تاکید آمریکا و عربستان بر جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی
جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، میگوید که در جریان ملاقاتی با محمد بن سلمان ولیعهد سعودی موضوع قتل جمال خاشقجی روزنامه نگار اهل عربستان را مطرح کرده است. همزمان دو کشور موافقت کردهاند باید از دستیابی ایران به سلاح هستهای جلوگیری کنند.
آقای بایدن برای بازسازی روابط با عربستان به این کشور سفر کرده است.
او گفت روشن کرده که قتل خبرنگار سعودی «برای من و ایالات متحده حائز حداکثر اهمیت است.»
با این حال آقای بایدن گفت که دو کشور در مورد سایر مسائل به توافق رسیدند.
براساس یک بیانیه مشترک دو کشور در مورد اهمیت جلوگیری از «دستیابی ایران به سلاح هستهای» توافق کردهاند.
براساس این بیانیه، که خبرگزاری رسمی عربستان منتشر کرده، آقای بایدن بر تعهد پایدار و جدی کشورش بر حمایت از امنیت عربستان تاکید کرد.
بر این اساس دو کشور همچنین بر نیاز به جلوگیری از مداخله ایران در امور داخلی سایر کشورها، حمایت این کشور از تروریسم از طریق گروههای مسلح وابسته و به هم زدن ثبات و امنیت منطقه تاکید کردند.
مساله قتل خاشقجی
آقای بایدن در کنفرانسی خبری بعد از این دیدار گفت: «در ارتباط با قتل خاشقجی، من این موضوع را در صدر دیدار مطرح کردم، و روشن کردم که نظرم در زمان وقوع چه بود و حالا چیست.»
«به صراحت کامل گفتم که سکوت از سوی رئیس جمهور آمریکا در مورد مساله حقوق بشر با ارزشهای ما و شخصیت من سازگاری ندارد. من همیشه پای این ارزشها میایستم.»
اما خدیجه چنگیز نامزد جمال خاشقجی از اقدام رئیس جمهور آمریکا انتقاد کرد.
او با توییت کردن عکسی از جو بایدن و محمد بن سلمان زیر آن نوشت که میتواند تصور کند نامزد او چه خواهد گفت: «این همان حسابرسی است که قولش را به خاطر قتل من داده بودی؟ مسئولیت خون قربانی بعدی محمد بن سلمان به عهده شماست.»
به غیر از مساله خاشقجی آقای بایدن اعلام کرد که عربستان آسمان خود را به روی هواپیماهایی از مبدا و به مقصد اسرائیل باز میکند.
او همچنین گفت که آنها درباره انرژی – که موضوعی داغ در آمریکاست – بحث کردند و گفت انتظار دارد عربستان «گامهای بیشتری» برای پایدار کردن بازار نفت در هفتههای آینده بردارد.
دو رهبر روز جمعه در جده دیدار کردند اما در لحظه روبهرو شدن با یکدیگر دست ندادند.
در تصاویری که تلویزیون دولتی عربستان پخش کرده، آقای بایدن دیده میشود که بعد از پیاده شدن از خودروی خود در برابر کاخ سلطنتی پادشاه عربستان در جده، با محمد بن سلمان که به استقبالش آمده روبهرو میشود.
بین دو نفر هیچ کلامی رد و بدل نمیشود و جو بایدن به جای دست دادن با محمد بن سلمان، مشتش را به سوی شاهزاده سعودی دراز میکند و دو نفر با زدن مشتهایشان به هم، مراوده را آغاز میکنند.
زدن مشتها به یکدیگر، رفتاری جایگزین دستدادن است که پیش از این بیشتر در میان جوانان به ویژه در کشورهای غربی رواج داشت. اما از دوران همهگیری کرونا، این رفتار به عنوان جایگزینی برای دستدادن در محافل جدیتر نیز دیده میشود.
مقامهای آمریکایی در آستانه سفر آقای بایدن به عربستان اعلام کرده بودند که او در تلاش است تا از تماس فیزیکی در این سفر دوری کند.
آقای بایدن در لحظه ورود به اسرائیل وقتی با یائیر لاپید، نخستوزیر اسرائیل روبهرو شد ابتدا با روش مشابه زدن مشتها به یکدیگر با او صحبت را آغاز کرد. اما بعد از آن با بسیاری دیگر از مقامهای اسرائیلی از جمله رئیسجمهور این کشور دست داد. رئیسجمهور آمریکا همچنین پیش از آغاز سفرش و به هنگام ترک کاخ سفید نیز با بسیاری دست داد.
جو بایدن یکی از منتقدان سرسخت محمد بن سلمان است.
بر اساس برآورد سازمانهای امنیتی آمریکا، محمد بن سلمان در قتل جمال خاشقجی دست داشته است. ولیعهد عربستان همیشه این گزارشها را رد کرده، و دادستانهای سعودی عوامل «خودسر» را مسئول آن دانستهاند.
جو بایدن یک روز پیش از ورود به عربستان در جمع خبرنگاران گفت که نظرش درباره قتل جمال خاشقجی هیچ تغییری نکرده و او از طرح مساله نقض حقوق بشر در عربستان ابایی ندارد.
رئیسجمهور آمریکا به هنگام ورود به بندر جده با استقبال شاهزاده خالد الفیصل، حاکم مکه روبهرو شد.
به نوشته رویترز، کاخ سفید به طور معمول پیش از نشستن هواپیمای رئیسجمهور آمریکا، نام کسانی را که به استقبال میآیند اعلام میکند. اما اینبار این اسامی بعد از نشستن هواپیما اعلام شد.
غیبت محمد بن سلمان در فرودگاه از سوی برخی یکی از نشانههای نارضایتی او از رئیسجمهور آمریکا توصیف شد.
زمانی که دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین آمریکا در سال ۲۰۱۷ به عربستان سفر کرد، ملک سلمان در پای پلکان هواپیما از او استقبال کرد.
از زمانی که رسوایی قتل جمال خاشقجی موجب بدنامی کشور عربستان و خاندان سعودی شد، چندین سال هیچ یک از رهبران کشورهای مهم غربی حاضر نشدند به این کشور سفر کنند.
امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه، نخستین رهبر یک کشور مهم غربی بود که سال گذشته به عربستان سفر کرد.
در آن سفر نیز به جای پادشاه یا پسرش، حاکم مکه به استقبال رئیسجمهوری فرانسه در فرودگاه رفت.
آقای بایدن در روز شنبه در نشست «سران کشورهای عضو خلیج فارس به علاوه سه» شرکت خواهد کرد.
رهبران کشورهای عربستان، امارات، کویت، بحرین، عمان و قطر در کنار سه کشور عراق، اردن و مصر در این نشست حضور خواهند داشت.
این نخستین سفر جو بایدن به عربستان در مقام رئیسجمهور آمریکاست.