فشار بر دانشجویان بازداشتی برای اخذ اعترافات تلویزیونی
با گذشت نزدیک به یک ماه از دستگیری علی یونسی و امیرحسین مرادی، دو نخبه دانشگاه شریف، نگرانی‌ها درباره احتمال شکنجه و فشار شدید بر آن‌ها برای مجبور کردنشان به اعتراف دروغین علیه خود در تلویزیون اوج گرفته است.
نزدیک به یک ماه از دستگیری علی یونسی و امیرحسین مرادی، دو دانشجوی دانشگاه شریف و از مدال‌آوران المپیادهای علمی، می‌گذرد. خانواده علی یونسی با زیر سوال بردن هر گونه اتهامی برای دستگیری این جوان ۲۰ ساله نسبت به وضعیت و احتمال شکنجه او ابراز نگرانی کرده و خواستار آزادی او شده‌اند.
محمود امیری‌مقدم، مدیر سازمان حقوق بشر ایران در نروژ روز جمعه ۱۹ اردیبهشت در گفت‌وگو با دویچه وله فارسی نسبت به احتمال فشار شدید بر این دو دانشجو و شکنجه آن‌ها برای گرفتن اعترافات تلویزیونی ابراز نگرانی شدید کرد. سازمان حقوق بشر ایران پیش‌تر نیز با صدور بیانیه‌ای در روز سه‌شنبه نسبت به “وقوع یک فاجعه حقوق بشری” هشدار داده بود.
امیری مقدم می‌گوید بر اساس تجربه ۱۵ ساله سازمان حقوق بشر ایران که روزانه موارد نقض حقوق بشر در ایران را بررسی میکند، آن‌چه که درباره علی یونسی و امیرحسین مرادی اتفاق افتاده نمونه روندی “سیستماتیک در سیستم قضایی ایران” است. او می‌گوید: «این یک روند سیستماتیک است که افراد را بدون هیچ مدرک کتبی قضایی دستگیر می‌کنند. حتی آن‌ها را از توی خیابان بدون اطلاع قبلی می‌برند و بعد برایشان پرونده‌سازی می‌کنند و در طول آن‌چه در این مدت از زمان دستگیری تا مشخص شدن اتهام می‌گذرد، وکیل حضور ندارد. و معمولا اولین چیزی که از فرد دستگیرشده شنیده می‌شود از طریق اعترافات اجباری و دروغین علیه خود و اعتراف تلویزیونی است.
دو نگرانی اصلی درباره این پرونده
امیری مقدم می‌گوید که در حال حاضر در ارتباط با این پرونده دو نگرانی عمده وجود دارد: «اول این‌که ما شدیدا نگران آن هستیم که این دو نفر تحت فشار شدید برای اعترافات تلویزیونی علیه خود قرار داشته باشند و دیگر این‌که نگران شروع موج جدیدی از بازداشت‌ها با هدف ارعاب دانشجویان و جامعه برای کنترل بحران‌های احتمالی پس از شیوع ویروس کرونا هستیم.»
او در توضیح به اعتراضات آبانماه سال گذشته و اعتراضات به سرنگونی هواپیمای مسافربری شماره ۷۵۲ خطوط هوایی اوکراین اشاره میکند. به گفته او دانشجویان به رغم سرکوب‌ها در این دو حرکت نقش فعالی داشتند.
او با “دروغ” خواندن اتهامات مطرح شده از سوی سخنگوی قوه قضاییه ایران علیه این دانشجویان، هدف جمهوری اسلامی از دستگیری این دو دانشجو و وارد کردن اتهامات سنگین به آن‌ها را “گرفتن زهرچشم” از دانشجویان برای پیشگیری از حرکت‌های اعتراضی یا حمایت دانشجویان از چنین حرکت‌هایی می‌خواند.
غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضاییه، روز ۱۶ اردیبهشت در نشست هفتگی خود در پاسخ به سوالی درباره دانشجویانی که اخیرا دستگیر شده‌اند اتهام آن‌ها را ارتباط با سازمان مجاهدین خلق عنوان کرد. او مدعی شد که این افراد به دنبال “اقدامات خرابکارانه در کشور” بودهاند.
آیدا یونسی، خواهر علی یونسی، در واکنش، با انتشار ویدیویی در توییتر اظهارات سخنگوی قوه قضاییه ایران را “اتهاماتی مسخره” خواند. او گفت که “معلوم نیست چه بلایی سر برادرم آورده‌اند.” او در این ویدیو گفت: «شما هیچ مدرکی برای هیچ جرمی از علی ندارید وگرنه تا حالا صد بار جار زده بودید. شما دارید از گذشته دور خانواده استفاده می‌کنید تا حقایق را کتمان کنید.»
علی یونسی در دوره دبیرستان، مدال نقره و طلای المپیاد نجوم کشور و مدال طلای مسابقات جهانی المپیاد نجوم چین را به دست آورده است. او هم‌اکنون دانشجوی رشته کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف است. یونسی روز ۲۲ فروردین همراه با ضرب و شتم شدید بازداشت شد.
امیرحسین مرادی نیز که هم‌زمان با یونسی دستگیر شده است، در دانشگاه شریف فیزیک می‌خواند، و برنده مدال نقره المپیاد نجوم ایران در سال ۱۳۹۶ است.
