فراخوان برای رسیدگی به وضعیت پزشکی علیرضا فرشی فعال آذربایجانی در زندان تهران
علیرضا فرشی به دلیل فعالیتهای مسالمت آمیز و تقاضای حقوق زبانی برای ترک‌های آذربایجانی در ایران، از سوی مقامات امنیتی با بدرفتاری‌های متعددی روبرو شده است
انجمن حقوق بشر مردم آذربایجان در ایران (آهراز) به همراه 17 سازمان حقوقی دیگر در بیانیه‌ای مشترک گفته که مسئولان زندان تهران بزرگ، فعال حقوق زبانی و زندانی سیاسی ترک آذربایجانی، علیرضا فرشی را مورد رفتارهای ظالمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز قرار داده‌اند و دسترسی وی به مراقبت‌های پزشکی مورد نیاز را از او سلب کرده‌اند.
در این بیانیه آمده است که در صورت عدم مراقبت‌های پزشکی ویژه وبستری شدن، چشم چپ فرشی در معرض خطر از دست دادن بینایی است.
سازمانهای امضاکننده بیانیه می‌گویند علیرضا فرشی به دلیل فعالیتهای مسالمت آمیز و تقاضای حقوق زبانی برای ترک‌های آذربایجانی در ایران، از سوی مقامات امنیتی با بدرفتاری‌های متعددی روبرو شده است.
فعالیتهای این زندانی سیاسی شامل ایجاد کتابخانه برای کودکان ترک آذربایجانی در مناطق فقیر روستایی استانهای آذربایجان، گرامیداشت روز جهانی زبان مادری که توسط یونسکو تعیین شده بود و توزیع کتاب‌های کودک به زبان مادریشان به عنوان هدیه برای کودکان ترک است.
علیرضا فرشی اولین بار خودسرانه در ماه مه 2009 در طی یک گردهمایی مسالمت آمیز در تبریز، در حالی که از دولت ایران می خواست آموزش به زبان مادری برای آذربایجانی‌ها در ایران ارائه دهد دستگیر شد. بعداً در 14 نوامبر همان سال، دادگاه انقلاب تبریز او را به اتهام «تبلیغ علیه نظام» به یک سال زندان محکوم کرد.
علاوه بر این محکومیت، دانشگاه آزاد اسلامی جلفا در تاریخ 29 ژوئیه 2010 در رابطه با همین پرونده، فرشی را از شغلش به عنوان استاد دانشگاه اخراج کرد.
در 21 فوریه 2014 وزارت اطلاعات علیرضا فرشی را در کنار دیگر فعالان آذربایجانی به طور خودسرانه در یک مراسم خصوصی برای بزرگداشت روز جهانی زبان مادری در تهران دستگیر کرد. در نوزدهم فوریه 2017، شعبه اول دادگاه انقلاب بهارستان در رابطه با این پرونده فرشی را به 15 سال زندان و دو سال تبعید محکوم کرد. بعداً، در 20 ژانویه 2020، شعبه 54 دادگاه تجدیدنظر تهران، حکم وی را به دو سال زندان و دو سال تبعید کاهش داد.
در تاریخ 21 ژوئیه 2020، مأموران وزارت اطلاعات ایران خودسرانه آقای فرشی را بدون ارائه هیچ حکم قضایی دستگیر و او را در ارتباط با از پرونده سال 2017 برای اجرای حکم ناعادلانه دو سال زندان به زندان تهران منتقل کردند. در حالی که وی در حال گذراندن اتهامات قبلی خود بود، پرونده جدیدی علیه وی تشکیل شد. در تاریخ 3 آوریل 2021، شعبه 26 دادگاه انقلاب تهران آقای فرشی را در مجموع به 50 ماه زندان و دو ماه کار اجباری در یک مرکز مدیریت پسماند زباله محکوم کرد.
دادگاه فرشی را به جرم توطئه، اقدام علیه امنیت ملی و تبلیغ علیه نظام محکوم کرد. بر خلاف قوانین ایران، آقای فرشی دو بار به خاطر یک عمل محکوم شد. علاوه بر این، وی در دادگاه از داشتن وکیل محروم بود و از دفاع وی جلوگیری شد و او در طول دادرسی فرصتی برای دفاع از خود نداشت.
در آخرین دستگیری فرشی، او گزارش داد که مأموران وی را تحت شکنجه و سایر بدرفتاری‌ها قرار داده‌اند، از جمله در حالی که او را دستبند زده بودند چندین بار ضربات مشت به صورت و چشم وی وارد کرده‌اند. در نتیجه ضربات وارده، وی از ناحیه گردن و چشم چپ به شدت مجروح شده است.
او در هفتم مه 2021 اجازه یافت برای مدت سه روز از زندان تهران خارج شود تا وضعیت سلامتی خود را با پزشکان بررسی کند. علیرغم اصرار چشم پزشک متخصص وی در مورد نیاز فوری به جراحی قرنیه چشم، مسئولان زندان از تمدید مرخصی پزشکی او خودداری کردند.
مقامات زندان تقاضای آقای فرشی برای دسترسی به مراقبت‌های پزشکی مناسب را از 11 مه 2021 رد کرده‌اند. اخیراً او برای بررسی وضعیت سلامتیش به بیمارستان فارابی تهران فرستاده شد. با این حال، وی برای انجام پیوند قرنیه و سایر اقدامات پزشکی باید فوراً بستری شود. علاوه بر این، او مبتلا به دیابت تشخیص داده شده و نیاز به دسترسی مداوم به پزشکان، رژیم غذایی خاص و داروی مناسب دارد.
در تحولی دیگر در تاریخ 6 ژوئیه 2021، زندانی سیاسی دیگری امیرحسین مرادی، که از نزدیکان فرشی است، با COVID-19 مبتلا شده است و آقای فرشی علائم کووید را تجربه می‌کند.
سازمانهای امضا کننده بیانیه ضمن محکوم کردن «رفتار ظالمانه، غیرانسانی و تحقیرآمیز» علیه فرشی، از مقامات جمهوری اسلامی ایران خواستند برای حفاظت از زندگی و سلامتی وی اقدامات لازم را انجام دهند و مراقبت‌های پزشکی لازم را از جمله مراقبت‌های بهداشتی تخصصی مورد نیاز وی فراهم آورند.
