عدم تحصیل به زبان مادری وتحصیل به زبان فارسی عامل عقب ماندگی علمی تحصیلی وسواد در ایران – دکتر انزابی
این روزها ویدیوهایی در شبکه های اجتماعی مبنی برلهجه داشتن ترک ها در زبان فارسی در حال پخش هست که باعث رنجیده شدن هموطنانمان شده است. بر این اساس وظیفه خود دانستم تا مطالبی را خدمت هم وطنان عزیزمان برسانم.
قبل از هر چیز نگاهی به تقسیم بندی زبانهای دنیا خواهیم پرداخت. همچنین برای روشن تر شدن مطالب نواقص زبان فارسی بررسی شده است که چرا زبان فارسی عامل عقب ماندگی علمی تحصیلی و سواد در ایران هست.
این نوشتار در چندین قسمت بررسی خواهد شد:
- تقسیم بندی زبان ها
- زبان ترکی
- زبان فارسی
1- تقسیم بندی زبان ها :
محققان و زبانشناسان زبانهای دنیا را در سه گروه اصلی و بعضی از ساختارشناسان زبان هم در چهار گروه اصلی تعریف کردند.
زبان های تک هجایی یا (سیلابیک) مانند: چینی- تبتی- تایلندی که هیچ کلمه ای در آنها بیش از یک هجا نیست.
-
- زبان های التصاقی یا پیوندی (آگلو تیناتیو) شامل زبانهای اورال آلتایی که ترکی نیز یکی از آنهاست. دراین گروه از زبانها هر کلمه (فعل) ریشه ثابتی دارد و باافزودن پسوند هایی به آن ریشه کلمات جدیدی ساخته می شود وریشه آن ثابت باقی می ماند و فعل بی قاعده و پسوند در آنها وجود ندارد . یعنی در تصریف افعال ریشه مصدر از بین نمی رود.
مانند:
قاچ ماق، قاچ دیلار، قاچ میشدیلار، قاچ مادیق…
-
- زبان های تحلیلی یا تصریفی مثل زبان فارسی و زبان های هندو اروپایی که در موقع تصریف افعال شکل کلمه (ریشه مصدر) تغییر می یابد. مثلا در فارسی فعل رفتن به صورت ها ی مختلف مانند:
رفت، برو،می رود – رونده و فعل آمدن به صورت های مختلف مانند: آمد ، بیا، می آید، آینده در می آید و قاعده ثابتی ندارد.
-
- زبان های قالبی که همان تحلیلی است مانند زبان عربی- عبری- آشوری با این تفاوت که حروف اصلی کلمه در تغییرات محفوظ می ماند. مثلا کلمه فعل به صورت افعال، فاعل، فعالیت، انفعال …. در می آید ولی در همه حال سه حرف اصلی کلمه (ف- ع- ل) باقی می ماند.
- زبان ترکی:
زبان ترکی آذربایجانی در حدود 10052 فعل بسیط (یک کلمه) دارد. مثل گئتمک، یئمک، قاچماق.
در حالی که زبان فارسی در حدود 277 فعل بسیط (یک کلمه) دارد مثل رفتن،گفتن.
بقیه افعال فارسی مرکب هستند مثل سر دواندن، سر به نیست کرن، زمین خوردن، آب خوردن.
- 1- زبان ترکی دارای9 حرف صدا داراست. که اکثر زبان ها از جمله فارسی وعربی دارای 6 حرف صدا دارهستند. که هموطنان فارس قادر به بیان 3 حرف صدادار زیر نیستند.
مثل: I-Ü-Ö
قارپیْـز( هندوانه)، ا ۆزۆم ( انگور)، اؤزۆم(خودم)
2-2- زبان ترکی دارای سه فعل متعدی درجه یک – درجه دو – درجه سه دارد که زبان فارسی فقط فعل متعدی در جه یک دارد فعل های متعدی درجه دو وسه را باید با جمله بیان کرد. مثال:
-
- سنی دؤیَرم = تورا می زنم (متعدی درجه یک)
- سنی دؤیدۆره رم = به بچه هایم میگم بچه هایم شمارامی زنند (متعدی درجه دو. فعلی نیست باید باجمله بیان کرد).
- سنی دؤیدۆرتدۆرم = به بچه هایم میگم که رفقایشان را میارند و رفقایشان شما را میزنند ( متعدی درجه سه. فعلی نیست باید با جمله بیان کرد.
- زبان فارسی:
3-1 منشاء زبان فارسی:
زبان فارسی زبان تاجیکی است که در زمان سامانیان به قسمت های شرق ایران بعدها توسط غزنویان از تاجیکستان به ایران آمده است. این زبان بعنوان زبان دری نامیده می شده که بعد از مشروطه کتابها به نام کتاب اول دری، کتاب دوم دری و … چاپ شده است که بعدها به نام زبان فارسی تغییر داده شده است.
زبان فارسی از 28 حرف عربی (فنیقی) استفاده کرده وبا اظافه کردن دونقطه به ( ب-ج- ز) سه حرف (پ-چ-ژ) ویک کشیده به (ک) حرف (گ) را ساختند. که جمعا شده 32 حرف.
تمام لغت نامه ها از جمله
American Heritage Dictionary of the English Language and Webster Dictionary
زبان فارسی را جزو زبان های هندواروپایی گذاشته در حالی که در تحقیقات ژنتیکی فارس ها را جزو هندواروپایی ها هم حساب نمی شود.
زبان فارسی ریشه در زبان های هندی دارد. واژه های مشترک یا مشابه با زبان هندی دارد. بعنوان مثال:
کوش کبر= خوش خبر
که حاله = حالت چطوره
اک = یک
دوو=دو
تین =سه
چار= چهار
پانج = پنج
چه = شش
ست = هفت
ات = هشت
نوو= نه
د س = ده
محبت=محبت
امتحان=امتحان
بابو = بابا
ما = مادر
برا (پنجابی) بای (هندی) = برادر
چا (پنجابی) چای (هندی) = چای
نان = نان
بادام = بادام
کشی=خوشی (شادی)
کد کشی = خود کشی
علاوه بر این زبان فارسی واژه های مشترکی با زبان انگلیسی هم دارد Mother, brother, door, bad, better,.
در حالی که ناسیونالیست ونویسندگان فارس به کمک غرب به دنبال ریشه سازی برای زبان فارسی در ایران کنونی هستند. واین زبان تاجیکی ایرانی را ادامه زبان هخامنشیان وزبان ساسانیان قلمداد کرده اند
3-2- دکترناتل خانلری در کتاب زبان شناسی وزبان فارسی در صفحه 146 چنین می نویسد: مردم شیراز در قرن های هفتم وهشتم به زبان محلی شیرازی سخن می گفته اند نمونه لهجه شیرازی در بعضی از آثار سعدی وحافظ دیده می شود.
اوحدی اصفهانی که در نیمه اول قرن هشتم میزیسته است نیز چند غزل به زبان اصفهانی دارد که امروز مردم اصفهان از فهم معانی آن عاجزند. همام تبریزی غزلی به لهجه تبریزی دارد که متفاوت از زبان فارسی است. غرض آنکه چون زبان فارسی دری مقام زبان ادبی ورسمی کشور یافته بود مردم شهرستان های دیگر اگر چه به لهجه های دیگر ایرانی متکلم بودند فارسی می آموختند و آنرا وسیله بیان اندیشه های خود قرار می دادند. اندک اندک فارسی دری رواج بیشتری یافت ودر بسیاری از شهرها جانشین زبان محلی گردید. اما در دهکده ها که مردم آن با خواندن ونوشتن آشنا نبودند همان لهجه های محلی به جا ماند ورواج وتاثیر زبان فارسی کمتر وکندتر انجام گرفت. (مراجعه شود به دکترناتل خانلری: زبانشناسی و زبان فارسی صفحه 146. )
در این زمینه به نوشته های تکمیلی آقای دکتر ضیا صدر الشرافی مراجعه شود.
3-3- برای افزایش واژه در زبان فارسی:
- از چهار حرف (ذ- ز- ض- ظ) استفاده می شود که صدای هر چهار تا یکی است که یادگیری را مشکل می کند.
- از سه حرف (س- ص- ث) استفاده می شود که صدای هر سه یکی است.
- از دو حرف (ت- ط) استفاده می شود که صدای هر دو یکی است.
- از دو حرف (ا- ع) استفاده می شود که صدای هر دو یکی است.
که بازهم یاد گیری را مشکل می کند.
3-4- برای جبران کمبود فعل در زبان فارسی از افعال دو کلمه ای (افعال مرکب) استفاده میشود به عنوان مثال:
-
- ساختن فعل به کمک اسامی اعضای بدن مثل سر، دل، لب، چشم،جگر، گردن، مو، و…
سر زدن، سر دواندن، سرکوفت زدن و…
دل دادن، دل بردن، دل دل شدن و…
-
- ساختن فعل به کمک افعال بودن، دادن، شدن، کردن-، گردیدن، خوردن، زدن و…
غذا خوردن، قسم خوردن، گلوله خوردن و…
کتک زدن، زمین زدن و …
به خاطر این نقص ها جامعه شناسی- فلسفه- روانشناسی در ایران به حد کافی رشد نکرده است.
3-5- در یک کار تحقیقی که جناب مهندس علی رضا صرافی کرده اند. نتایج زیر بدست آمده است.
درصد پذیرفته شد گان سال تحصیلی77- 1376در دوره های بالاتر از متوسطه.
| مناطق غیر فارس نشین | مناطق فارس نشین | مدرک تحصیلی |
| %42 | %58 | کاردانی فوق دیپلم |
| %36 | %64 | کارشناسی لیسانس |
| %12 | %88 | کارشناسی ارشد فوق لیسانس |
| %10 | %90 | دکترای تخصصی |
3-6- حدود 50 الی 80 در صد از لغات فارسی را لغات عربی تشکیل داده اند البته در متن های علمی و حقوقی تعداد حروف عربی به مراتب بیشتر است.
حدود 5 تا 7 درصد از لغات فارسی را لغات ترکی تشکیل داده است. مثل قاشق،اتاق، بشقاب، قابلمه، قورمه، قیمه و…
ناسیونالیست های فارس به دنبال ریشه سازی چندین هزارساله برای زبان فارسی در ایران هستند. اگر چنین ادعایی دارند. باید واژه های مترادف فارسی راکه با واژه های عربی وترکی جایگزین شده است را ارائه کنند. بعنوان مثال ( ورود افراد متفرقه اکیدا ممنوع) تمام کلمات عربی هستند. البته در این راستا با سرپرستی حداد عادل تلاشهایی هم کردند اما بی نتیجه ماند.
