یواول نوح هراری: پوتین همین حالا هم جنگ را باخته است
با گذشت کمتر از یک هفته از جنگ، به نظر میرسد هر روز بیشتر از قبل روشن میشود که ولادیمیر پوتین به سمت یک شکست تاریخی پیش میرود. او ممکن است در همه نبردها پیروز شود اما در جنگ شکست میخورد. رویای پوتین برای بازسازی امپراتوری روسیه همیشه بر این دروغ استوار بوده است که اوکراین یک ملت واقعی نیست، اوکراینیها مردمی واقعی نیستند و ساکنان کیف، خارکف و لویو مشتاق حکومت مسکو هستند. این یک دروغ کامل است – اوکراین ملتی با بیش از هزار سال تاریخ است، و کیف در زمانی که مسکو حتی یک روستا هم نبود، یک کلان شهر بزرگ بود. اما دیکتاتور روس آنقدر دروغ خود را تکرار کرده که ظاهراً خودش هم آن را باور کرده است.یواول نوح هراری، نویسنده کتاب تاریخ مختصر انسانیت.
پوتین هنگام برنامهریزی برای حمله به اوکراین، میتوانست روی بسیاری از حقایق شناخته شده حساب کند. او میدانست که روسیه از نظر نظامی قوی تر از اوکراین است. او میدانست که ناتو برای کمک به اوکراین نیرو اعزام نخواهد کرد. او میدانست که وابستگی اروپا به نفت و گاز روسیه باعث میشود کشورهایی مانند آلمان در مورد اعمال تحریمهای شدید تردید کنند. بر اساس این حقایق روشن، برنامه او این بود که به شدت و سریع به اوکراین ضربه بزند، دولت آن را از بدن جدا کند، یک رژیم دست نشانده در کیف ایجاد کند، و تحریمهای غرب را ناکام بگذارد.
اما یک واقعیت ناشناخته بزرگ در مورد این طرح وجود داشت. همانطور که آمریکاییها در عراق و شورویها در افغانستان یاد گرفتند، فتح یک کشور بسیار آسان تر از حفظ آن است. پوتین میدانست که قدرت تسخیر اوکراین را دارد. اما آیا مردم اوکراین هم رژیم دست نشانده مسکو را میپذیرند؟ پوتین قمار کرد تا ببیند میتواند به نتیجه دلخواهش برسد یا نه. به هر حال، همانطور که او بارها به هر کسی که مایل به شنیدن است توضیح داده معتقد است که اوکراین یک ملت واقعی نیست، و اوکراینیها یک ملت واقعی نیستند. در سال ۲۰۱۴، مردم کریمه به سختی در برابر مهاجمان روسی مقاومت کردند. چرا سال ۲۰۲۲ باید متفاوت باشد؟
هر روز که میگذرد، آشکارتر میشود که قمار پوتین باخته است. مردم اوکراین با تمام وجود مقاومت میکنند، تحسین تمام جهان را به خود جلب میکنند – و در جنگ پیروز میشوند. روزهای سیاه زیادی در راه است. روسها هنوز هم ممکن است کل اوکراین را فتح کنند. اما برای پیروزی در جنگ، روسها باید اوکراین را نگه دارند و تنها در صورتی میتوانند این کار را انجام دهند که مردم اوکراین به آنها اجازه دهند. بعید به نظر میرسد که این اتفاق بیفتد.
هر تانک روسی که منهدم میشود و هر سرباز روسی کشته میشود، شجاعت اوکراینیها برای مقاومت را افزایش میدهد. و هر کشته اوکراینی نفرت اوکراینیها را عمیق تر میکند. نفرت زشت ترین احساسات است. اما برای ملتهای تحت ستم، نفرت گنجی پنهان است. نفرت احساسی است که در اعماق قلب دفن شده است و میتواند مقاومت را برای نسلها حفظ کند. پوتین برای برقراری مجدد امپراتوری روسیه به پیروزی نسبتاً بدون خونریزی نیاز دارد که منجر به صلح نسبتاً بی نفرت شود. اما با ریختن بیشتر و بیشتر خون اوکراینیها اطمینان حاصل میکند که رویای او هرگز محقق نخواهد شد. گرباچف نیست که نامش به عنوان نابود گر روسیه در گواهی مرگ این کشور نوشته میشود، بلکه این نام پوتین خواهد بود. گورباچف باعث شد روسها و اوکراینیها احساس خواهر و برادری کنند. پوتین آنها را به دشمن تبدیل کرده است و تضمین کرده است که ملت اوکراین از این پس خود را در مخالفت با روسیه تعریف خواهد کرد.
ملتها در نهایت بر اساس داستانها ساخته میشوند. هر روز که میگذرد داستانهای شکل دهنده به اوکراین بیشتر میشود، اوکراینیها نه تنها در روزهای تاریک پیش رو، بلکه در دههها و نسلهای آینده هم این داستانها را تعریف خواهند کرد. رئیسجمهوری که از فرار از پایتخت امتناع کرد و به ایالات متحده گفت که به مهمات نیاز دارد، نه به راهی برای خروج از کشور. سربازان جزیره مار که به یک کشتی جنگی روسی گفتهاند “لعنت به خودت”. غیرنظامیانی که سعی کردند تانکهای روسی را با نشستن در مسیرشان متوقف کنند. این چیزی است که ملت اوکراین از آن ساخته شدهاند. در دراز مدت، این داستانها بیشتر از تانکها به حساب میآیند.
دیکتاتور روس باید این را به خوبی بداند. او در کودکی با رژیم غذایی حاوی داستانهایی درباره شجاعت روسها در محاصره لنینگراد بزرگ شد و اکنون خواهان خلق داستانهایی مانند آن است، اما خود را در نقش هیتلر قرار میدهد.
داستانهای شجاعت اوکراینی نه تنها به اوکراینیها، بلکه به کل جهان عزم میدهد. آنها به دولتهای کشورهای اروپایی، به دولت آمریکا و حتی به شهروندان مظلوم روسیه شجاعت میدهند. اگر اوکراینیها جرأت داشته باشند تانک را با دستان خالی متوقف کنند، دولت آلمان میتواند جرأت کند موشکهای ضدتانک به آنها بدهد، دولت آمریکا میتواند جرأت کند روسیه را با سوئیفت قطع کند، و شهروندان روسیه میتوانند جرأت کنند مخالفت خود را با این جنگ بیمعنا نشان دهند.
متأسفانه این جنگ احتمالاً طولانی خواهد بود. اما مهم ترین موضوع قبلاً مورد توافق قرار گرفته است. چند روز گذشته به تمام جهان ثابت کرد که اوکراین یک ملت واقعی است، که اوکراینیها مردمی واقعی هستند و قطعاً نمیخواهند تحت یک امپراتوری جدید روسیه زندگی کنند. سوال اصلی که باز مانده این است که چقدر طول میکشد تا این پیام به دیوارهای ضخیم کرملین نفوذ کند.
ترجمهی انصاف نیوز