گزارش ماهانه؛ نگاهی اجمالی به وضعیت حقوق بشر آبان ۱۴۰۰
خبرگزاری هرانا – آنچه در پی میآید گزارش ماهانه و اجمالی از وضعیت حقوق بشر در ایران در دوره زمانی آبان ۱۴۰۰ است که به همت نهاد آمار، نشر و آثار مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران تهیه شده است، این گزارش با توجه به حجم محدود آن و نیز به دلیل عدم اجازه فعالیت گروههای مستقل مدافع حقوق بشر در ایران نمیتواند بازتاب بی نقص وضعیت حقوق بشر در ایران باشد.
لازم به یادآوری است بخش آمار این تشکل به صورت سالانه گزارش مفصلتر خود را به اشکال آماری و تحلیلی از وضعیت حقوق بشر در ایران منتشر میکند.
خلاصه آنچه گذشت:
اخبار نقض حقوق بشر در آبان ماه ۱۴۰۰، با قریب به ۱۸ مورد اعدام، محکومیتهای متعدد، احضارها، نقض گسترده حقوق زندانیان، نقض پایدار آزادی بیان، تجمعات کارگران بخصوص در زمینه معوقات مزدی و موارد دیگری که در استانهای مختلف رخ داد، همراه بود. این گزارش بر مبنای اطلاعاتی گردآوری شده که صحت آنها به احراز رسیده است.
اعدام
آبان ماه، با قریب به ۱۸ مورد اعدام همچنان بازگو کننده نقض حق حیات در دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران است. بنا بر گزارش نهادهای بینالمللی، ایران به تناسب سرانه جمعیت و میزان اعدام، رتبه نخست اعدام شهروندان خود در دنیا را دارد. از مهمترین رویداد ها در این باره میتوان به اجرای حکم سه زندانی که پیشتر از بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر به اعدام محکوم شده بود، در زندان مرکزی زاهدان اشاره کرد.
در ماه سپری شده، حکم اعدام منوچهر کاظمی ورمله در زندان رجایی شهر کرج، یک زندانی در زندان مشهد از بابت اتهام قتل، احمد مکران دوست و یاسر گرگیج از بابت اتهامات مرتبط با مواد مخدر در زندان زاهدان به اجرا در آمد.
به علاوه، دو شهروند زن و مرد در تهران به اتهام رابطه خارج از ازدواج تحت عنوان “زنای محصنه”، یک محیط بان در کرمانشاه، به اتهام قتل یک شکارچی غیرمجاز و یک متهم در کاشان از بابت اتهام مواد مخدر به اعدام محکوم شدند.
گفتنی است، یک متهم در مشهد از بابت اتهام آدم ربایی و تجاوز توسط دادگاه کیفری یک استان خراسان رضوی به اعدام در ملأعام محکوم شد.
بیش از ۷۵ درصد اعدام های صورت گرفته در ایران توسط دولت یا نهاد قضایی اطلاع رسانی نمیشوند که نهادهای حقوق بشری اصطلاحا آن را اعدام “مخفیانه” میخوانند.
آزادی اندیشه و بیان
در آبان ماه، بسان گذشته بازداشت متهمان بصورت متعدد گزارش شد که از میان این گزارشات میتوان به بازداشت هیراد پیربداقی و عسل محمدی در تهران، محسن قنواتی، امین مرادی و پیام جیحونی در بهبهان، سجاد شربتی در درگز، راحیل موسوی در خرمشهر، احسان پارسا در لرستان و گردانندگان ۱۷ صفحه اینستاگرامی در بهشهر اشاره کرد.
در این ماه، همزمان با دومین سالگرد اعتراضات آبان ۹۸ فشار نهادهای امنیتی به منظور جلوگیری از برگزاری مراسم توسط خانواده جانباختگان این اعتراضات افزایش یافته است. فرزانه انصاری فر، خواهر یکی از کشتهشدگان این اعتراضات به صورت کوتاه مدت بازداشت و برای لغو مراسم تحت فشار قرار گرفته است. همچنین روابط عمومی شهرداری و شورای اسلامی شهر بهبهان طی اطلاعیهای از عملیات عمرانی در جاده منتهی به آرامستان خبر داد. اینترنت بهبهان نیز روز سهشنبه ۲۵ آبان ماه با اختلال مواجه شده بود.
در ضمن، شب چهارشنبه ۱۲ آبان ماه، سحر بهشتی، گوهر عشقی و مصطفی اسلامی، همزمان با سالگرد جان باختن ستار بهشتی توسط نیروهای امنیتی بازداشت و بعد از گذشت چند روز آزاد شدند. نیروهای امنیتی همچنین با مراجعه به منزل گوهر عشقی، مادر ستار بهشتی ضمن تفتیش منزل برخی از لوازم شخصی اعضای خانواده را با خود بردند.
همچنین، پدر و مادر نوید افکاری، همزمان با روز بزرگداشت کوروش روز جمعه ۷ آبان، توسط شماری از نیروهای امنیتی بازداشت و ساعاتی بعد آزاد شدند. نیروهای امنیتی هنگام بازداشت اقدام به ضبط عکسهای نوید افکاری، کیک و ماشین پدر نوید افکاری کردند.
در ماه سپری شده، محکومیت های متعددی صورت گرفت که از این تعداد می توان به محکومیت عباس واحدیان شاهرودی به ۱۰ سال حبس قطعی، نصرت بهشتی به ۵ سال حبس، نیما قاسمی به ۴ سال و ۸ ماه حبس، محمد مردی به ۳ ماه حبس و ۷۴ ضربه شلاق، محمود نیرومند به ۱۰ سال حبس، رویا جلالی به ۲ سال حبس تعلیقی و سردار آلانی به ۱۵ ماه حبس اشاره کرد.
طبق قانون، قاضی نباید کسی را احضار یا جلب کند، مگر آن که دلایل کافی داشته باشد. اگرچه ممکن است کسی که در مظان اتهام قرار گرفته است، پس از پایان دادرسی، تبرئه شود، اما همین زدن برچسب اتهام به دیگری باید دلیل داشته باشد. قاضی در صورت سهلانگاری در این مورد، خود مشمول محکومیت انتظامی میشود. اما در این حیطه معیارهای مراجع قضایی ایران متناقض با موازین حقوق بشری است.
از این قرار، فرزانه انصاری فر به شعبه ۱۰۳ دادگاه کیفری ۲ شهرستان بهبهان، افشین حسین پناهی به شعبه دوم بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب سنندج، حامد براتی به شعبه ۱۰۲ دادگاه کیفری دو ملایر، فرزانه انصاری فر، مریم کاظمی، علی کاظمی، پیام جیحونی زینب علیپور، جلال جعفری بردزرد و مرتضی وحدانی به شعبه ۱ دادگاه انقلاب ماهشهر احضار شدند.
در این ماه، منزل حسام سلامت، شهروند ساکن تهران توسط نیروهای امنیتی مورد تفتیش قرار گرفت. نیروهای امنیتی در جریان این بازرسی شماری از وسایل او از جمله تلفن همراه، لپتاپ و کتابهای او را ضبط کرده و با خود بردهاند.
در ماهی که گذشت، مهدی محمودیان، مریم افرافراز، آرش کیخسروی، مصطفی نیلی و محمدرضا فقیهی در شعبه ۲۹ دادگاه انقلاب تهران، شهروز برزگر، محمد مردی و یوسف سلحشور در شعبه های ۱۱۲ و ۱۱۱ دادگاه کیفری دو تبریز محاکمه شدند.
همچنین، راحله احمدی، فعال مدنی محبوس در زندان اوین، جهت تفهیم اتهام از بابت پرونده جدیدی که در ایام حبس علیه وی گشوده شده به شعبه ۱ بازپرسی دادسرای اوین اعزام شد. برگزاری این جلسه بدون حضور وکیل و بدون احضار قبلی صورت گرفته است.
لازم به ذکر است، آرش گنجی، مترجم و منشی هیئت دبیران کانون نویسندگان ایران و منوچهر آقایی سردبیر پایگاه خبری میاندوآب پرس به ترتیب به زندان های اوین و میاندوآب منتقل شدند.
علاوه بر این، در تصویر حکمی با مهر “محرمانه” که در فضای مجازی منتشر شده، دفتر محاکم انتظامی وکلا و کارشناسان قوهقضاییه، پروانه وکالت علیاکبر گرجی ازندریانی را به جهت ابراز عقیده سیاسی و اظهار نظر در خصوص مسایلی از جمله حجاب اجباری و حصر و همچنین “استوری و لایک” مطالب اعتراضی، لغو کرده است.
از سوی دیگر، هیئت نظارت بر مطبوعات، مجوز انتشار روزنامه کلید را لغو کرد. دلیل لغو مجوز این روزنامه، ترسیم طرح خط فقر است که به دست آیتالله خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی و انگشتر وی، شباهت دارد.
همچنین، دادگاه مطبوعات مدیر مسئول دو خبرگزاری رویداد ۲۴ و فراز را مجرم شناخت.
زندان
در ماهی که گذشت، خسرو جمالی فر در زندان سنندج به دنبال ضرب و شتم توسط ماموران زندان و به دلیل وارد آمدن ضربه به سر، جان خود را از دست داد. پس از گذشت چند روز از انتشار گزارش هرانا، صدا و سیمای جمهوری اسلامی در واکنش به این گزارش با انتشار ویدئویی منتسب به لحظه بر زمین افتادن این زندانی در سلول انفرادی مدعی شده که او سردرد داشته و پس از اعزام به بیمارستان جان خود را از دست داده است. این ادعا در حالی مطرح میشود که منابع مطلع به هرانا گفتهاند که این زندانی پیش از انتقال به انفرادی مورد ضرب و شتم قرار گرفته و در زندان جان خود را از دست داده است. همچنین جسد وی صبح روز بعد در فضای امنیتی، همزمان با تهدید خانواده بدون دریافت گزارش پزشکی قانونی به خاک سپرده شده است.
همچنین، مهدی دارینی، زندانی سیاسی محبوس در زندان اوین روز چهارشنبه ۵ آبانماه، در اعتراض به عدم موافق با آزادی مشروط اقدام به خودسوزی کرد. آقای دارینی که هم اکنون دومین سال از دوران محکومیت خود را سپری میکند، جهت درمان به بهداری زندان منتقل شد.
در ضمن، سهیلا حجاب، زندانی سیاسی محبوس در زندان قرچک ورامین به زندان سنندج تبعید شد. گفته میشود که انتقال این زندانی سیاسی بصورت خشونت آمیز صورت گرفته است.
به جز این، علی حلفی، زندانی سیاسی محبوس در زندان مسجدسلیمان علیرغم ابتلا به بیماریهای گوارشی و ریوی از رسیدگی پزشکی و یا اعزام به مرخصی درمانی محروم مانده است. این زندانی سیاسی هم اکنون شانزدهمین سال از دوران محکومیت خود را بدون یک روز مرخصی سپری میکند.
لازم به ذکر است، حفیظ الله شاهوزهی، عبدالمالک شاهوزهی، نوراحمد عبدالهی و امیر حمزه رزمگاه، شهروندان اهل زاهدان با گذشت بیش از ۳ ماه از زمان بازداشت در زندان زاهدان در بازداشت و بلاتکلیفی بسر میبرند. این افراد در زمان بازداشت جهت اخذ اعتراف تحت فشار بوده و مورد ضرب و شتم قرار گرفتند.
به علاوه، خدیجه مهدی پور، شهروند ساکن ایلام با گذشت بیش از ۱ ماه از زمان بازداشت به صورت بلاتکلیف و بدون رعایت اصل تفکیک جرائم در بند زنان زندان ایلام نگهداری میشود.
علاوه بر این، گلاله مرادی شهروند بازداشتی اهل پیرانشهر، علیرغم گذشت ۶ ماه از زمان بازداشت کماکان به صورت بلاتکلیف در زندان ارومیه به سر می برد. یک منبع مطلع به هرانا گفت: خانم مرادی در طول مدت بازداشت از دسترسی به وکیل محروم مانده و تاکنون جلسه دادگاهی برای وی برگزار نشده است. این منبع مطلع افزود: وی طی مدت بازداشت برای اخذ اعترافات اجباری نیز تحت فشار بوده است.
گفتنی است، دو زندانی سیاسی به نامهای سالار صدیق همدانی و ابراهیم صدیق همدانی به همراه سه زندانی جرائم عمومی به نام های فرزین نوری ، امیر محمدی و کمال خاکزاد از زندان ارومیه به مکان نامعلومی منتقل شدند. همچنین طی روزهای گذشته سه زندانی سیاسی و سنی مذهب دیگر نیز از این زندان به مکان نامعلومی منتقل شده بودند.
در ماهی که گذشت، هرانا گزارشی از مشکلات زندانیان بند زنان زندان کچویی کرج منتشر کرد.
برخی زندانیان در دوران بازداشت و یا حبس خود در کنار مشکلات هر روزه زندان به ناچار برای شنیده شدن دادخواهیشان دست به اعتصاب غذا میزنند.
در این ماه، هوشمند علیپور و شاکر بهروز، زندانیان سیاسی، محبوس در زندان های سنندج و ارومیه دست به اعتصاب غذا زدند.
حق درمان و رسیدگی پزشکی همواره از مهمترین موارد نقض حقوق زندانیان در ایران به شمار میرود.
از این قرار، علی موسی نژاد فرکوش و سعید اقبالی فعالین مدنی محبوس در زندان رجایی شهر کرج و علیرضا گلیپور در زندان اوین از دریافت خدمات درمانی محروم بودند.
در این ماه، سهیلا حجاب، محبوس در زندان قرچک ورامین از ملاقات و تماس با خانواده، آتنا دائمی محبوس در زندان لاکان رشت از داشتن کارت تلفن و حق برقراری تماس تلفنی و فاتح سعداللهی محبوس در بازداشتگاه اداره اطلاعات سنندج از دسترسی به وکیل و ملاقات با خانواده محروم بودند.
با وجود خطرهای موجود، محرومیت زندانیان عقیدتی و سیاسی از اعزام به مرخصی به وفور گزارش شده است که از مهمترین آنها میتوان به علی حلفی محبوس در زندان مسجدسلیمان، حسین قشقایی محبوس در زندان تهران بزرگ و هوشمند علیپور محبوس در زندان سنندج اشاره کرد.
در ضمن، سعید اقبالی، فعال مدنی محبوس در زندان رجایی شهر کرج، همزمان با دومین سالگرد اعتراضات آبان با نوشتن نامهای خطاب به محبوبه رمضانی، مادر پژمان قلیپور یکی از جانباختگان اعتراضات آبانماه ۹۸ یاد و خاطره او و سایر جانباختگان را گرامی داشته است.
لازم به ذکر است، ۹ زندانی سیاسی محبوس در بند ۱ تیپ ۲ زندان تهران بزرگ با نگارش نامهای نسبت به انتقال تنبیهی خود به این بند و محرومیت های جدید اعتراض کردند. امضاکنندگان در بخشی از این نامه نوشتهاند «ما محکومان معترض به سومدیریت تیپ ۲ زندان تهران بزرگ خصوصا به ریاست میریوسف را به صورت تنبیهی به این بند منتقل کردهاند و با ارسال گزارشهای کذب، ما را اغتشاشگر و مسئول و بانی اغتشاش اخیر زندان تهران بزرگ معرفی کرده و مانع اعطای امتیازها به میشوند.»
اقلیت های ملی و مذهبی
اتنیک ها در آبان ماه نیز زیر فشار فزاینده بازداشتها و احضارها بودند.
در این ماه، ۹ شهروند در بانه، ۵ شهروند در مریوان، ودود اسدی در رشت، شش شهروند در سقز و مریوان و مسعود قاسم زاده در تبریز بازداشت شدند.
به علاوه، عبدالغنی افرازه توسط اطلاعات سپاه ایرانشهر و علی مولانیا توسط اداره اطلاعات سردشت احضار و مورد بازجویی قرار گرفتند.
همینطور، چیا آقابیگ پور به یکسال و دو ماه حبس، ۷۰ ضربه شلاق و پرداخت ٣٠ میلیون جزای نقدی و ولی اسدی به پرداخت ۳۱ میلیون تومان جزای نقدی محکوم شدند.
علاوه بر این، بازداشت صلاح پزشکی، رفیق پزشکی، مناف پزشکی، جمال مروتی، سعید رشیدی، فرزاد پزشکی، بهزاد پزشکی، فرهاد پزشکی و لقمان پزشکی با ضرب و شتم همراه بوده و نیروهای امنیتی ضمن تفتیش منزل، تعدادی از وسایل شخصی این شهروندان از جمله لپ تاپ، دوربین عکاسی، گوشی موبایل و شماری کتاب را ضبط کرده و با خود بردند.
در ضمن، یک کودک در تبریز علیرغم سپری شدن ۲ سال از زمان تولدش، کماکان به دلیل مخالفت اداره ثبت احوال این شهرستان با نام انتخابی، از شناسنامه محروم مانده است.
اعمال فشار و تهدید اقلیتهای مذهبی در این ماه نیز ادامه داشت.
در ماهی که سپری شد، شیوا خلیلی، شهروند بهائی ساکن بابل در پی حضور در شعبه ۱ بازپرسی دادسرای عمومی و انقلاب این شهر بازداشت و یک روز بعد با تودیع قرار وثیقه به صورت موقت و تا پایان مراحل دادرسی آزاد شد.
گفتنی است، محمدامین آسکانی روحانی اهل سنت، به دادگاه ویژه روحانیت مشهد، امین خاکی، میلاد گودرزی و علیرضا نورمحمدی نوکیشان مسیحی، جهت اجرای حکم حبس به اجرای احکام دادسرای کرج احضار شدند.
در این ماه، صدیقه اقدسی، عالیه فروتن، سیامک هنرور، قاسم معصومی، سعید اتحاد و بهروز فرزندی مجموعا به بیش از ۱۹ سال و ۶ ماه حبس و امین ذوالفقاری، محبوبه میثاقیان، میترا بندی امیرآبادی و هیوا یزدان مهدی آبادی مجموعا ۳۲ ماه حبس تعزیری محکوم شدند.
در ماهی که گذشت، محل کسب ۸ شهروند بهائی در قائمشهر و ۱ شهروند دیگر در بابل توسط ماموارن اداره اماکن پلمپ شد. پلمپ محل کسب این شهروندان به بهانه تعطیلی دو روزه مذهبی بهائیان صورت گرفته است.
گفتنی است، علیرغم رای دادگاه مبنی بر الزام دانشگاه به پذیرش مصطفی دانشجو، پس از ثبت نام توسط دانشگاه آزاد، دسترسی این وکیل دادگستری و درویش گنابادی به محتوای آموزشی مسدود و مجوز پذیرش وی لغو شد.
به جز این، ساسان خسروی و حبیب حیدری، نوکیشان مسیحی، جهت تحمل حبس راهی زندان بوشهر شدند.
لازم به ذکر است، زمینهای شماری از شهروندان بهائی در روستای روشنکوه از توابع شهرستان ساری توسط ارگانهای دولتی مصادره شد. پیشتر نیز منازل ۳ تن از شهروندان بهائی در این روستا به دست نیروهای دولتی تخریب شده بود.
حقوق کودک
برای برخی از نوجوانان، هنگامی که رشد و بلوغ طبیعی آنها با وقایع ناراحت کننده ای همراه شود، ممکن است برای آنها بسیار سخت و تحمل ناپذیر باشد. احساسات بسیار قوی همراه با ترس، استرس، سردرگمی، عدم اطمینان، فشار برای موفقیت و همچنین بدست آوردن توانایی فکر کردن در مورد اتفاقات به روش جدید برتوانایی حل مسئله و نحوه تصمیم گیری نوجوانان تاثیر می گذارد، و گاهی این فشارها ذهن خام و بی تجربه ی کودک را به سمت خودکشی برای رهایی از موقعیت مذکور سوق می دهد. سهم نوجوانان ایرانی از خودکشیهای سالانه از سوی سازمان پزشکی قانونی بیش از ۷ درصد اعلام شده است.
در ماهی که گذشت، متهم به تجاوز به یک دختر نوجوان ۱۷ ساله در تهران بازداشت شد. این فرد متهم است که این دختر نوجوان را مورد تجاوز قرار داده و با تهیه ویدیو از او اخاذی کرده است.
در آبان ماه، یک دختر ۱۴ ساله در شهرستان کامیاران، یک دختر ۱۶ ساله قربانی کودک همسری و یک دختر ۱۴ ساله در خرمشهر از طریق حلق آویز کردن و پریدن از روی پل دست به خودکشی زدند.
به علاوه، یک نوزاد ۳ روزه که در خیابانی در کرج و یک نوزاد دختر دوماهه که در خیابانی در تبریز رها شده بودند، توسط ماموران نیروی انتظامی کشف و به بهزیستی منتقل شدند.
از سوی دیگر، یک دانش آموز در شهرستان چوار از توابع استان ایلام، توسط معلم خود مورد تنبیه بدنی قرار گرفت.
زنان
در آبان ماه، یک دختر جوان در خوزستان توسط اعضای خانوادهاش با انگیزه ناموسی به قتل رسید.
همچنین، یک زن باردار پس از آنکه جنسیت جنین او در پی انجام سونوگرافی دختر تشخیص داده شد، توسط همسرش به آتش کشیده شد. با این حال فرماندار و رئیس شورای تامین ماکو با بیان این ادعا که این زن به دلیل اختلاف خانوادگی اقدام به خودسوزی کرده است از آزادی همسر وی خبر داد.
در ماهی که گذشت، دو زن در کرمانشاه و اسدآباد همدان، به دلیل “رد درخواست ازدواج” توسط خواستگارانشان به قتل رسیدند.
علاوه بر این، یک کارگر زن ۲۱ ساله در کارخانه ریسندگی واقع در شهرک صنعتی شرق سمنان به علت گیر کردن مقنعه در دستگاه رینگ ریسندگی و کشیده شدن سر به داخل دستگاه جانش را از دست داد. این رخداد انتقاد بسیاری از فعالین زنان در خصوص حجاب اجباری و پیامدهای آن در محیط کار را در پی داشته است.
از سوی دیگر، مردی در تهران که متهم است دو زن جوان را با خودرو خود به اطراف شهر برده و آنها را مورد آزار جنسی قرار داده بازداشت شد.
به علاوه، در پی انتشار ویدیوی تکخوانی بازیگر زن در یک نمایش سنتی در یکی از تالارهای تهران، رئیس شورای ارزشیابی و نظارت ادارهکل هنرهای نمایشی، از احضار کارگردان و بازیگر این نمایش به شورای ارزشیابی و نظارت این اداره خبر داد.
در ضمن، رئیس اداره تبلیغات اسلامی ملکان، طی نامه ای خطاب به مدیران چاپخانه ها و دفاتر خدمات کامپیوتری، نوشتن اسامی زنان در «اطلاعیه های مجالس ترحیم» را ممنوع اعلام کرد.
کارگران و اصناف
در ماهی که سپری شد ۹۲ کارگر در سایه فقدان ایمنی محیط و شرایط کار در اقصی نقاط کشور دچار حادثه شدند. ایران در زمینه رعایت مسائل ایمنی کار در میان کشورهای جهان رتبه ۱۰۲ را به خود اختصاص داده که رتبه بسیار پایینی است.
در آبان ماه، عدم رعایت ایمنی کار ۶۲ کارگر را مصدوم و ۳۰ تن دیگر را به کام مرگ کشاند.
از اخبار مرتبط در این حوزه می توان به مرگ و مصدومیت ۸ کارگر از جمله چند کودک کار در شهرستان میبد، مرگ و مصدومیت چهار کارگر از جمله یک کودک کار در ارومیه و کرمان، مرگ و مصدومیت ۱۷ کارگر در تهران، آوج و اصفهان، مرگ و مصدومیت چهار کارگر و دو پرسنل اورژانس در تبریز و شیراز، مرگ و مصدومیت ۲ کارگر در عسلویه و آران و بیدگل، مرگ و مصدومیت چهار کارگر در قروه و مهاباد، مرگ و مصدومیت ۳ کارگر در تهران، گرمسار، مشهد و مرگ دو کارگر در بیرجند و مرگ و مصدومیت ۷ کارگر در ابهر اشاره کرد.
در این ماه، یک شهروند در مقابل اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی اراک در اعتراض به رای صادره در خصوص پرونده وی با کارفرمای خود، اقدام به خودسوزی کرد و جان خود را از دست داد.
به علاوه، یکی از کارگران شرکت نفت و گاز پایندان در پی عدم دریافت مطالبات مزدی، با ریختن بنزین روی خود، در محل پروژه این شرکت در استان بوشهر قصد خودکشی داشت که با ممانعت دیگر کارگران از اقدام او جلوگیری شد.
همینطور، یکی از کارکنان شرکت بهره برداری متروی تهران و حومه، در اعتراض به عدم رسیدگی به مطالباتش، در محل کار خود اقدام به خودسوزی کرد که نهایتا با مداخله همکارانش، از اقدام او جلوگیری شد.
در ماهی که گذشت، کامیار فکور، فعال کارگری، توسط شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران به ۵۰ ضربه شلاق، ۸ ماه حبس و ۱۵ میلیون تومان جریمه نقدی محکوم شد. احکام صادره به مدت ۵ سال به حالت تعلیق درآمده است.
از سوی دیگر، عزیز قاسم زاده، فعال صنفی فرهنگیان گیلان، طی ابلاغیه ای به شعبه دوم دادسرای عمومی و انقلاب شهرستان رودسر و جعفر ابراهیمی، معلم و عضو کانون صنفی معلمان تهران، طی دو ابلاغیه مجزا، به دادگاه انقلاب کرج احضار شدند.
به علاوه، جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامات محمود ملاکی عضو هیات مدیره کانون صنفی فرهنگیان بوشهر، در دادگاه انقلاب این شهرستان برگزار شد.
در این ماه، به دنبال فراخوان شورای هماهنگی تشکلهای صنفی فرهنگیان ایران، معلمان و فرهنگیان شاغل و بازنشسته سراسر کشور در بسیاری از شهرهای ایران، دستکم دو شهروند توسط ماموران انتظامی بازداشت و پس از چند ساعت آزاد شدند.
در ضمن، دستیاران تخصصی بیمارستان “امام حسین” تهران، کارگران شرکت کیسون، رانندگان و کارگران اداره راهداری مریوان و کارگران پتروشیمی کوه مبارک جاسک دست به اعتصاب زدند.
اگر چه که کارگر و کار انجام شده توسط او، دارای منزلت و جایگاه بسیار بالایست، ولی متاسفانه این جایگاه مورد توجه مسئولین، کارگزاران و کارفرمایان قرار نمی گیرد و در بسیاری از مواقع، این قشر ضعیف جامعه موفق به اخذ معوقات مزدی و رسیدن به مطالبات حداقلی خود نمی شوند، و یا بدون دلایل موجه از کار اخراج و یا تعدیل میشوند. به همین خاطر در بسیاری از موارد برای تحقق خواسته های خود ایجاد تجمعات اعتراضی را برمی گزینند.
در آبان ماه، دستکم ۲۱۴ تجمع اعتراضی برگزار شد که از مهمترین آنها میتوان به تجمع اعتراضی کشاورزان اصفهان، جمعی از کارگران در استان های یزد و تهران، بصورت جداگانه در محل خانه کارگر این استانها، کارگران مجموعه پتروشیمی آبادان، کارگران شهرداری سنندج، کارگران کارخانه سبلان پارچه اردبیل، کارگران معادن زغال سنگ و زغالشویی زرند کرمان، کارگران نیبر شرکت هفتتپه، کارگران شرکت ایرانخودرو خراسان، کارگران بازنشسته سال ۹۹ مجتمع نیشکر هفت تپه، کارگران سمتکو در تبریز و خدمتگزاران و سرایداران مدارس در تهران اشاره کرد.
علاوه بر این، هزاران شهروند در اصفهان در پی فراخوان کشاورزان معترض این استان، روز جمعه ۲۸ آبان ماه، با حضور گسترده در پل خواجو و بستر خشک زایندهرود، دست به تجمع اعتراضی زدند. به گفته برخی حاضرین، اینترنت در منطقه محل تجمع کند و در برخی مواقع قطع و در سایر نقاط اصفهان نیز دچار اختلال شده است.
افزون بر این، کارکنان دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان فارس، دستکم در ۹ واحد درمانی این استان، اعتراض سراسری معلمان شاغل و بازنشسته سراسر کشور در بسیاری از شهرهای ایران، معلمان خرید خدمات آموزش و پرورش استان قزوین، بازنشستگان صندوق بازنشستگی فولاد در اصفهان و خوزستان، کارکنان بازنشسته جهاد کشاورزی، مربیان پیش دبستانی شهرستان ایذه و معلمان و فرهنگیان در تهران دست به تجمع اعتراضی زدند.
در این ماه معوقات مزدی متعدد بسان گذشته در جریان بود. از جمله اخبار در این حیطه میتوان به معوقات کارکنان شرکت تأسیسات حفاری گلوبال پتروتک کیش، کارگران شهرداری سنندج، کارگران شهرداری کوت عبدالله، کارگران شرکت تراورس و کارگران شرکت کیسون اشاره کرد.
بهداشت و محیط زیست
در این ماه، دو محیط بان بر اثر تیراندازی شکارچیان غیرمجاز در منطقه حفاظت شده مند در استان بوشهر مصدوم شدند.
همچنین، بر اثر تیراندازی شکارچیان غیرمجاز به ماموران یگان محیط زیست در شهرستان کارون، یک محیط بان از ناحیه دست مورد اصابت گلوله قرار گرفته و مجروح شد.
حق بر محیط زیست و مبانی فلسفی آن، از قواعد حقوق بشر و حقوق طبیعی نشأت گرفته شده است. ابتدایی ترین حق طبیعی انسان در این کره خاکی، «حق حیات» است. اما طی دهه های اخیر به دلیل استفاده بی رویه از منابع طبیعی، عدم نظارت و توجه به مباحث زیست محیطی و الگوهای صحیح، محیط زیست طبیعی به شدت مورد صدمه واقع شده است. هرانا در این حوزه گزارشاتی از هفته اول، دوم، سوم و چهارم با هدف آگاهی سازی گردآوری کرده است.
خشونت نظامی و قضایی و امنیت شهروندان
کولبری، شغلی کاذب و مشقت بار است که مردم مناطق مرزی در پی فقدان فرصت های شغلی به آن روی می آورند و سالانه ده ها تن در مواجهه با خطرات طبیعی و یا در پی شلیک نیروهای مرزبانی کشته و یا زخمی می شوند.
از این قرار در ماهی که گذشت، دو کولبر در مناطق مرزی بانه و سردشت کشته و زخمی شدند.
همچنین، شش کولبر در گردنه دالانی هورامان از توابع شهرستان مریوان بر اثر واژگونی خودرو حامل کولبران دچار حادثه شدند، طی این حادثه سه کولبر مصدوم و سه کولبر جان خود را از دست دادند.
لازم به ذکر است، یک پسر کولبر ۱۵ ساله اهل شهرستان پاوه پس از کشته شدن قاطرهایش توسط نیروهای هنگ مرزی، از طریق حلق آویز کردن دست به خودکشی زد و جان باخت.
علاوه بر این، یک شهروند در محور بم به ریگان و یک شهروند دیگر در مناطق مرزی شهرستان ارومیه در پی تیراندازی نیروهای نظامی، کشته شدند.
ایران از معدود کشورهایی است که کماکان از مجازات های تحقیرآمیز استفاده می کند. این در حالی است که میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی صراحتا استفاده از مجازات های غیر انسانی و موهن از جمله اعدام و شلاق را ممنوع کرده است.
از این رو، یک شهروند به اتهام سرقت سه بسته بادام هندی به ۴۰ ضربه شلاق، یک متهم به حیوان آزاری در شهرستان رضوانشهر به تحمل ۲۰ ضربه شلاق و یک مربی ورزشهای رزمی به اتهام آزار جنسی یکی از شاگردان خود، به تحمل ۷۴ ضربه شلاق محکوم شدند.
با وجود گذشت ۳۲ سال از جنگ ۸ ساله بین ایران و عراق، هنوز مین های به جا مانده از آن دوران، در مناطق مرزی غرب، جنوب غرب و شمال غرب ایران شامل استانهای آذربایجان غربی، کردستان، ایلام، کرمانشاه و خوزستان، جان شهروندان را تهدید می کنند.
از این قرار، یک زن و مرد در شهرستان مهران، یک شهروند در شهرستان سردشت و یک زن عشایر در مراتع شهرستان قصرشیرین بر اثر انفجار مین برجای مانده از جنگ ایران و عراق، کشته و زخمی شدند.
در ضمن، طی هفتههای اخیر، کمبود سرمهای شستشو در برخی از شهرهای ایران نگرانی شهروندان و مراکز درمانی را در پی داشته است. گفتنی است یکی از دلایل این بحران تعطیلی خط تولید شرکت شهید قاضی تبریز به دلیل فرسودگی دستگاههای مورد نیاز، قطعی برق کارخانهها، خروج غیرقانونی سرم از کشور و صادرات آن توسط دولت و بی توجهی به زنجیره تامین بوده است.
۱– گزارشاتی که توجهات زیادی به خود جلب کرد
در این بخش سعی شده به گزارشهایی از نقض حقوق بشر در آبان ماه که با حساسیت و توجه بیشتری از سوی افکار عمومی مواجه شدند، اشاره شود. بدیهی است که این توجه بیشتر، الزاماً به معنی شاخص بودن این دسته از گزارشها به لحاظ حجم نقض حقوق بشر در ایران نیست.
از مهمترین اخبار که در این ماه بازتاب بسیار گستردهای در کشور داشت، میتوان به اجرای حکم حبس آرش گنجی، مترجم و منشی هیئت دبیران کانون نویسندگان، تداوم بازداشت و بلاتکلیفی هیراد پیربداقی و عسل محمدی در بند ۲۰۹ زندان اوین، مرگ یک کارگر در سمنان به دلیل گیر کردن مقنعه در دستگاه، مرگ خسرو جمالی فر به دنبال ضرب و شتم توسط ماموران در زندان سنندج، احضار عزیز قاسم زاده به دادسرای عمومی و انقلاب رودسر، تداوم محرومیت آتنا دائمی از حق تماس تلفنی در زندان لاکان رشت، تجمع سراسری معلمان شاغل و بازنشسته در بسیاری از شهرهای ایران، محکومیت سینا قلندری به ۲۷ ماه حبس و محرومیت از خبرنگاری، تبعید سهیلا حجاب از زندان قرچک ورامین به زندان سنندج و ابلاغ اجرای حکم حبس و شلاق نرگس محمدی اشاره کرد.
۲– گزارشاتی که علیرغم اهمیت با بیتوجهی روبرو شدند
در مقابل بخش قبل، بسیاری از گزارشهای حقوق بشری، اساساً با کم توجهی و بعضاً بیتوجهی رسانهها و افراد فعال در شبکههای اجتماعی که به هر ترتیب تشکیلدهندهی قسمتی از افکار عمومی هستند روبهرو شدند. گفتنی است این نوع کمتوجهیهای بعضاً غیر تعمدی یا بعضاً تبعیضات هدفمند، زمینه بیشتری از تداوم و گسترش نقض حقوق بشر را فراهم میآورد.
از مهمترین خبرها که در این ماه با بی توجهی رسانه ها و مردم روبرو شدند، میتوان به کشته شدن یک مرد با انگیزه ناموسی توسط یکی از بستگانش در اشتهارد، اقدام به خودسوزی مهدی دارینی در زندان اوین و خودسوزی منجر به مرگ شهروند معترض در مقابل اداره کار اراک اشاره کرد.