قالیباف و تحقیر روسای مجلس؛ از پشت کوههای آلپ تا درهای بسته کرملین
«دیپلماسی پارلمانی» عبارتی بود که «علی لاریجانی» بر آن اصرار زیادی داشت و دوست داشت خود را دیپلمات بخواند. «محمدباقر قالیباف» نیز دوست دارد، همان راه را برود؛ اما در اولین تجربه خود ناکام ماند.
***
او دوست داشت بهعنوان حامل پیام رهبر جمهوری اسلامی به رئیسجمهور روسیه نقش ایفا کند و همانگونه که طرفدارانش نوشتهاند؛ مانند «قاسم سلیمانی» باشد که خامنهای دربارهاش به روسها گفته بود: «با او مذاکره کنید.» تحقیر روسا و نمایندگان مجلس، اما تنها محدود به قالیباف نیست و در دورههای قبل نیز سابقه داشته است.
در مورد دیدار قالیباف با «پوتین» از ابتدا هم خبرهای متناقضی مطرح شد. رسانههای ایران خبر دادند که قرار بوده، این سفر در اواخر آذر انجام شود؛ اما قالیباف سفر را به دلیل اینکه دیدار با پوتین در برنامه نبوده، لغو کرده است.
پس از آن نیز رسانهها خبر دادند که افراد برای ملاقات با پوتین باید ۱۵ روز در قرنطینه بمانند؛ اما قرار شده قالیباف یکبار در تهران و یکبار در مسکو تست کرونا بدهد تا با پوتین دیدار کند. در نهایت حامیان قالیباف اعلام کردند که قالیباف شرط روسیه را نپذیرفته و ملاقات با پوتین لغو شده است.
رد شرط یا التماس انتخاباتی؟
افراد نزدیک به دولت از جمله «محمد مهاجری» نوشتند که از ابتدا خبر دیدار پوتین و قالیباف «جعل شده» و نزدیکان رئیسمجلس بارها به سفیر روسیه برای انجام این دیدار «التماس» کرده و وقتی موفق نشدهاند؛ «به دروغ میگویند پروتکل روسیه را نپذیرفتیم.»
مهاجری و برخی دیگر، تلاش قالیباف برای دیدار با پوتین را با انتخابات سال ۱۴۰۰ مرتبط دانسته و خبرهایی نیز مطرح شده که پوتین نیز با آگاهی از همین قصد قالیباف، به او وقت ملاقات نداده است.
در این میان «کاظم جلالی»، سفیر ایران در روسیه، نیز در اینباره سکوت کرده است. فردی که نزدیک به علی لاریجانی است. هر چند او در درگیریهای سیاسی بسیار محافظهکار است؛ اما قاعدتا انگیزهای نداشته که برای انجام این دیدار تلاش کند.
در مقابل این حملات، نزدیکان قالیباف تلاش کردند این نکته را برجسته کنند که رهبر جمهوری اسلامی او را برای ارسال پیام خود انتخاب کرده است؛ نه اعضای دولت را.
از جمله «محمدسعید احدیان»، دستیار رسانهای رئیسمجلس، دلیل انتقادها به سفر قالیباف را تلاش برای به «حاشیه بردن» این نکته دانسته که رهبر جمهوری اسلامی تاکید داشته «دراین مقطع مهم، پیام تاریخی خود را فقط از طریق آقای قالیباف منتقل» کند. درباره این پیام البته جزییاتی منتشر نشده و مشخص نیست که جزء پیامهای معمول است یا حاوی محتوایی خاص.
در نهایت ماجرای پشتِ پرده هر چه باشد، قالیباف در اولین سفر خارجی خود عملا ناکام ماند و موضوعاتی مانند رای منفی مجلس به شفافیت آرای نمایندگان نیز به وجهه او ضربه زده و کار را برای انتخابات ریاستجمهوری سختتر کرده است.
تفتیش نمایندگان مجلس در سفر به روسیه
تحقیر روسا و نمایندگان مجلس در سفرهای خارجی پیش از این نیز سابقه داشته و از جمله نمایندگان مجلس چندینبار در سفر به روسیه تحقیر شدند.
سال ۱۳۸۶ اعلام شد که ماموران فرودگاه روسيه «علاءالدين بروجردی»، رئيس كمیسيون امنيت ملی و سیاست خارجی را با وجودی که او دارای گذرنامه سیاسی بوده، بازرسی کردهاند.
پیش از این نیز نمایندگان مجلس ایران که از مسکو عازم بلاروس بودند؛ هنگام حضور در فرودگاه مسکو بازرسی شده بودند. ماموران فرودگاه مسکو، نمایندگان را وادار كردند تا كمربندها و كفشهای خود را نيز درآورند.
پس از آن برخی از نمایندگان مجلس ناهماهنگی رخ داده و اطلاع ندادن این سفر به مقامات روسیه را دلیل این اتفاق ذکر کردند.
«توقف پشت کوههای آلپ»
سفرهای خارجی برای برخی از دیگر روسای مجلس ایران نیز خوشیمن نبوده و باعث تحقیر آنان شده است. در این میان «غلامعلی حدادعادل» رئیس مجلس هفتم، رکورددار این سفرها بود. مجلس هفتم در فضای سنگین رد صلاحیتهای نمایندگان اصلاحطلب مجلس ششم شکل گرفته بود و حدادعادل دوست داشت، فضای متفاوتی را ایجاد کند.
او چند سفر اروپایی انجام داد؛ اما این سفرها نیز باعث تحقیر او شد و حتی این وضعیت اعتراض انتقاد نمایندگان مجلس را به دنبال داشت. از جمله در تیر ماه ۱۳۸۴ قرار بود حدادعادل به ایتالیا و بلژیک سفر کند؛ اما اعلام شد که نخستوزیر ایتالیا با هیات ایرانی دیدار نخواهد کرد و این سفر لغو شد.
«سیلویو برلسکونی»، نخستوزیر ایتالیا، حاضر به دیدار با هیات ایرانی نشد و یک مقام نخستوزیری ایتالیا نیز گفت: «ما اجازه نمیدهیم کشوری که انتخاباتی مخدوش برگزار کرده، به ما درس دیپلماسی و سیاست بدهد و دولت ایران در صورتی که دست از تندروی برندارد؛ در سطح جهانی بیش از پیش منزوی خواهد شد.»
همچنین خودداری مقامات هیات پارلمانی ایران از حضور در ضیافت ناهارِ رئیس سنای بلژیک که قرار بود در آن مشروبات الکلی صرف شود، به لغو میهمانی منجر شد.
همچنین به گفته نمایندگان معترض غلامعلی حدادعادل مدتی را پشت درهای وزارت خارجه بلژيک منتظر ماند تا با وزير خارجه آن کشور ديدار کند.
حدادعادل اما اینکه به او در این سفرها توهین شده را رد کرد و دلیل رفتارهای انجام شده با او را نارضایتی اروپاييان از پیروزی «محمود احمدینژاد» دانست.
با این حال تعدادی از نمایندگان مجلس، این توضیحات حدادعادل را قانعکننده ندانستند و روزنامه «اعتماد ملی» نیز مدتی بعد درباره سفرهای حدادعادل تیتر «توقف پشت کوههای آلپ» را به کار برد و این سفرها را ناکام خواند.