نقش مردان در “انقیاد زنان” از لابهلای یک اثر کلاسیک
شعار “زن، زندگی، آزادی” در خیزش سراسری اخیر، جامعه ایران را دگربار با موضوع زن درگیر کرد. اسد سیف، پژوهشگر، با نگاهی به کتاب “انقیاد زنان” اثر جان استوارت میل، به سویههای تبعیض علیه زنان و تجربههای جهانی آن مینگرد.
تفسیری از اسد سیف
ستم بر زن تنها از سوی نظام جمهوری اسلامی اعمال نمیشود، مردان نیز در این فرهنگ نهادینهشده سهم دارند. سالهاست اما جهان مدرن این نقش را برای مردان دگرگون کرده است.
کتاب “انقیاد زنان” را جان استوارت میل در سال ۱۸۶۹ یعنی حدود ۱۵۰ سال پیش نوشته است. این نخستین اثر جامعهشناسی در جهان است که به این موضوع اختصاص یافته و این زمانیست که زنان هنوز حق رأی ندارند و از بسیاری از حقوق شهروندی خویش محروم هستند. در ارزش این کتاب همین بس که موضوع آن در بسیاری از کشورها، از جمله ایران، هنوز موضوع روز است.
میل بر این عقیده است که “قانون نباید میان افراد تبعیض قائل شود”. به نظر او، وضعیت زنان در جهان امروز با دنیای مدرن سازگار نیست. زن باید حقوق برابر با مردان داشته باشد. زن در شرایط موجود، آن چیزیست که مردان میخواهند، در طی زمان از او ساختهاند و انتظار دارند. میگوید: «اصلی که روابط اجتماعی میان زن و مرد را تنظیم میکند و بر مبنای آن یک جنس تحت انقیاد قانونی جنس دیگر قرار میگیرد، از اساس نادرست است و باید به جای این اصل، اصل دیگری نشاند که بر برابری کامل زن و مرد بنیاد گرفته باشد و هیچیک را بر دیگری برتری ندهد و هیچیک را ناتوانتر نشمرد».