21 آذر آزربايجان ميللي حوکومتينين قورولوشونون 74 جي ايل دؤنوموموناسيبتي ايله آزربايجان دئموکرتيک بيرليگي-بيرليکين بياناتی
یئنی روح ایله 21 آذر دوغرولتوسوندا
ايکينجي دونيا ساواشیندان سونراکی ايللرده آزربايجان اوچون ان اؤنملی حاديثه, تورک خالقی نین آیاقلانماسی و ميللي حوکومتين 21 آذرده قورولوشو ایدی . بو حادیثه ایکینجی دونیا ساواشینین سونا چاتدیقیندان سونرا گونئي آزربايجان دا گرچکلشمیش و جیددی بیر دئیشیمه یول آچمیش دیر. بو حرکتين اساس مقصدي تورک میللتینین آزربايجان ايالتينده اؤز موقددراتيني تعيين ائتمه حاقينین اویقولاماسی و یئرل مجلسین برپا اولماسی ایله تهرانین اوستونلویونه سون قویولماسی ايدیر. میللی حوکومتین فورمالاشماسی ایله تمل حاقلارین الده اولماسی، تورک خالقين اؤز میللی موقدراتینی تعیین ائتمه سی، سوسیال عدالتسيزليه قارشي موباريزه آپاریلماسی، آنا ديلينده تحصيل سیستمینین برپا اولماسی، تبریز یونیورسیته سی نین قورولوشو، بیلیم، کولتور و اینجه صنعتین گلیشمه سی میللی حکومتین قیسا زامان دا گرچشکشدیردیی سیاست لراولموشدور.
محض اونا گؤره ده سادجه میللی حکومتین بير ايل ده سوندوغو رئفورم لار، 18 ايل ده رضا شاه ين گؤردویو ايشلردن داها اوستون ایدی. ائله بونا گؤره‌ده آزربايجان دئموکرات فيرقه‌سي قورولماسينين ايلک آيلاريندا خالقیمیزین آزربایجان دا حیمایه سین آلمیشدیر. بو عئيني زاماندا کندليلرين بؤيوک خانلار ومولکدارلار، ائلجه‌ده ظالیم ژاندارمالارينين طرفيندن ايستيثمارا معروض قالانلارا بیر قورتولوش ساواشی حئساب اولوردو. امين- آمانليق و یاشامین تمل احتیاجلاري آجيناجاقلي دورومدا اولماسی، گئنيش ياييلميش ايشسيزليک ، ايجتيماعي تعميناتين اولماماسي، حتّي بير چوخ بؤلگه‌لرده آجليق و يولوخوجو خسته‌ليکلرين ياييلماسي فيرقه‌نين دئموکراتيک رئفورم پروقراملاري ايله ياناشي، چوخونلوقدا اینسانلارین یئرل حاکمیتینه دستکینی جلب ائتمیشدیر. تبريزده بيرينجي اونيوئرسيتئتين ياراديلماسي، شهر و کندلرده مکتبلرين آچیلماسی، قادينلارا سس وئرمه حوقوقونون رسمیته تانیماسی و قادین و کیشی لره برابر حاققی تانیماسی، ايشچيلرين لئهينه يئني قانونلار، او جومله‌دن 8 ساعاتليق ايش قانونو مجلیس دن گئچیرمه سی، کندليلرين خئيرينه تورپاق رئفورمو، مدنيت مرکزلري او جومله‌دن تبريز فلارمونياسينين تيکيلمه‌سي، تهلوکه‌سيز ايچمه‌لي سو تجهيزاتي چکيلمه‌سيني, آزربايجان مکتبلرينده تورک ديلينده تحصيل آلماق باشلانماسی و تبريزده ايلک دفعه اوغلان و قيزلار برابر اولاراق مدرسه لره و اونيوئرسيته یه گئتدمه‌سي ,… میللی حوکومتین گرچکلشدیرن سیاست لریندن اولموشدور.
قيسا تاريخي باخيش
1945-جي ايلين اوکتيابر آیيندا آزربايجان دئموکراتيک فيرقه‌سي ياراندی و مير جعفر پيشه وری اونون ایلک لیدری اولدو. 1945-جي ايلين نويابريندا خالق مجليسي اوچون سئچکيلر کئچيريلدي و حاجي ميرزا شبستری خالق مجليسينين صدري سئچيلدي. 1945-جي ايلين دئکابريندا مير جعفر پيشه وري رهبرليگي ايله آزربايجان یئرل حؤکومتي ياراندی و آزربايجانين باش باخانی اعلان ائديلدي. بو حؤکومتين قورولماسيندا مقصد موختار اولماقيدي و فيرقه هر بير پیلافورم و يايملاريندا ايرانين اراضي بوتولوگونو دستکله‌ديگيني وورغولادي. 1946-جي ايلين يانواريندا ميللي حؤکومت جنوبي آزربايجاندا آزربايجانين ديلي اولان تورک ديليني دؤلت ديلي اعلان ائتدي. 1946-جي ايلين فئورال آييندا اکينچيليک قانونو قبول ائديلدي، يعني تورپاقلار هئچ بير گؤزله‌مه‌دن کندليلر آراسیندا پايلاندي. 1946-جي ايلين يانواريندا ايران يا تئهران حوکومتي (ب ام ت) یه موراجيعت ائتدي و روسياني ايچ ايشلرينده موداخيله ائديب و آزربايجان حرکتيندن مودافيعه ائتمگيني شيکايت ائدي. (ب ام ت)نين قراري روسيا و ايران بو پروبلئمي اؤز آرالاريندا صولح يولو ايله حل ائتسينلر دئیه اولموشدور.
ايکينجي دونيا ساواشي سونا چاتميشدير و1946-جي ايلين مارتينا قدر خاريجی دئولت لرین اوردولاری ايرانی ترک ائتمه‌لی اولميشدير، لاکين روسيا اؤز اوردوسونو ايراندان چکمه دی.او دؤورده ايرانين شيماليندا 33 ميليون بارئل نئفت وار ايدي و ايران ایستراتئژي اؤنمی پامبيق يئتيشديرمک ایدی. 1946-جي ايلين فئوراليندا ايراندا يئني باش ناظر احمد قوام حاکيميته گلدي. حاکيميته گلديکدن درحال سونرا موسکوايا گئتدي و ایستالينله گؤروشدو. بو دؤورده سووئت ايتتيفاقي ايرانداکي قوشونلاريني چيخارمادي، آنجاق 1946-جي ايلين مارتيندا سووئتلر حربي قووه‌لره ايراندان بير نئچه شهردن چيخاريلماسينا قرار وئردی. آنجاق بعضي حربي قووه‌لر بعضي موقاويله‌لره گؤره اورادا قالدي. بو زامان ايران حؤکومتي آمئريکا پرئزيدئنتي تروماندان کؤمک ايسته‌دي. مير جعفر پيشه وري بيليردي کي، روسيا اوردوسو آيريلسا، ايران اوردوسو هوجوما گئچه جک و آزربایجانین یئرل حاکمیتینی لغو ائتمه یه جهد ائده جکدیر. 4 آپرئل 1946-جي ايلده روسيا-ايران موقاويله‌سي باغلاندي، بو شرطله روسيا و ايران اورتاق بير نئفت جمعيتي قورمالي و بؤلگه‌ده بيرليکده نئفت حاصيل ائتمه‌ليديرلر.1946-جي ايلده روسيا اوردوسو ايراندان چکيلمه‌يه باشلادي.
1946-جي ايلين اييونوندا ايران جنوبي آزربايجان حؤکومتيني يايينديرماق اوچون 13 مادده‌ليک موقاويله ايمضالادي. بو کونوئنسييايا گؤره گونئي آزربايجانين موستقيلليگي اليندن آليندي و آزربايجانين موختاريتي محدودلاشديريلدي. ايرانين اؤزونده گوجلو حربي قووه‌لر يوخ ايدي، بونا گؤره آمریکا ايرانا 40 طياره، 55 تانک و چوخلو سلاح وئردي. 1946-جي ايلين نويابريندا ايران راديوسو،“ سئچکيلره نظرات ائتمک“ اوچون ژاندارما قووه‌لرينين اؤلکه‌يه گؤندريله‌جگيني بيلديردي، لاکين گونئي آزربايجان بونا اعتيراض ائتدي. بونا باخمایاراق 4 دئکابر 1946-جي ايلده ايران اوردوسو قووه‌لري سئچکيلره نظرات بهانه‌سي ايله گونئي آزربايجانا داخيل اولدو. پيشه وري روسيادان کؤمک ايسته‌دي، لاکين روسيا کؤمک ائتمکدن ايمتيناع ائتدي. دئکابرين 12 سينده تئهران اوردوسو آزربايجانا هوجوم ائديب،14-ده ايران اوردوسو تبريزده ” نظراتي تعمين ائتدي“ و دئکابرين 20-ده ايران قووه‌لري بوتون گونئي آزربايجانا ايشغالي باشا چاتديردي و 21 آزربايجان حؤکومتيني قان ايچينده بوغولدو. بير جوخ معلوماتا گؤره 25 مين نفر اينسان بو ايشغالدا حياتلاريني ايتيرديلر و آزربايجان دئموکرات فيرقه‌سي و مير جعفر پيشه وري سووئت ايتيفاقينا کوچ ائتدي و اوردا نئچه آي کئچمه‌دن نامعلوم آفتوموبيل حاديثه سينده قتله يئتيريلدي.
ایرندا بو گون کی سياسي دوروم , 21 آذر ميراث چيلاري
بير چوخلاري 21 آزر حرکاتی و اونون آرديندان آزربايجان ميللي حوکومتينين قورولماسي حاقدا بو سوالی وئریرلر کی: آيا 21 آزری آزربايجان تورپاقلاريندا ايلک موختار ايالتين يارانماسيني گونو کیمی شنلیکله قئید ائتملی دیرلر یوخسا میللی حوکومتین قانا بوغولان گونون یاسلا آنمالیدیرلار ؟ جاواب ساده‌دير: 21 آذر قانا بوغولوب باستيريل سايدي ايندي 74 ايل حاديثه نين اوستوندن کئچديکدن سونرا دونيانين 4 بير يانيندا بو شانلي ايلين آنيسي هر ايل کئچن ايلدن داها جوشگولو وتم- تراقلا آنيلمازدي ! هر بير تورک ائولادی خاريجده و یا داخيلده 21 آزر ياخينلاشارکن اونون نامينه شعير،خاطيره، ويدئو و تشکيلاتلارين رسمي بياننامه یایماسی او تاریخین یوکسک مقامی نی گؤسترمک ده دیر. 74 ايل دن سونرا بو گون ايراندا پهلوی لرین غدار حاکيميتيندن خبر یوخدور. تاسفله او حاکمیت یئرین دینجی- یرتیجی بیر دئولت اوستلن میشدیر. ايندي تکجه او دئورده اولدوغو کيمي آجليق و يوخسوللوق و کيمليک تاپتالانماسي يوخ بلکه ديني زوراکيليق و شيعه زورباليغي جولان وئرمکده و اينسانلار “دينسيز”لیق آدی ایله قتله يئتيريب, “کافر” آدي ايله اعدام اولورلار.
بو ايلين, 2019 اوکتيابر آييندا, بئنزين قيمتينين باهالاشماسي ايرانين نه اينکي تورکلري بلکه بوتون ميلتلردن اولان وطنداشلارينين صبريني داشيردي و ايلديريم سورعتي ايله 100 دن چوخ شهرده اينسالار بوش ال ايله تئهرانين غدار حوکومتينين قارشيسينا چيخيب ”ويلايت فقيه ”و باشدا اولان علي خامنئه اي اينين حاکيميتينه سون وئرمگي بير باشا طلب ائدب , اونون شکيللرينين ييرتيب يانديراراق رئژيمه قارشي لعنت ياغديرديلار. رئژيميم بو دفعه تکجه مرکز يوخ, بوتون اؤلکه‌ده و ائله بونا گؤره ده “ياشيل حرکت” ايندن اولدوقجا داها گوجلو حرکتي جيدي بير تهلوکه کيمي گؤروب , در حال گؤزونو قيپمادان بو آياقلاشماني کي ايران آيلاري نا اساسن “آبان آياقلاشماسي ” آدلانديريلدي، بير هفته‌نين ايچينده وطنداشلارين اوزرينه بير باشا آتش آچاراق قانا بوغدو و دينج نوماييشلري تمامن بير ساواش آلانينا چئويردي. 140 دان چوخ وطنداش ايچلرينده اوشاقلار اولماقلا دينج اهالي قتل ائديلدي و 5 مين اينسان حبسه آلیندی. بونلارين ايچينده تورک قادين و کيشيلري ايگيدجه صحنه ده اولدو و اؤز ديلي اولان تورک ديلينده سلوغانلارلا, هم وطندشليق حاقلارينين تاپتالانماسي و هم ميللي حاقلارينين هئچه ساييليب 100 ايله ياخيندير ازيلمه‌سيني ديله گتيردي.اونلارجا تورک ائولادي ايرانين بوتون شيهرلريندن حاياتلاريني ايتيرن و توتوقلانانلار ايچينده‌دير کي هله‌ده وضعيتلري و هاردا اولمالاري عاييله لرينه بئله بللي دييلدير.
1946 جي ايلدن فرقلي اولاراق بو گون کي ايران دئولتي دونيادادا اينزيوايا چکيلميش تئروريست بير دئولت کيمي, منطقه ده اولان اؤلکه‌لر و قونشولاري ايله سويوق موناسيبتده‌دير. آشيري راديکال ايسلامچي اولماسينا باخماياراق کومونيست چين و روسينا فئدئراسياسي اولکه‌لري ايله چيخارلاريندان دولايي ايليشکيلري واردير. باتي اؤلکه‌لري ايران دا کي جور به جور موخاليفتدن حیمایه ائديب ايران حاکيميتينه قارشي سياسي توتومو اؤنه سرير و بو باخيمدان آرا سيرا ”باتيليلارين يارديمي ايله بو رژيم دئوريلمه‌ليدير“ دوشونجه‌لري مئيدانا چيخسادا، بيز اينانيريق کي اينديکي وضعيتده بوتون ايراندا ياشايان ميلتلرين بيرليگي و امکداشليغي بو ميليتاريزه اولموش دئوين دئوريلمه‌سينين بير تک يولودور و بوندان باشکا نه فارس ميلتينين موخاليفتينه کي دئموکرات بير دئولتين سئوداسيندا موباريزه ائدير و نه فارس اولمايان باشکا ميلتلره کي هم دئموکرات هم يئرلي فئدئرال دئولتلرين کي اونلارين هاقلاري اوردا رسمييته تانيسين قورماسي موجاديله‌سينده‌ديرلر، بير يول يوخدور.
بيز، آزربایجان دئموکراتیک بیرلییی- بيرليک اولاراق 21 آذری خالقيميزين تاريخينين ان شانلي حاديثه سي سانيب بو يولدا جانلاريني ایتیرن ايگيدلريميزی و 74 ايلده داوامچيلارين خاطيره‌سيني درين سايقي و حؤرمتله آنیریق .
وار اولسون بوتون ايراندا خالقلارين عدالته و آزادلیقا دوغرو موباریزه سی
یاشاسین تورک خالقی بوتون ايراندا
یاشاسین وطنیمیز آزربایجان
آزربايجان دئموکراتيک بيرليگي – بيرليک 9 دئکار 2019
