6 Fevral Beynəlxalq Qadın Sünnətinə qarşı Sıfır Dözümlülük Günüdür. BMT bu insan hüquqlarının pozulmasına diqqəti cəlb etmək istəyir.
Qadın sünnətinə qarşı mübarizə davam edir
6 Fevral Beynəlxalq Qadın Sünnətinə qarşı Sıfır Dözümlülük Günüdür. Birləşmiş Millətlər Təşkilatı bu insan hüquqlarının pozulmasına diqqəti cəlb etmək istəyir.
Tibbi cəhətdən ehtiyac olmadan xarici hissəni kəsərək qadın cinsiyyət orqanının qaldırıldığı cərrahi müdaxilələrə qadın sünnəti deyilir. BMT-nin Əhali Fondunun (UNFPA) verdiyi açıqlamaya görə, beynəlxalq aləmdə insan hüquqlarının pozulması kimi qəbul edilən təcrübə dünyanın bəzi Asiya ölkələrində, əsasən Afrika, Yaxın Şərqdə tətbiq olunur. Dünyada sünnət olunan qadınların sayının təxminən 200 milyon olduğu təxmin edilir.
Hər il fevralın 6-da qadın sünnəti ilə insan hüquqlarının pozulmasına diqqəti cəlb etmək üçün Qadın sünnətinə qarşı sıfır tolerantlıq günü kimi qəbul olunur. Qadın sünnəti praktikasına qarşı mübarizə məqsədilə təşkil edilən ən böyük qlobal proqram, UNFPA və UNİCEF tərəfindən 17 Afrika ölkəsində həyata keçirilir.
Proqramın həyata keçirildiyi ölkələrdən biri olan Tanzaniya, qadın sünnətinin qanunla qadağan olunduğu Afrika ölkələrindən biridir. Bu qadağa 20 ildir qüvvədədir. Ölkədə qadağan olmasına baxmayaraq, qadın sünnəti hələ tətbiq olunan bir tətbiqdir.
“Mimutie” təşkilatının qurucusu və prezidenti Rose Njilo, Tanzaniyanın şimalındakı qadınların demək olar ki, 25 faizi qadın sünnətinin qurbanı olduqlarını etiraf etdiklərini bildirdi. Buna görə sünnət olunan qadınların sayının daha çox ola biləcəyinə işarə etdi. Kadın sünnetinin özellikle kuzey Tanzanya’da ve ülkedeki göçebe topluluklar içindeki uygulamasının yaygın bir sorun olduğunu belirten Njilo, bunun altıda yatan sebebin kadın sünnetinin Massai ve diğer xalkların kültüründe kız çocukluğundan kadınlığa geçişi temsil eden kültürel bir uygulaması olduğunu dile getirdi.
Qvineya-Bisau: Qadının sünnəti qadağaya baxmayaraq hələ də çox yaygındır
Qərbi Afrikadakı Qvineya-Bisau dövləti 2011-ci ildə qadın sünnətini qadağan etsə də qadağan olmasına baxmayaraq qadın sünnəti hələ də müsəlman icmaları arasında yayılmış bir tətbiqdir. Guiea-Bissau, 40 fərqli etnik mədəniyyətin birlikdə yaşadığı çoxmədəniyyətli bir ölkədir. 1,8 milyon əhalisi olan ölkənin demək olar ki, yarısı müsəlmandır.
Qadın sünnətinin qadağan edilməsinə qarşı təşkil olunan bir hərəkat qadağanın qaldırılmasını tələb edir. Hərəkatın mərkəzi Missra adlanan Bisau bölgəsindəki kiçik bir məsciddir. “Ölkədəki müsəlmanların 95 faizi, Quran və Sünnə kimi İslam mənbələrinin qadınların sünnət edilməsinə icazə verdiyinə inanır. Qadın sünnəti İslamı qəbul edən icmalar arasında əsrlər boyu tətbiq olunan qədim bir ənənədir” dedi.
“Qadın sünnətində heç bir problem yoxdur. Qvineya-Bisauda müsəlman qadınlar həmişə sünnət olunur və buna görə az adam əziyyət çəkir” dedi.
Kişilərin qadın sünnətinə qarşı məlumatlılığının artırılması
Bir vaxtlar Qvineya-Bisau xarici işlər naziri vəzifəsini icra edən və hazırda Qvineya-Bisauda qadınlara və uşaqlara zərər verən Ənənəvi Tətbiqlərə qarşı Komitəyə rəhbərlik edən Fatumata Djau Baldé, yuxarıdakı açıqlamalarla razılaşmır. Baldé DW-yə verdiyi açıqlamada, “Onlar təqvadan istifadə edərək bu cür əməlləri müdafiə edirlər. Digərləri qadın sünnətinin Quranın bir əmri olduğunu söyləyirlər. Bir çox qadın savadsız olduqları üçün və Qurandan xəbəri olmadığı üçün bunu qəbul edirlər. ” Balde, ölkədə Quranı oxuyan və təfsir edən kişilər olduğunu söylədi, buna görə kişilər Quranda bu və ya digər şeylərin olduğunu deyəndə əksər qadınlar buna inanırlar.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının məlumatlarına görə, Qvineya-Bisauda qadın əhalinin yarısı qadın sünnətinin qurbanıdır. Fatumata Djau Baldé’nin rəhbərlik etdiyi təşkilat Tanzaniyadakı Minutie adlı təşkilat kimi qadın sünnəti ilə bağlı maarifləndirmə ilə mübarizə aparır. Qadın sünnətinin dayandırılması üçün aparılan kampaniyaların hədəf auditoriyası xüsusilə ölkənin ucqar kəndlərində yaşayan qadınlardır.
Bu kampaniyalar nəticəsində əldə edilən ümidverici inkişaflardan biri də Təşkilatın verdiyi rəqəmlərə görə 146 kənddəki qadın və kişilərin gələcəkdə qadın sünnəti praktikasından imtina etməyi öhdələrinə götürməsidir. Maarifləndirmə işləri və düzgün məlumatlarla Qvineya-Bisauda qadın sünnətinə qarşı məlumatlılığın inkişaf etdiyini söyləyən Fatumata Baldé, “2014-cü ildə Qvineya-Bisauda qadınların 36 faizi qadın sünnətinin lehinə idi, 2014-cü ildə bu nisbət 13 faizə düşdü” dedi. Bu, cəmiyyətdə məsələnin bilinməsinin göstəricisidir. ”
İran və qadın sünnəti
İranın az rast gəlsədə bəzi bölgələrində qız və qadın üzərində qadın cinsiyyət orqanı Sunnət edilir.
Sünnət ənəsi üzrə araşdırmalanın nəticələrini açıxlayan Kamil Əhmədi verdiyi məlumata görə İranda 31 əyalətdən dörd əyalətində, o cumlədən Kürdüstan, Kermanşah və Hormozqanda geniş yayıldığını göstərir.
Araşdırmaya görə, qadın sünnətinin təxminən yüzdə 70inin sadalanan əyalətlərdə baş vermə ehtimalı var.
İranda qadın sünnəti 5 yaşdan kiçik qızlarda daha çox rast gəlinir. İlam və Lorestan əyalətlərində bu, evlənmədən əvvəl və bəzi hallarda ilk doğuşdan sonra sünnət olunan qadınlara rast gəlmək olur. Hormozgan əyalətində qızlar erkən yaşda sünnət olunurlar.
