امسال در شرایطی به استقبال بزرگداشت 21 فوریه روزجهانی زبان مادری می رویم که بیش از یک سال است پاندمی کووید 19 سیستم آموزشی در جهان را مختل کرده و نابرابری های آشکاری برای تعلیم وتربیت جوانان بوجود آورده است صاحبان قدرت وثروت که تمامی امکانات را دراختیار دارند بااستفاده ازهمه ابزارهای پیشرفته آموزشی و معلمان خصوصی فرزندان خود رابرای فردای بهترآماده می سازند اما اکثریت دانش آموزان و دانشجویان اقشار پائین جامعه با بسته شدن مدارس و دانشگاهها درخانه ها محبوس گشته و ازکمترین آموزش عمومی نیزمحروم شده اند.
درچنین شرایطی حکومت های ضد مردمی وعناصر ضد فرهنگ با سوء استفاده ازوضعیت فوق العاده ای که تجمع واعتراض جمعی ممنوع است ، قوانین ارتجاعی وضد فرهنگی تصویب و به اجرا می گذارند و حداقل امکانات فرهنگی موجود قبلی را هم از بین می برند که زیر پا گذاشتن حقوق فرهنگی اقلیت های ملی توسط جمهوری اسلامی ایران ازمهمترین آنهاست. طبق اظهارات مقامات آموزش وپرورش حداقل 30 درصد دانش آموزان درایران بعلت نداشتن تلفن هوشمند نمی توانند ازبرنامه های آموزش اینترنتی استفاده بکنند.
جمهوری اسلامی ایران که سیاست یکسان سازی فرهنگی و محوزبان ها وفرهنگ های غیرفارس راپیش می برد ، در نوزدهم بهمن ماه 1399 پروژه نژاد پرستانه«طرح بسندگی زبان فارسی» را با نام جدید اساسنامه « سازمان ملی تعلیم وتربیت کودک» را درشورای انقلاب فرهنگی به تصویب رساند که براساس آن والدین اطفال مجبورند قبل ازچهارسالگی زبان فارسی را به کودکان خود بیاموزند وگرنه کودک را برای مرحله پیش دبستانی ثبت نام نمی کنند وهمچنین دولت مدیریت کلیه کودکستان ها را بدست می گیرد وکودکستان های خصوصی تعطیل می شوند تا درکودکستان های خصوصی امکان آموختن زبان مادری به کودکان ترک آذربایجانی وجود نداشته باشد .این پروژه درسال گذشته بعد ازعلنی شدن آن با مخالفت های والدین بویژه در روستا های آذربایجان مواجه بوده اما دولت بدون توجه به مخالفت عمومی درشرایط فعلی آنرا به تصویب رسانده است.
حق آموزش به زبان مادری در ماده یک و سه اعلامیه جهانی حقوق بشر ،ماده 27 میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی، ماده 30 کنوانسیون حقوق کودک، اعلامیه حقوق افراد متعلق به اقلیتهای اتنیک ، ملی ، زبانی و مذهبی، اعلامیه حقوق زبانی و منشور زبان مادری توسط یونسکو تصویب شده است .
سازمان علمی فرهنگی ملل متحد (یونسکو)، یکی ازضروریات توسعه پایدار را آموزش زبان مادری اعلام کرده است. یونسکوسال2021 راسال« ترویج چند زبانی برای ورودبه آموزش وجامعه » نامگذاری کرده است زبان فقط یک وسیله ارتباطی نیست بلکه موجودیت ، هویت وقدرت ملت ها در زبان هرملت تجسم می یابد. یونسکو به همه دولتها توصیه می کند که با برگزاری هرچه باشکوهتر روز زبان مادری،اهمیت آموزش به زبان مادری را نشان بدهند. ایران عضو یونسکو و از امضاء کنندگان مصوبات آنست اماهرگزبه تعهدات بین المللی خودعمل نکرده وسیاست نابودی زبان های غیرفارس را دنبال می کند . جمهوری اسلامی ایران در این چند سال اخیر فعالین فرهنگی آذربایجان را که درمهمانی های خانگی روز زبان مادری را جشن می گیرند بازداشت وزندانی می کند و هم اکنون آقایان علیرضا فرشی ، حمید منافی ، بهنام شیخی ، توحید امیرامینی و کیانوش اصلانی و… به جرم بزرگداشت روز زبان مادری زندانی هستند .
ممنوعیت آموزش به زبان مادری برای 30 میلیون ترک آذربایجانی نقض آشکارحقوق بشروحقوق ملی آذربایجانی ها است حتی در42 سال گذشته اصل 15 قانون اساسی خود جمهوری اسلامی ایران نیز که در باره آموزش زبان های محلی است اجرانشده وحکومت با نگاه امنیتی به حقوق فرهنگی ملل غیرفارس هرگونه مطالبات فرهنگی آنان را علیه امنیت ملی تلقی نموده وفعالان فرهنگی را زندانی می کند.
جمعیت حقوق بشر آذربایجان «ارک»
روز جهانی زبان مادری ،21 فوریه رابه همه آذربایجانی ها وتمامی فعالین فرهنگی آذربایجان تبریک می گوید بامید روزی که زبان مادری مان زبان رسمی آموزشی گردد . بهمین مناسبت جمعیت «ارک» نامه سرگشاده ای خطاب به یونسکو ، سازمان ملل متحد وسازمان های حقوق بشربین المللی نوشته وموارد متعدد نقض حقوق فرهنگی وزبانی ترک های آذربایجان را توسط حکومت ایران بیان کرده است .
مدیرجمعیت حقوق بشرآذربایجان «ارک»
14 فوریه 2021
ژاله تبریزی