اکبر آزاد؛ نقد یا آشفتگی، کدامین؟

آقای اکبر آزاد “ملاحظاتی درباره پلاتفرم اتحاد دمکراتیک آذربایجان – بیرلیک” نوشته و در صفحه فیس بوک خود منتشر کرده است. ملاحظات آقای آزاد جدا از نگاه بسیار پر خطای ایشان به مسئله ترک در ایران، حاوی تحریف بسیار چشم گیری نیز هست. که من بطور خلاصه در اینجا به آن می پردازم و دقت خوانندگان را به آن جلب میکنم.

یک: آقای اکبر آزاد مینویسد: “تشکیلاتی موسوم به «اتحاد دمکراتیک آذربایجان– بیرلیک» که عموماً در خارج از کشور فعال است و بیشتر با نام «آقای یونس شاملی» شناخته میشود”. پایان نقل قول

لحن غیردوستانه، غیر جدی و گویا افشاگرایانه آقای اکبر آزاد در این جملات ایشان بسیار حیرت انگیز است. ظاهرا چنین می نماید که چون من اسناد کنگره سوم اتحاد دمکراتیک آذربایجان – بیرلیک را برای ایشان فرستاده ام ایشان این تشکیلات را به نام من ثبت کرده اند! امیدوارم ایشان به نوشتن این جملات مجبور نشده اند. چرا که جملاتی دوپهلو، دور از واقعیت و نیش زننده از این نوع معمولا نمیتواند از زبان یک دوست جاری شود.

بایستی به جناب آزاد یادآور شوم که اتحاد دمکراتیک آذربایجان – بیرلیک یک تشکل سیاسی منسوب به خلق ترک با برنامه مشخص حزبی، شورای مرکزی،  هئیت اجرایی و دارای دو سخنگو (خانم سیمین صبری و آقای سعید عزیزی) است. واقعیت اینست که من انتظار نداشتم که ایشان چنین ناشیانه و بدون اطلاع از مسائل و وقایع به قلم فرسایی بپردازند.

دو: آقای آزاد مینویسند در سال 1380 تشکل بنام “اتحادیه نهادهای مدنی آذربایجان” شکل گرفته که از نام مختصر “بیرلیک” استفاده میشده است. آقای اکبر آزاد مینویسد: “به نظر من، بهتر بود آقای یونس شاملی و دوستان هم فکرشان، قبل از انتخابِ نامِ اختصاریِ «بیرلیک» به سابقۀ استفاده از نام «بیرلیک» در دوران معاصر و حال حاضر دقت میکردند. این دقت سبب میشد از تشابه و تداخل اسمی جلوگیری شود”. پایان نقل قول

در پاسخ به جناب اکبر آزاد بایستی بگویم که اتحاد دمکراتیک آزربایجان – بیرلیک نه یک انجمن فرهنگی و یا مدنی و نه اتحادیه انجمن های مدنی و فرهنگی است، اتحاد دمکراتیک آذربایجان یک تشکل سیاسی متعلق به ملت ترک در ایران و آذربایجان (جنوبی) است. این دو فعالیت به دلیل محتوی متفاوت آنها هیچ تداخلی نه میتوانند با هم داشته باشند و نه دارند و من این ایراد گیری را صرفا بهانه ایی برای انتقاد ایشان می بینم.

سوم: آقای اکبر آزاد مینویسد: “اتحاد  دمکراتیک آذربایجان … قبول ندارند که «مردم ترک آذربایجان» یکی از «ملتهایِ» ساکنِ ایران و متمایز از سایرِ ملتهایِ ترک و غیر ترکِ ساکنِ ایران میباشد. تشکیلات «اتحاد دمکراتیک آذربایجان– بیرلیک همۀ ترکان ایران را تحت نام «ملت ترک ایران» معرفی میکند.” پایان نقل قول

اولا، پلاتفرم اتحاد دمکراتیک آذربایجان – بیرلیک نه تنها هرگز از اصلاح “ملت ترک ایران” استفاده نکرده، بلکه آن اصطلاح را تحریف واقعیت و بسیار نادرست میداند. آنچه که در ادبیات سیاسی جنبش ملی ترک و اتحاد دمکراتیک آذربایجان – بیرلیک مورد استفاده قرار میگیرد “ملت ترک ایران” نیست، بلکه “ملت ترک ساکن در ایران” است. این دو اصطلاح زمین تا آسمان با همدیگر متفاوتند. ایران یک دولت و یک جغرافیای سیاسی است. ایران کشوری کثیرالملله است و گروههای ملی ساکن در این کشور  هیچکدامشان پسوند ایران را با خود به یدک نمی کشد و حتی نام ملی فارس ها نیز در ایران “ملت یا خلق فارس ایران” نامیده نمیشود، چه رسد به نام ملت ترک که بخواهد از پسوند ایران استفاده کند. اما نمیدانم چرا اکبر آزاد این تحریف را به نوشته خود راه داده است. شاید عدم دقت کافی این مفهوم را به نوشته ایشان راه داده است.

ثانیا، خطای بسیار بزرگ آقای اکبر آزاد در این نوشته تکه تکه کردن پاره تن یک ملت یعنی ملت ترک ساکن در ایران است. شوربختانه وی در این نوشته ملت ترک یکپارچه ساکن در جغرافیای سیاسی ایران را نه یک ملت بلکه به چندین ملت تقسیم میکند و  نام جدیدی به ترک های ساکن در آذربایجان (جنوبی) میگذارد و آن را “ملت ترک آذربایجان” می نامد. این دیدگاه، یعنی تقسیم ملت ترک در ایران با تکیه بر لهجه های متفاوت و منطقه سکونت آنان، زیان های جبران ناپذیری به یکپارچگی ملت ترک (خلق ترکمن در جغرافیای سیاسی ایران خود یک ملت محسوب میشود) و تلاش متحد آن برای احقاق حقوق ملی و مدنی ملت تورک در ایران وارد میکند. به عبارت دیگر گویا اکبر آزاد میگوید نام عربها در عراق را به “عرب عراق”، و در اردن “عرب اردن”  و  در مصر “عرب مصر” و… نامگذاری کنند. درصورتیکه تمامی کشورهای عربی هویت اتنیک و ملی خود را  بدون هیچ پیشوند و یا پسوندی  “عرب” می نامند. کردها نیز در هر چهار بخش کردی (ایران، عراق، ترکیه و سوریه) با وجود اینکه بعضی از لهجه های آنها برای بخشی دیگر قابل فهم نیست، هویت ملی خود را “کرد” می نامند. اما آقای اکبر آزاد ناباورانه ملت ترک در جغرافیای سیاسی ایران را  که امروز بیش از هر زمان دیگری به اتحاد و یکپارچگی نیاز دارد تکه تکه میکند و نام محل سکونت آنها را به نام هویت اتنیکی/ملی شان اضافه میکند و آنها را ملت های مختلفی می نامد! اگر به نقل قول بالا از اکبر  آزاد دقت کنید، مینویسند که “ملت ترک آذربایجان یکی از ملتهای ساکن ایرا ن و متمایز از سایر ملتهای ترک و غیرترک ساکن ایران میباشد”. اکبر آزاد ترکان ساکن خراسان،  قشقایی، اصفهان و… را نه بخش جدایی ناپذیری از ملت ترک ساکن در ایران، بلکه ناباورانه آنها را “ملت ترک خراسان، ملت ترک قشقایی، ملت ترک اصفهان و… می نامد!

بیش از این نیازی به بررسی بخش های دیگر نوشته آقای آزاد نیست. من بخش های دیگر نوشته ایشان را به قضاوت دقیق خوانندگان و دانش و عقلانیت آنها واگذار میکنم. تنها میدانم که غیردقیق بودنمان در این زمینه ها تشویش و تشتت در صفوف جنبش ملی دمکراتیک ترک را افزایش خواهد داد و به پریشان حالی بیشتر در این جنبش راه خواهد برد.

در عین حال  دوستانمان را به خواندن اسناد مصوبه کنگره سوم اتحاد دمکراتیک آذربایجان- بیرلیک و خصوصا یکی از اسناد مصوب کنگره سوم تحت عنوان “استراتژی پارالل جنبش ملی ترک” دعوت میکنم.
20191019

اضافه ها:
نوشته آقای اکبر آزاد:
«ملاحظاتی در باره پلاتفورم اتحاد دمکراتیک آذربایجان – بیرلیک»
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=589239468279435&set=a.124814804721906&type=3&theater

پلاتفرم اتحاد دمکراتیک آذربایجان – بیرلیک
https://www.birlik.se/%d9%be%d9%84%d8%a7%d8%aa%d9%81%d9%88%d8%b1%d9%85-%d8%af%d9%85%da%a9%d8%b1%d8%a7%d8%aa%db%8c%da%a9-%d9%85%d8%a7/