Beynəlxalq Amnistiya: İbrahim Rəisi insanlığa qarşı cinayətlərə görə mühakimə olunmalıdır
Beynəlxalq Amnistiya Təşkilatı, İbrahim Rəisinin İran Prezidenti seçilməsindən sonra bir bəyanat yayaraq, Rəisinin beynəlxalq cinayətlərə görə mühakimə olunmalı olduğunu bildirdi və onun prezident seçilməsini beynəlxalq birliyin İrandakı struktur toxunulmazlığı böhranını həll etməməsinin faciəvi təzahürü olduğunu dedi.
19 İyun 2021-ci il tarixli bir açıqlamaya görə, Beynəlxalq Amnistiya, toxunulmazlığa qarşı mübarizə yolu ilə insan hüquqlarını qorumaq və təşviq etmək üçün beynəlxalq hüquqa istinad edərək, “ciddi insan haqları pozuntularına görə şəxsən məsuliyyət daşıyan dövlət məmurları, özəlliklə məhkəmə, kəşfiyyat və təhlükəsizlik orqanlarında rolu olanlar artıq dövlət qurumlarında çalışmamalıdırlar.”
Dəlillərə əsaslanaraq beynəlxalq cinayətlərin törədilməsində iştirak edənlərin mühakimə olunmalı və kifayət qədər etibarlı dəlil varsa mühakimə olunmalı və məhkəmə zamanı vəzifəsinin dayandırılmasının lazım olduğu vurğulanıb.
Bu bəyanatın bir hissəsində deyilir: “İrandakı struktur toxunulmazlığı böhranı, açıq səbəblərdən beynəlxalq cinayətlər və digər insan haqları pozuntularında şübhəli bilinənlərin ədalətdən qaçmasına və bunun əvəzinə yüksək səlahiyyət mövqelərinə çatmasına imkan verdi. Bu vəziyyət nəinki qurbanlara və onların ailələrinə dağıdıcı təsir göstərdi, eyni zamanda qanunun aliliyinə xələl gətirdi və İranda beynəlxalq cinayətlərin və insan haqları pozuntularının geniş və sistemli şəkildə təkrarlanmasına imkan verdi.”
Beynəlxalq Amnistiya Təşkilatı, təşkilatın 2018-ci ilin Dekabr ayında insanlığa qarşı cinayətləri və 1988-ci ilin yayında davam edən məhkumların edamını sənədləşdirən hesabata istinad edərək, İbrahim RəisiniTehranın “Edam Komitəsi” nin üzvü elan etdi.
Bu təşkilata görə, 1988-ci ilin Avqust və Sentyabr aylarında Edam Komitəsi Evin və Gohərdəşt həbsxanalarında bir neçə min müxalif və siyasi müxalifləri zorla itirdi və onları məhkəmədən kənar edam etdi.
Bu hesabatın başqa bir hissəsində, İbrahim Rəisinin 2018-ci ilin Martından bəri Məhkəmə Hakimiyyətinə rəhbərlik etdiyi müddətdə minlərlə dinc etirazçı, müxalif və insan haqları müdafiəçisi və məzlum etnik və dini azlıqların həbsinə səbəb olmuşdur.
Ayrıca 2019-cu ilin Noyabr ayında keçirilmiş ümummilli etirazlara da toxunularaq deyilir: “Onun rəhbərliyi altında olan məhkəmə hakimiyyəti, 2019-cu ilin Noyabr ümumxalq etirazları zamanı məsul olan dövlət məmurlarına və təhlükəsizlik qüvvələrinə mütləq toxunulmazlıq verərək, minlərlə etirazçının geniş miqyasda tutulması və yüzlərlə kişinin, qadının və uşağın öldürülməsi və zorla itkin düşməsi və insanlıqdan kənar və alçaldıcı davranmışlar və işgəncə edilməsinə səbəbiyyət vermişdir “