا
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان غربی با تاکید بر اینکه شیوع ویروس کرونا عملا صنعت گردشگری را به تعطیلی کشاند، گفت: آمار اقامت گردشگران در برهه‌های حساس اوج شیوع ویروس کرونا در استان بیش از ۹۳ درصد کاهش داشت.
وی همچنین به این اشاره کرد که ضریب اشغال هتل‌ها و واحد های اقامتی استان نسبت به مدت زمان مشابه سال ۱۳۹۸ و ایام قبل از شیوع کرونا، کاهش ۶۶ درصدی داشته است.
جباری همچنین به افزایش نظارت بر واحدهای اقامتی و تاسیسات گردشگری در ایام شیوع ویروس کرونا نیز اشاره کرد و مدعی شد که طی این مدت گزارش یا شکایتی از وضعیت بهداشتی تأسیسات گردشگری و بهداشت مراکز اقامتی و یا ابتلا مسافران در مراکز اقامتی مجاز استان به کرونا دریافت نشده است.
تزریق ۱۰۰ میلیارد ریال تسهیلات کرونایی به صنعت گردشگری آذربایجان‌غربی
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان غربی با بیان اینکه تاکنون ۱۰۰ میلیارد ریال تسهیلات کرونایی برای جبران بخشی از خسارت وارد شده به صنعت گردشگری واریز شده است، افزود: متقاضیان می‌توانند تا پایان آذرماه در سامانه مربوطه ثبت نام و از تسهیلات ارائه شده بهره‌مند شوند.
تسهیلات کرونایی تزریق شده به صنعت گردشگری کافی نبود!
وی با بیان اینکه اعطای تسهیلات کرونایی در چندین مرحله از جمله اقدامات انجام شده برای جبرات بخشی از خسارت‌های وارده به این حوزه بوده است، اظهار داشت: متاسفانه این تسهیلات نیز نتوانست بخشی از خسارت را جبران کند.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی آذربایجان غربی ادامه داد: در حال حاضر تاکید وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی بر توسعه گردشگری ارزان‌قیمت و مشارکت جدی در برگزاری برنامه‌های فرهنگی است.
کرونا ورود گردشگران سلامت به آذربایجان غربی را به صفر رساند
گردشگری سلامت از جمله مهمترین بخش‌های گردشگری در آذربایجان غربی بوده که با شیوع ویروس کرونا، به سمت صفر شدن سوق پیدا کرده است.
گردشگران سلامت که هرسال میهمان آذربایجان غربی شده و به بیمارستان ها و مطب های پزشکان مراجعه می‌کردند، با ورود ویروس کرونا و بسته شدن مرزها دیگر فرصت حضور در استان را نیافته اند و به عبارتی هم آنها از خدمات درمانی و دیگر امکانات بی نصیب شدند و هم اماکن اقامتی، هتل ها، مسافرخانه ها، بیمارستان ها و دفاتر خدماتی مسافرتی ضربه های سنگینی را متحمل و از رزق و روزی خود بی بهره مانده اند.
مدیرعامل یکی از هتل داران ارومیه با تایید همه این موارد در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، حقایق دیگری را بیان کرده و گفت: متاسفانه کرونا آسیب ۱۰۰ درصدی بر گردشگری سلامت زده و می توان گفت ورود گردشگران سلامت را به صفر رسانده است.
“فیروز سپهری نیا” ادامه داد: ۸۵ درصد مسافران و گردشگران خارجی در ارومیه را گردشگران سلامت و تنها ۱۰ تا ۱۵ درصد بقیه را مسافران و گردشگران غیر حوزه سلامت تشکیل می‌دهند.
وی افزود: گردشگران سلامت بیشتر از شمال عراق وارد آذربایجان غربی می‌شوند که شیوع کرونا سبب کاهش چشمگیر گردشگران خارجی به این استان شده است.
بیش از ۵۰ درصد ضریب اشتغال هتل ها مربوط به گردشگران سلامت بود
مدیر یکی از هتل‌های ارومیه اظهار داشت: بیش از ۵۰ درصد ضریب اشتغال هتل ها مربوط به گردشگران یا مسافران سلامت در ارومیه است که با قطع شدن ورود این گردشگران و مسافران، هتل ها و مراکز اقامتی با مشکلات بی شماری مواجه شدند؛ آنها مجبور شدند برخی از نیروهای خود را که آموزش دیده بودند تعدیل کنند و این ضربه بزرگی بود به هتل هایی که برای تربیت نیروهای خود سرمایه گذاری کرده بودند.
وی ادامه داد: همچنین این وضعیت باعث شد تا هتل هایی که ۱۰۰ درصد ظرفیت خود را برای گردشگران سلامت آماده کرده و در این حوزه سرمایه گذاری کرده بودند، دست خالی مانده و سرمایه گذاریشان بی نتیجه بماند.
سپهری نیا اظهار کرد: کرونا باعث شد هتل ها ۳۰ تا ۴۰ درصد نیروهای آموزش دیده خود را تعدیل کنند؛ نیروهایی که برای تربیت آنها سرمایه گذاری زیادی صورت گرفته بود ودر واقع سرمایه اصلی هتل ها بودند.
وی افزود: بنابراین تعدیل این نیرو های آموزش دیده نه تنها ضربه سنگینی بر هتل ها بود، بلکه زمینه افزایش بیشتر بیکاری را رقم زد.
ضریب اشتغال هتل ها به صفر رسیده است
وی درخصوص اشتغال کنونی هتل داران، گفت: درحال حاضر ضریب اشتغال هتل ها در شهرستان ارومیه صفر شده و خالی از گردشگر سلامت است.
وی ادامه داد: اگرچه بیشتر هتل های استان آذربایجان غربی در حال فعالیت هستند، ولی مسافران داخلی هم به دلیل هراس از بیماری و فضای موجود رغبتی برای اقامت در هتل ها را ندارند.
در شرایط کرونایی هیچگونه حمایتی از هتل ها نشد
اگرچه هتل ها از جمله شاخص ترین مجموعه های مرتبط با صنعت گردشگری سلامت هستند و طی سالیان متمادی با ارایه خدمات وسرمایه گذاری، سعی در جذب آنها به‌سوی استان داشته اند، ولی گویا در دوران کرونا محروم از هرگونه حمایت بوده اند.
رییس یکی از هتل‌ها در ارومیه در این خصوص اظهار داشت: با وجود تبلیغات مختلف، تاکنون هیچگونه حمایتی از هتلداران نشده است و حتی در حوزه انرژی اعم از برق، گاز و آب هیچگونه حمایتی نشده و همچنان قبوض برق، آب و گاز ارسال شده و علاوه بر این فشارهای تامین اجتماعی نیز بیشتر شده است.
سپهری نیا افزود: برای بازگشت دوباره هتل ها به چرخه فعالیت و روشن شدن چراغ هتل ها باید ۲ اقدام صورت گیرد؛ نخست اینکه در شرایط کنونی از هتلداران هیچگونه هزینه ای از سوی تامین اجتماعی دریافت نشود و در زمینه انرژی اعم از برق، گاز و آب حمایت های لازم صورت گیرد.
رکود گردشگری سلامت و ضربه به اقتصاد آذربایجان‌غربی
“ریتا خضرزاده” کارشناس اداره کل گردشگری میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری آذربایجان غربی نیز در این باره اظهار داشت: با شیوع کرونا آمار مسافران خارجی به ویژه گردشگران سلامت در این استان بیش از ۹۰ درصد کاهش یافته است.
وی ادامه داد: قبل از کرونا مسافران خارجی نه تنها برای درمان بلکه برای خرید، تفریح، بازدید از اماکن تاریخی، خرید صنایع دستی، داروهای گیاهی و علاوه بر اینها برای ترمیم پوست، جراحی زیبایی، کاشت مو وبرخی دیگر برای درمان نازایی به آذربایجان غربی سفر می کردند.
وی افزود: با شیوع ویروس کرونا، سفر مسافران خارجی به استان کاهش یافت و این کاهش سبب صدمه دیدن مجموعه هایی که از ورود گردشگر سلامت نفع می دیدند، شده و فعالیت آنها را مختل کرد.
کارشناس اداره کل گردشگری میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری آذربایجان غربی ادامه داد: کاهش و یا قطع کامل توریست خارجی به این استان به تاسیسات اقامتی اعم‌از هتل ها و مسافرخانه ها خسارت زد زیرا طی سالیان متمادی مراکز اقامتی میزبان مسافران خارجی به ویژه گردشگران سلامت بودند که برای درمان و حتی برای اقدامات آرایشی به استان می آمدند.
خضرزاده افزود: گردشگران سلامت اگرچه برای درمان می آمدند ولی در کنار آن برای خوردن غذاهای محلی به رستوران های استان مراجعه کرده و همچنین اقدام به خرید صنایع دستی کرده و با خود به کشورشان می بردند.
وی افزود: تهیه داروهای گیاهی از بازار ارومیه و دیگر بازارهای آذربایجان غربی نیز هدف گردشگران سلامت بود؛ آنها علاقه خاصی به خرید این داروها داشتتند.
وی اظهارداشت: ولی کرونا تمامی بازارهای هدف گردشگران سلامت را با رکود مواجه ساخته و سنگین ترین ضربه را به تاسیسات اقامتی زده و آنها را به لحاظ اقتصادی با رکود مواجه کرده است.
وی افزود: گردشگری سلامت فرصت و ظرفیت مناسبی برای دوران پساکروناست؛ دورانی که فعالیت ها از نو شروع می‌شود، در این دوران می توان با سرمایه گذاری و بکار گیری تجهیزات پزشکی مناسب در بیمارستان ها، ساماندهی شرکت های تسهیلگر و ایجاد بسترهای لازم برای اقامت راحت گردشگران سلامت، حیاتی نوبه اقتصاد آذربایجان غربی در دوران پسا کرونا داد.
“علی احمد آقاپور” رییس کارگروه اطلاع رسانی قرارگاه مبارزه با کرونای آذربایجان غربی هم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به اینکه به علت بسته شدن مرزهای زمینی کشورهای همسایه، گردشگری سلامت بی رونق شده، اظهار کرد: چون عمده این گردشگران به صورت غیرمتمرکز رفت و آمد داشته اند، آماری در دست نیست.
وی افزود: اغلب افرادی که به آذربایجان غربی برای درمان می آمدند، از شمال عراق بودند که به علت بسته شدن و نیمه تعطیلی مرزهای زمینی، نتوانستند به این استان سفر کنند که امیدواریم با کاهش ویروس کرونا بار دیگر شاهد رونق گردشگری سلامت در این استان باشیم.
به گزارش ایرنا، آذربایجان غربی با داشتن ۹۶۷ کیلومتر مرز مشترک با کشورهای عراق، جمهوری آذربایجان وترکیه وهمچنین برخورداری از طبیعتی بکر، مناطق آب وهوایی مناسب و صدها جاذبه طبیعی دیگر بستری مناسب برای صنعت گردشگری است.
هم اکنون هزار و ۷۰۰ اثر تاریخی در استان ثبت ملی شده که پنج درصد کل آثار کشور را شامل می‌شود.
کاخ موزه باغچه‌جوق، عمارت کلاه‌فرنگی، سه‌گنبد ارومیه، غار سهولان مهاباد، خان‌تختی سلماس، مقبره شیخ صدرالدین چالدران، کلیسای ننه‌مریم ارومیه، قلعه‌بسطام، مسجد سردار، بازار تاریخی ارومیه، خانه انصاری، تپه‌حسنلو، تالاب کانی‌برازان مهاباد و روستای چورس از جمله آثار تاریخی آذربایجان‌غربی به شمار می‌رود که ثبت ملی شده است.
