Amnesty International: Yüzlərlə vicdan məhbusunun İran həbsxanalarında koronavirus yoluxması riski var. Dərhal sərbəst buraxılmalıdırlar!
Dərc tarixi: 27 Mart 2020, at 14:57 | Son yeniləmə: 31. Mart 2020, at 10:59
İran corona virusundan ciddi şəkildə təsirlənir. Bir neçə həbsxanada məhkumlara covid-19 göstərilib. Digər məhkumlara tez yayıla biləcəyi üçün böyük bir təhlükə var.
Həbsxanada sadəcə fikirlərinə görə və ya dinc nümayişlərdə iştirak etdiyi üçün yüzlərlə vicdan məhbusu var. Onlardan biri qadın hüquqları uğrunda çalışdığına görə 38 il həbs cəzasına məhkum edilmiş Nəsrin Sütüudehdir (şəkil).
Yüzlır və minlırcə innan günahsız həbs olunurlar. İndi onlar yoluxmaq riskindədirlər. İran hakimiyyəti onları azad etməli və bütün məhbusları corona virusunun yayılmasından qorumalıdır!
Tibbi yardımdan imtina edildi
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatına görə, bəzi qruplar xüsusilə koronavirus yoluxmuşdursa, ciddi xəstələnməyə meyllidirlər. Bura əsas xəstəlikləri və zəif qoruyucu sistemi olan insanlar daxildir. İran həbsxanalarında həddən artıq həssas qruplara aid bir çox məhbus var.
Amnistiy İnternational ya əf örgütü İran hakimiyyət orqanlarının vicdan məhbuslarını dərman və lazımi sağlamlıq xidmətlərindən imtina edərək qəsdən cəzalandırdıqlarını sənədləşdirdi. Buna görə bir çox insanın infeksiyaya qarşı həssas olmasına səbəb olan əsas xəstəliklər ola bilər.
Həbs şərtləri infeksiya riskini artırır
Həbsxanaların bir çoxu pis həbsxana şəraiti ilə məşhurdur. Doludur bakteriyalar ilə, zəif havalandırma, şəxsi gigiyena və böcək infeksiyaları üçün sabun və isti su olmaması şərayit yaradıbdır. Bir çox məhkum və yaxınları da pandemiyanın yayılmasına qarşı çox az və hətta qüsurlu tədbirlər gördüklərini bildirdilər.
İranın bədnam həbsxanalarından birində – Şahr-e Rey, təcridxanaya qoyulan iki məhbus tibbi müalicə və xəstəxanaya yerləşdirilmədən imtina edildikdən sonra koronavirusdan öldü. Trend-in məlumatına görə, bu barədə İnsan Haqları Fəalləri Xəbər Agentliyinə xəbər verir.
Son zamanlarda bir neçə məhbus, pis sanitariya vəziyyətinə və korona pandemiyası ilə əlaqədar infeksiya riskinin artmasına etiraz olaraq aclıq aksiya keçirir.
Vəkil və iki uşaq anası Nəsrin Sotoudeh aclıq aksiyasını keçirənlərdən biridir. İranda qadın haqları uğrunda mübarizədə sərbəst çıxışından istifadə etdiyinə görə 38 il həbs və 148 döyülmə cəzasına məhkum edildi. Cəzasını çəkdiyi qadınlar otağında, bir həbsxana gözətçisi yoluxmuş olduqda, bütün palatada bir şüşə dezinfeksiyaedici maddəsi var idi.
Bir neçə min məhbus sərbəst buraxılıb
Son həftələrdə İran hakimiyyəti həbsxanalarda koroner infeksiyanın qarşısını almaq üçün minlərlə məhbusu sərbəst buraxdı. Sərbəst buraxılanlar ya həbsdədirlər, şərti azadlığa buraxılıblar və ya təhlükəsizliklə əlaqəli cinayətlərə görə beş ildən az müddətə azadlıqdan məhrum edilirlər. Vicdan məhbuslarının çoxu çox uzun cəzalarla həbs olunur və azadlığa buraxılmır.
Amnistiya tələb edir:
İran hakimiyyəti bütün vicdan məhbuslarını, hüquq müdafiəçilərini və yalnız 2019-cu ilin noyabrında və 2020-ci ilin yanvarında dinc nümayişlərdə iştirak etdiyinə görə həbs edilənləri insanları dərhal və qeyd-şərtsiz azad etməlidir.
İran hakimiyyəti İran həbsxanalarındakı bütün məhbusların COVID-19-a qarşı lazımi sağlamlıq və özünü müdafiə almasını təmin etməli və risk altında olan və yoluxmuş olduqda ciddi xəstəlik və ya ölüm riski olan bütün məhbusların azad edilməsini tələb edir.
İmzanızalarıza nə olur?
İmzaları İran məhkəmə sisteminin başçısı Ebrahim Raisiyə göndəririk. Bir çox başqa ölkələrin imzaları ilə birlikdə hər bir imza İran hakimiyyətinə təzyiq göstərməyə kömək edir və İran həbsxanalarında kilidlənən insanların həyatı və sağlamlığı ilə maraqlandığımızı göstərir.
