با تشکر از اردوغان و ظریف، گزارش سجاد نعمتیان با عنوان «پاس گل ظریف و بازتاب ما در رسانه‌های بین‌المللی» را با هم می‌خوانیم.
در حالی که سالهاست در داخل و خارج ایران همه برای انکار کثیرالملله بودن ایران سنگ تمام می‌گذاشتند, واکنش اخیر ظریف به شعرخوانی اردوغان اولین بار به این گستردگی کلماتی مانند آذربایجان, تُرک, آذری-تُرک را در کنار کلمه ایران قرار داده و راز پنهان انحصارطلبان را برملا کرد.
وجه مشترک تمامی این خبرها ذکر صحبت کردن اتنیک-آذربایجانی‌ها یا آذری- تُرک‌ها در ایران “به زبانی بسیار نزدیک به ترکی” و یا “تُرکیک” بود. حتی ریپابلیک وورلد با جزئیات بیشتر آراز را “رود جدایی‌ها” تیتر زد. کلمه مجهول “شمالغرب” ایران که در مدیای انگلیسی به جای آذربایجان به کار می‌رفت برای اولین بار به این گستردگی معنایش شرح داده شد.
رویترز روز شنبه می‌نویسد:
“اردوغان یک شعر آذربایجانی – ایرانی که درباره تقسیم اراضی آذربایجان بین ایران و روسیه در قرن نوزدهم است را خواند. تهران نگران شده که اظهارات او می تواند تمایلات جدایی‌طلبانه بین آذربایجانیان ایران را شعله ور کند”.
رویترز در ادامه توییت‌های ظریف را ذکر کرده و “آذربایجان عزیز” را “منطقه شمالغرب ایران, جایی که اغلب اتنیک-آذربایجانی‌های آن در آنجا زندگی می کنند” تشریح کرده و می‌نویسد” آذربایجانی‌ها به یک زبان بسیار نزدیک به ترکی صحبت می‌کنند اما تابع اسلام شیعی, مذهب دولتی, هستند”. رویترز می‌افزاید که منطقه آذربایجان ایران هم مرز با دولت آذربایجان است و سپس به حمایت ترکیه از آذربایجان در جنگ با ارمنستان پرداخته و نهایتا احضار سفیر ایران در ترکیه را نیز قید می‌کند.
خبرگزاری ای بی سی نیوز روز شنبه خبر را با محوریت احضار سفیر ایران در ترکیه آغاز می‌کند و می‌نویسد که ترکیه سفیر ایران را در رابطه با واکنش‌های خصومت‌آمیز به شعرخوانی اردوغان احضار کرده است, چیزی که تهران آن را “حمایت از جدایی‌طلبی بخش‌های اتنیک-آذربایجانی ایران فرض کرده است”.
ای بی سی نیوز اشعار خوانده شده را این گونه توصیف می‌کند: “اشعاری که اردوغان خواند شامل خطوطی می‌شود درباره اینکه چگونه یک مرز, سرزمین باستانی آذربایجانی یا آذربایجان را به زور جدا می‌کند”. این خبرگزاری در ادامه می‌نویسد: سه استان شمالغربی ایران, آذربایجان‌غربی, آذربایجان‌شرقی و اردبیل دارای جمعیت غالب اتنیک آذربایجانی هستند که به یک زبان تُرکیک صحبت می‌کنند”.
ریپابلیک وورلد دیگر خبرگزاری انگلیسی هم روز شنبه با ادبیات متفاوت همان خبر را ذکر می‌کند اما به عنوان میان تیتر در خبرش می نویسد: آراز, رود جدایی.
این خبرگزاری در شرح این تیتر می‌نویسد: این مجرای آب کلیدی یک مرز است بین جمهوری آذربایجان از دو استان غالبا اتنیک آذری-تورکِ ایران که ساکنان آذربایجانی ایران آن را ‘رود جدایی” از جمهوری آذربایجان می‌خوانند.”
همزمان رادیو آزاد اروپا عین خبر منتشر شده در رویترز را منتشر می‌کند اما در آخر به نقل از ایسنا اشعار اردوغان را “یک سمبل جدایی طلبی پان‌ترکیسم” می خواند و نیز جزییات نسبتا بیشتری از جنگ دوم قره باغ می‌نویسد.
واشنگتن پست, یاهو نیوز, اورشلیم پست, الجزیره, میدل ایست مانیتور, یو اس نیوز, و العربیه نیوز و چندین خبرگزاری دیگر نیز خبری کاملا مشابه با رویترز نوشته‌اند.
________
@ibrahimsavalan
