پپامد، جنایت و انتقام _ مجید سیادت
حمله غافلگیر کننده ی حماس (شنبه، ۷ اکتبر ۲۰۲۳) تمام معادلات خاورمیانه را به هم ریخت.
روند عادیسازی روابط اسرائیل و عربستان سعودی، و پروژه ی «توافق ابراهیم» به بایگانی سپرده میشوند و اگر هم در آینده دوباره سر بلند کنند نه نتایج و نه ابعاد منتظره تا شش اکتبر را نخواهند داشت. در شرایط جدید، دولتهای عربی محبورند در سیاستهایشان تعدیل کنند.
شکاف جدیدی بین غرب (از یک طرف) و از طرف دیگر قطر و ترکیه ظاهر شده که صف بندیهای قبلی را بر هم میریزد.
موضوع جدیدی هم بر انبار تنشهای ایران و غرب تلنبار میشود. باید به جمهوری اسلامی هشدار داد که تا دیر نشده است دست از ماجراجوئی بردارد. مردم ایران تاوان ماجراجوئیهایش را میپردازند.
جنایت – چند صد کماندوی حماس از مرز اسرائیل عبور کردند و بیش از هزار اسرائیلی (عمدتا غیر مسلح ) را کشتند و بیش از صد اسیر (نظامی) و گروگان (غیر نظامی) را گرفتند.
تمام اهداف اعلام شدهی حماس (مقابله با سیاست کلنیالیستی افراطیون دست راستی اسرائیل و دفاع از فلسطینیان بیگناهی که بعضی هایشان سالها در زندان بوده اند) قابل درک و دفاع بوده اند. اهداف اعلام نشده هم به جای خود قابل بحث هستند. معلوم نیست کدام واقعی هستند و باز هم معلوم نیست چه معیارهای ارزشی و اخلاقی به کار گرفته میشوند. ( اسرائیل و امریکا پروژه ای داشتند که – در صورت تحقق – موضوع فلسطین و آرمانهای فلسطینی را به بایگانی میسپرد. این مقوله منطقا در ذهن رهبران حماس بوده است.)
در این عملیات ، حماس مرتکب جنایتهای مکرری شد که – جدا از اهداف اعلام شده – قابل دفاع نیستند. کشتن زنان بی گناه و کودکان، جنایت جنگی هستند. البته دستگاه تبلیغی صهیونیستها در این مورد اغراق میکنند (دروغهای فراوانی به خورد ما میدهند) ولی همان ذره ی واقعی این جنایتهای غیر انسانی – ضد انسانی – قابل بخشش نیستند . معلوم است که این جنایات به پای رهبری حماس نوشته میشوند. ولی مردم بیگناه فلسطین، همانها که حماس میخواست از حقوقشان دفاع کند، تاوان این وحشیگری های حماس را میپردازند.
اهمیت استراتژیک – این عملیات – بر کسی پوشیده نیست که ابهت ارتش اسرائیل در هم شکسته شد. درست است که هنوز هم اسرائیل قویترین ارتش منطقه را دارد ولی پاشنه ی آشیل ارتش اسرائیل هم روشن شد. چه شد که موساد با تمام ادعاهایش این برنامه را ندید؟ چه شد که اخطار و هشدار مصریها را به کناری گذاشتند؟ ( “تئوری توطئه” بیش از آن سوراخ دارد که جدی گرفته شود. خود بزرگ بینی اسرائیل واقعیت جدیتری دارد) چه شد که پس از شروع حمله، چند ساعت طول کشید تا ارتش اسرائیل به مقاومت منظم بپردازد؟. اسرائیل بیش از یک بلیون دلار – برای کشیدن دیوار الکترونیک به دور غزه – خرج کرده بود ولی نیروهای حماس با پرتاب چند پهباد همه ی آنها را بی اثر کردند. این واقعه نشان داد که سیاست آپارتاید اسرائیل بدون هزینه نمی ماند. هنوز هم تفوق اسرائیل باقیست ولی تا زمانی که آرمانهای محقانه فلسطین برآورده نشوند، فلسطینیها بالاخره راهی – برنامه ای – برای مقابله پیدا میکنند.
این جنگ یکطرفه است. قوای عظیم اسرائیل در مقابل امکانات محدود غزه واضح است . با تمام اینها در همین جنگ ، تلفات اسرائیل بیشتر از جنگهائی بوده که دولت اسرائیل با ارتشهای منظم عرب داشتهاست.
انتقام – در این ماجرا جانیان ظالم و مظلومان بیگناه فراوان داریم ولی قهرمانان انسان دوست ندیده ایم. مجموعه ی اقدامات اسرائیل بیش ا ز پیش “انتقام” هستند. انتقامی وحشیانه. مشابه رفتار جنگجویان غزه. منتها بیشتر و بزرگتر. فلسطینیها با تفنگ میکشتند ولی اسرائیل با توپ و تانک و بمباران هوایی. در همان هفته اول جنگ،صدها کودک بیگناه فلسطینی کشته شده اند. دستور صادر کرده اند که بیش از یک ملیون ساکنین شمال غزه به جنوب کشور بروند ولی تمام باریکه غزه بیش از ۳۷۰ کیلومتر مربع نیست (تفریبا برابر یک شهر متوسط). مجموعه کشته شدگان میتواند به دهها هزار تن و بیشتر برسد.
امریکا هم تا کنون مرتبا در دفاع از اسرائیل دم زده است. موشک و گلوله توپ به اسرائیل فرستاده ولی فراموش کرده به اسرائیل هشدار بدهد که زیاده روی نکند.
نتیجه ی جنگ؟ – هنوز روشن نیست که جنگ کنونی به چه شکل پایان مییابد. ابعاد نهائی جنگ هم روشن نیستند. تا آنجا که به مردم معمولی و غیر نظامی – اسرائیلی و فلسطینی مربوط است – این جنگ فاجعه آفرین بوده ولی ابعاد دیگر این جنگ روشن نیستند. مسلم است که استقلال فلسطین دوباره به صدر مسائل خاورمیانه بر میگردد و تا حل منصفانه ی این مسئله، خاورمیانه نمیتواند روی صلح و آرامش را ببیند.
حل اختلافات نمیتواند از راه جنگ عملی شوند. صلحی عادلانه تنها راه ممکن و انسانی است، که در آن مردم اسرائیل و فلسطین بتوانند در کنار هم با آرامش زندگی کنند. خاورمیانه نیازمند صلحی عادلانه است. ما نیازمند رهبرانی دوراندیش و مستقل هستیم که بتوانند این معضل هشتاد ساله را به پایان رسانند.