اسرائیل با تروریسم خود در تهران دو هدف داشت: اسماعیل هنیه و دولت مسعود پزشکیان – محمد سهیمی
اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی حماس، در تهران ترور شد که اکثریت بزرگ کارشناسان و تحلیل گران معتقد هستند که توسط اسرائیل انجام گرفت. وی برای شرکت در مراسم تحلیف رئیس جمهور جدید ایران، دکتر مسعود پزشکیان، به تهران سفر کرد. این دو مرد قبل از کشته شدن هنیه با هم ملاقات کرده بودند.
اسرائیل در ترور هنیه دو هدف دارد نه یک هدف. دومی، دولت پزشکیان است. در روزی که رئیس جمهور معتدل، تحصیل کرده و غیر فاسد روی کار آمد، یک رهبر خارجی و متحد ایران ترور می شود و او به عنوان رئیس شورای عالی امنیت ملی ایران باید به یک بحران امنیتی با ابعاد و پیامدهای بین المللی رسیدگی کند.
اگر سعید جلیلی، رقیب پزشکیان در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری ایران، با توجه به مواضع افراطی و افراطی و سبک بمب‌افکنانه‌اش پیروز میشد، به اسرائیل کمک میکرد تا جامعه بین المللی را متقاعد کند که تعامل دیپلماتیک با ایران مثمر ثمر نخواهد بود و کشور باید تحت فشار حداکثری قرار گیرد.
اما پزشکیان فردی میانه رو است و اگرچه بارها آمریکا را به دلیل حمایت از اسرائیل در جنگ غزه، اعمال تحریم های شدید اقتصادی علیه ایران و خروج از معاهده هسته ای با ایران که رسماً به نام برجام شناخته می شود، محکوم کرده است، اما در عین حال عمل گرا است. پزشکیان در دوران مبارزات انتخاباتی خود بارها اعلام کرد که برای رفع تحریم های اقتصادی، مذاکره با آمریکا را که ظاهراً مورد حمایت آیت الله خامنه ای است، دنبال خواهد کرد.
گفت‌وگوی ایران و آمریکا آخرین چیزی است که اسرائیل و به ویژه بنیامین نتانیاهو در این مرحله میخواهند. نتانیاهو می خواهد جنگ را به لبنان گسترش دهد با این امید که ایران واکنش شدیدی نشان دهد و مستقیم وارد جنگ شود. حزب الله و ایران در این مرحله خواهان جنگ با اسرائیل نیستند، اما نباید این توهم را داشته باشیم که اگر اسرائیل یک جنگ تمام عیار را با لبنان و حزب الله آغاز کند، ایران کنار خواهد نشست.
برخلاف حماس، یک گروه سنی که در بیست سال گذشته با ایران اختلافاتی داشته است، به ویژه زمانی که در جنگ سوریه از حمایت از بشار اسد در سوریه خودداری کرد که خشم تهران را برانگیخت، حزب الله یک سازمان شیعه و مهمترین متحد ایران در خاورمیانه است. اگر اسرائیل شروع به جنگ تمام عیار علیه لبنان کند و جمهوری اسلامی برای دفاع از حزب الله مداخله نکند، تمام اعتبار خود را نزد متحدان خود در سراسر خاورمیانه از دست خواهد داد. ایران پیش از این از سوی حوثی‌های یمن به دلیل عدم دفاع از حماس در غزه مورد انتقاد قرار گرفته است.
از آنجایی که ایران تمایلی به آغاز جنگ مستقیم با اسرائیل نشان نداده است، بهترین سناریوی بعدی برای اسرائیل این است که آن را در موقعیتی غیرقابل دفاع به دام بیندازد. ترور رهبر یک متحد ایران ، به ویژه در تهران در غروب روزی که یک دولت جدید سوگند یاد کرد، همان دام است. این امر پزشکیان و متحدان را در شرایط بسیار دشواری قرار داده است.
اگر ایران کاری نکند، در سراسر منطقه مورد تمسخر قرار می گیرد. رادیکال های تهران بی امان به پزشکیان حمله خواهند کرد که ظاهراً «نرم» یا « خود فروخته» است و سعی می کنند دولت او و برنامه هایش را قبل از شروع آن، اگر نگوییم سرنگون کند، فلج کنند. او در حال حاضر به دلیل تلاش برای مذاکره با ایالات متحده مورد حملات افراطیون قرار گرفته است.
اگر ایران به شدت واکنش نشان دهد، به کوه مشکلاتی که با آن دست به گریبان است می افزاید. این چیزی نیست که پزشکیان و معاونانش میخواهند و به آن امیدوار بودند، اما ممکن است مجبور به عمل شوند، ولی میدانند که بسته به اینکه چگونه پاسخ میدهند، ممکن است آمریکا را مجبور کند که مستقیماً در دفاع از اسرائیل دخالت کند، و این در زمانی است که دولت پزشکیان امیدوار است که مذاکرات با آمریکا را دوباره آغاز کند. در هر صورت، اسرائیل به طور موقت یک “برنده” خواهد بود.
خامنه ای با صدور بیانیه ای این ترور را محکوم کرد و قول انتقام داد. در بیانیه وی آمده است: «اسماعیل هنیه رهبر شجاع و برجسته مجاهدین فلسطینی سحرگاه دیشب به الله پیوست و جبهه بزرگ مقاومت در ماتم است. رژیم جنایتکار و تروریست صهیونیستی میهمان عزیزمان را در خانه ما به شهادت رساند و ما را داغدار کرد، اما زمینه مجازات سختی را نیز برای خود فراهم کرد.”
پزشکیان در بیانیه خود گفت: “جمهوری اسلامی ایران از تمامیت ارضی، عزت و سربلندی خود دفاع خواهد کرد و اشغالگران تروریست را از اقدام بز دلانه خود پشیمان خواهد ” کرد . ولی به گمان نگارنده جمهوری اسلامی باید از این ترور در صحنه دیپلماتیک استفاده کند تا چهره کریه اسرائیل را هرچه بیشتر برای جهانیان به نمایش بگذارد. وارد شدن به جنگ با اسرائیل به هیچ وجه به سود مصالح و منافع ملی کشور نیست، و امنیت ملی را نیز ممکن است به مخاطره بیندازد
ایالات متحده نیز به کنترل این وضعیت و جلوگیری از گسترده شدن جنگ کمک نکرده است. در همان روز، حمله ای را در عراق انجام داد و به پایگاهی در جنوب بغداد که تحت کنترل گروه شیعی حامی ایران، نیروهای حشد الشعبی است، حمله کرد. چهار نفر از اعضای این گروه را کشت و چهار نفر دیگر را زخمی کرد. اسرائیل همچنین به بیروت حمله کرد و فواد شکر، ارشد ترین فرمانده نظامی حزب الله را کشت.
پیامدهای ترور، اگر به جنگ گسترده تری در منطقه منجر شود، برای انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نیز مهم خواهد بود که این یکی دیگر از اهداف اسرائیل است اگر جنگ گسترده تری با ایران، اسرائیل و حزب الله آغاز شود، دولت بایدن مطمئنا طرف اسرائیل را خواهد گرفت . اما، این مشکلات جدی برای کاملا هریس، معاون رئیس جمهور ایجاد خواهد کرد که تلاش می کند خود را از بایدن متمایز کند که حمایت کور او از اسرائیل شکاف های عمیقی را در حزب دموکرات ایجاد کرده است. با توجه به اینکه، طبق بسیاری از گزارشها، دیدار هفته گذشته بین نتانیاهو و هریس آنطور که نتانیاهو میخواست پیش نرفت و او را عصبانی کرده بود، چون هریس خواستار آتش بس فوری شده بود، ، جنگ جدید نیز آخرین چیزی است که هریس میخواهد. نتانیاهو با اینکار هریس را در گوشه‌ای گیر انداخته است .
بنابراین، ترور بدون شک تنش‌ها را در منطقه افزایش میدهد، حتی اگر منجر به جنگ گستردهتر نشود، زیرا وضعیتی مخاطره‌آمیز ایجاد میکند که در آن کوچکترین اشتباه هر طرف ممکن است انفجاری عظیم ایجاد کند. تنش ها ممکن است اعتدال گرایان و اصلاح طلبان دوباره جان گرفته در ایران را تضعیف کند و کاری را که پزشکیان برنامه ریزی کرده است تا هم برای امور داخلی و هم برای منطقه انجام دهد، را با شکست مواجه کند. این برای منطقه خوشایند نخواهد بود.
اصل این مقاله به زبان انگلیسی در ۳۱ جولای منتشر شده است
