Ərdəbil Qeydiyyat idarəsindəki qadağaların davamı; Elcan adı üçün şəxsiyyət vəsiqəsi verilmir

Ərdəbil Qeydiyyat idarəsi, yeni doğulan uşaqların valideynləri tərəfindən seçilən adlara qoyulan məhdudiyyətlərin davamında bu dəfə “Elcan” üçün şəxsiyyət vəsiqəsi verməkdən imtina etdi.

Ərdəbil əyalətinin Germi şəhərinin sakini Möhsün Qasimi İnstaqram səhifəsində övladı üçün bu şəhərin qeydiyyat şöbəsi tərəfindən şəxsiyyət vəsiqəsi verilmədiyini bildirən bir yazı yayımladı. Bu vətəndaş övladının doğum şəhadətnaməsini dərc edərək yazdı: Mən Elcanın atasıyam. Bir neçə gündür şəxsiyyət vəsiqəsi və milli kodu olmayan bir uşaq. Bu problem davam etdikdə, övladım mütləq ölkənin səhiyyə və sosial xidmətlərindən istifadə edə bilməyəcək və bu mənim və ailəm üçün dözülməz olacaq. Qadağa əhali tərəfindən deyil, bəlkə problem Qeydiyyat Təşkilatı tərəfindən yaranan inzibatı problemdir.

Elcanın atası yazısında oğlunun adını İrşad Nazirliyi tərəfindən nəşrinə icazə verilmiş kitablardan seçdiyini söylədi. Doktor Həsən Feyzullahi Vəhid tərəfindən yazılmış “Gözəl Türk adları lüğəti”  kitabının şəkli Möhsün Qasimi tərəfindən paylaşılaraq Elcan adının “Qəbilənin canı və qəbilənin canı kimi sevdiyi” mənasının verdiyi görülür.

İranda bütün sosial, təhsil və tibbi xidmətlər, hətta ən təməl xidmətlər, yəni peyvənd də şəxsiyyət vəsiqəsinə tabedir. Bir şəxsdə bu şəxsiyyət vəsiqəsi yoxdursa, sosial xidmətlərə giriş çox çətin və bəzən qeyri-mümkün olacaqdır.

Valideynlər tərəfindən seçilən adlara şəxsiyyət vəsiqəsinin verilməməsi və Qeydiyyat idarəsinin qarşı çıxması ilk hal deyil. Bundan öncə Ərdəbilli bir uşaq olan “Ayıl” üçün şəxsiyyət vəsiqəsinin verilməməsi və Ayılın atasının şəhər qeydiyyat idarəsi qarşısında etiraz etdiyi bir videonun yayılması “Ayıl Kampaniyasının” başlanğıc nöqtəsi idi. Bu kampaniyada Ayılın valideynlərinin bu uşaq üçün şəxsiyyət vəsiqəsi alamadıqları etirazına əlavə, oxşar bir maneə yaşayan başqa Azərbaycanlı ailələr də yaşadıqları təcrübələri sosial şəbəkələrdə dərc etməyə başladılar.

Həsən Əmirpur Çaxırlunun oğlu Anar, Mehdi Qiyasının qızı Sevgi, Babək Qabelnejadın qızı Yağış, Adil Çupaninin oğlu Atakan və Ruhullah Mehr Əli Bəylunun oğlu Huntay, Ayıl etiraz kampaniyasına qatılan ailələrdilər.

Ərdəbil mədəni fəalları, hökumətin valideynlərin uşağın adını seçmək hüququndan məhrum edilməsinə müdaxilə olduğunu söylədiklərinə etiraz olaraq Ərdəbildə dəfələrlə geniş divar yazıları yazdılar. Türklərdən əlavə bəzi ərəb, kürd, türkmən və bəluç sosial media istifadəçiləri də Ayıl həştəgini istifadə edərək təcrübələrini Twitter-də paylaşdılar.

Kampaniya aylarca davam etdi və Ərdəbil Qeydiyyat İdarəsi, ictimai təzyiq altında və Ərdəbilli uşağının ailəsinin təqib ilə Ayıla şəxsiyyət vəsiqəsi verməyi qəbul etdi. Ancaq illərdir ki, bir çox ailəyə uşaqlarının adını seçmək məhdudlaşdırılır; Bəzən ailələrin təqibi və israrı nəticəsində məhdudiyyətlər məhkəmələr tərəfindən qaldırılır. Ancaq əksər hallarda valideynlər övladları üçün istədikləri adları seçə bilmirlər.

İranın Vətəndaşlıq Qeydiyyatı İdarəsi təsdiqlənmiş adlarının siyahısını yayımlayaraq vətəndaşlardan bu adları uşaqları üçün seçmələrini istəyir. Valideynlər tərəfindən seçilən ad Qeyd idarəsi tərəfindən təklif olunan siyahıdan kənarda olduqda, seçilmiş ad araşdırılmaq üçün bu təşkilatın (ad komitəsinin) idarə heyətinə göndəriləcək və təsdiq edilmədiyi təqdirdə adın seçilməsinə icazə verilməyəcək. Təsdiqlənmiş adlarının siyahısında siyasi və dini məhdudiyyətlər və fikirlər, bir çox vətəndaşı insan hüquqları konvensiyalarına zidd olaraq, uşaqlarına dini, etnik və ya mədəni kimliklərinə görə ad verməkdən məhrum edir.

iranwire