چرخش چشمگیر اروپا به سمت راست افراطی؛ ماکرون پارلمان فرانسه را منحل کرد
آخرین روز انتخابات پارلمان اروپا با پیروزی های خیره کننده راست های افراطی همراه بود.
در فرانسه، حزب تجمع ملی به رهبری مارین لوپن به پیروزی چشمگیری دست یافت و ماکرون بلافاصله پارلمان ملی را منحل کرد و خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام شد. این اقدام، ریسک سیاسی بزرگی برای ماکرون است زیرا حزب او ممکن است شکستهای بیشتری متحمل شود و بقیه دوره ریاستجمهوری او که تا سال ۲۰۲۷ ادامه دارد، تحت تأثیر قرار گیرد.
جردن باردللا، نامزد پیشرو تجمع ملی که تنها ۲۸ سال سن دارد، در سخنرانی جشن پیروزی خود در پاریس گفت: “هموطنان عزیزم، مردم فرانسه نظر خود را اعلام کردهاند و این نظر نهایی است.” ماکرون نیز شکست را پذیرفت و گفت: “پیام شما را شنیدهام، نگرانیهای شما را درک میکنم و به آنها پاسخ خواهم داد.”
در آلمان نیز، اولاف شولتز صداعظم این کشور با شکست تحقیرآمیزی روبرو شد و حزب سوسیال دموکرات او به مقام سوم سقوط کرد. حزب افراطی آلترناتیو برای آلمان (AfD) به دومین حزب قدرتمند این کشور تبدیل شد. موفقیت این حزب در شرایطی بود که AfD درگیر رسواییهایی درباره کاندیداهای اصلی خود بود اما توانست حمایت ۱۶.۵ درصد از رأیدهندگان را به دست آورد که نسبت به ۱۱ درصد در سال ۲۰۱۹ افزایش قابل توجهی داشته است.
در انتخابات چهار روزه در ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا صعود جناح راست افراطی حتی از پیشبینی بسیاری از تحلیلگران نیز شگفتانگیزتر بود. حزب تجمع ملی در فرانسه با بیش از ۳۰ درصد آرا در صدر قرار گرفت، در حالی که حزب مرکزیگرای ماکرون ۱۵ درصد آرا را به دست آورد.
در سراسر اتحادیه اروپا، دو گروه اصلی و طرفدار اتحادیه اروپا، یعنی دموکراتهای مسیحی و سوسیالیستها، همچنان نیروهای غالب باقی ماندند. افزایش قدرت جناح راست افراطی به بهای کاهش نفوذ سبزها به دست آمد که انتظار میرود حدود ۲۰ کرسی خود را از دست بدهند و به رتبه ششم در پارلمان سقوط کنند.
در آلمان، کشوری که به طور سنتی پایگاه طرفداران محیطزیست است، رای سبزها از ۲۰ درصد به ۱۲ درصد کاهش یافت. در فرانسه و چند کشور دیگر اتحادیه اروپا نیز سبزها با کاهش آرا مواجه شدند. این شکست میتواند بر سیاستهای تغییرات اقلیمی اتحادیه اروپا که همچنان پیشرفتهترین در نوع خود در جهان است، تأثیر بگذارد.
در ایتالیا حزب راست افراطی برادران ایتالیا روز یکشنبه با کسب ۲۶ تا ۳۰ درصد آرا در صدر انتخابات پارلمان اروپا قرار گرفت.
بر اساس برآوردهای اولیه از نتایج انتخابات، حزب چپ میانه دموکرات که حزب اصلی اپوزیسیون در این کشور به شمار میرود با ۲۱ تا ۲۵ درصد آرا جایگاه دوم را از آن خود کرده و حزب عوامگرای موسوم به «جنبش ۵ ستاره» با کسب ۱۰ تا ۱۴ درصد آرا در رتبه سوم قرار دارد.
بلوک دموکراتهای مسیحی اتحادیه اروپا به رهبری اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، که پیش از انتخابات به سوی راست حرکت کرده بود، در آلمان با کسب نزدیک به ۳۰ درصد آرا تسلط یافت و حزب سوسیال دموکرات شولتز را که ۱۴ درصد آرا را به دست آورد، شکست داد.
فون در لاین در پیامی ویدیویی از بروکسل به حامیان خود در آلمان گفت: “آنچه شما به عنوان یک روند شروع کردهاید، بسیار بهتر است – نیرویی قوی، پایدار، در زمانهای دشوار و با قدرت زیاد.”
علاوه بر فرانسه که جناح راست افراطی کارزار خود را بر مهاجرت و جرم و جنایت متمرکز کرده بود، انتظار میرود در ایتالیا نیز راست افراطی دستاوردهای قابل توجهی کسب کند و نخستوزیر جورجیا ملونی قدرت خود را تقویت کند.
رأیگیری در ایتالیا تا اواخر شب ادامه دارد و بسیاری از کشورهای عضو اتحادیه اروپا هنوز نتایج اولیه خود را اعلام نکرده اند. با این حال، دادههای منتشر شده تا کنون پیشبینیهای قبلی را تأیید کردند: انتظار میرود این انتخابات باعث شود اتحادیه اروپا به سمت راست حرکت کند و آینده خود را تغییر دهد.
آسوشیتدپرس می نویسد: با از دست دادن کرسیهای مرکزگرایان به نفع حزبهای راست افراطی، اتحادیه اروپا ممکن است با سختی بیشتری در تصویب قوانین مواجه شود و فرآیند تصمیمگیری گاهی در بزرگترین بلوک تجاری جهان فلج شود.
نمایندگان پارلمان اروپا که به مدت پنج سال در ۷۲۰ کرسی پارلمان خدمت میکنند، در مسائلی از قوانین مالی تا سیاستهای اقلیمی و کشاورزی نقش دارند. آنها بودجه اتحادیه اروپا را که اولویتهایی مانند پروژههای زیرساختی، یارانههای کشاورزی و کمکهای تحویلی به اوکراین را تأمین میکند، تصویب میکنند و بر انتصابهای کمیسیون قدرتمند اتحادیه اروپا قدرت وتو دارند.
این انتخابات در زمانی بحرانی برگزار شد. طی پنج سال گذشته، اتحادیه اروپا از پاندمی کرونا، رکود اقتصادی و بحران انرژی که ناشی از بزرگترین درگیری زمینی در اروپا پس از جنگ جهانی دوم است، تکان خورده است. اما کارزارهای سیاسی اغلب بر مسائلی که در کشورهای منفرد مورد توجه است متمرکز شدند تا بر منافع گستردهتر اروپا.
بزرگترین گروه سیاسی، حزب مردم اروپا (EPP)، در طول این انتخابات در مسائل امنیتی، اقلیمی و مهاجرتی به سمت راست حرکت کرده است. از جمله سؤالات مهم این است که آیا حزب برادران ایتالیا – حزب حاکم پوپولیست ملونی که ریشههای نئوفاشیستی دارد – در گروه محافظهکاران و اصلاحطلبان اروپا (ECR) باقی میماند یا بخشی از گروه راست افراطی جدیدی میشود که ممکن است پس از انتخابات شکل بگیرد. ملونی همچنین گزینه همکاری با EPP را دارد.
اتحادهای احتمالی
سناریوی نگرانکنندهتر برای احزاب طرفدار اروپا این است که ECR یعنی گروه محافظه کاران و اصلاح طلبان با گروه هویت و دموکراسی لوپن همکاری کند تا نفوذ راست افراطی را تقویت کند. دومین گروه بزرگ، یعنی سوسیالیستها و دموکراتهای مرکز چپ، و سبزها از پیوستن به ECR خودداری میکنند.
سؤالاتی نیز در مورد گروهی که حزب حاکم فیدز اوربان ممکن است به آن بپیوندد باقی مانده است. این حزب قبلاً بخشی از EPP (حزب مردم اروپا) بود اما در سال ۲۰۲۱ به دلیل تضاد منافع و ارزشها مجبور به خروج شد. حزب آلترناتیو برای آلمان نیز به دلیل رشته رسواییهایی که پیرامون کاندیداهای اصلی آن در پارلمان اروپا به وقوع پیوست، از گروه هویت و دموکراسی اخراج شد.