رئیس جمهوری کوزوو متهم به ارتکاب جنایت جنگی شد
هاشم تاچی، رئیس جمهوری کوزوو ـ عکس از شاتر استاک
رئیس جمهوری و رئیس سابق پارلمان کوزوو بههمراه گروهی از اعضای ارتش آزادیبخش کوزوو (KLA) در دادگاه لاهه متهم شدهاند که در جنگهای یوگسلاوی پیشین دست به جنایتهای جنگی زدهاند. این اتهام زمانی مطرح میشود که در روزهای گذشته مذاکرات کوزوو و صربستان در واشنگتن و بروکسل برنامهریزی شد.
دادگاه ویژه جنگهای استقلالطلبانه کوزوو در سالهای ۱۹۹۸ تا ۱۹۹۹ علیه اقلیت صرب، مستقر در لاهه هلند روز چهارشنبه ۴ تیر / ۲۴ ژوئن علیه هاشم تاچی، رئیس جمهوری کوزوو، اقامه دعوی کرد.
دادستانی لاهه، هاشم تاچی و کادری وسلی، رئیس سابق پارلمان کوزوو و هشت نفر دیگر را از جمله متهم به قتل بیش از ۱۰۰ نفر کردهاند. تاچی در آن زمان رهبر ارتش آزادیبخش کوزوو بود. در بیانیه آمده است که این اتهامات باید از سوی یک قاضی تأیید شود.
دادگاه ویژه کوزوو در لاهه هلند در سال ۲۰۱۵ آغاز بهکار کرد. مسئولیت این دادگاه رسیدگی به جنایتهای جنگی و دیگر جنایتها در سالهای ۱۹۹۸ تا ۱۹۹۹ است. در این دوره، شدیدترین درگیریها بین ارتش آزادیبخش کوزوو و سربازان صرب رخ داد. مداخله پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در سال ۱۹۹۹ منجر به عقبنشینی صربها شد. جنگ استقلال کوزوو بیش از ۱۰ هزار کشته برجای گذاشت.
تاچی که از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ نخستوزیر کوزوو بود و از سال ۲۰۱۶ تا کنون رئیسجمهوری این کشور است، بارها مشروعیت دادگاه ویژه لاهه را مورد تردید قرار داده و با آن مقابله کرده است.
بهمنظور حفاظت از دادگاه در برابر فشارها، این دادگاه که در واقع ارگانی از دولت کوزوو محسوب میشود به لاهه منتقل شده است.
طرح اتهامات علیه تاچی در شرایط آشفته سیاسی صورت میگیرد. در ماه مارس گذشته دولت آلبین کورتی، نخستوزیر کوزوو پس از کمتر از دو ماه سقوط کرد، مسئلهای که این کشور را در میانه شیوع ویروس جدید کرونا در بحران شدید سیاسی قرار داد. تاچی در پسزمینه سقوط دولت کورتی نقش مهمی ایفا کرده بود.
برخلاف بیشتر سیاستمداران کوزوو، آلبین کورتی به ارتش آزادیبخش کوزوو تعلق نداشت. او در مبارزات انتخاباتی، خود را بهعنوان بدیل شبکههای فساد فرماندهان پیشین معرفی کرد. کورتی همچنین از سیاست سازشناپذیر در برابر صربستان طرفداری میکرد. در حالیکه عادیسازی روابط کوزوو و صربستان پیششرط عضویت آنها در اتحادیه اروپا بود، او در ماه آوریل گذشته شرط توافق با صربستان برای مبادله خاک کوزوو با این کشور و بهرسمیت شناختن کوزوو از سوی صربستان را رد کرد. صربستان هنوز کوزوو را بهرسمیت نمیشناسد.
آمریکا در سقوط دولت کورتی در کنار تاچی قرار گرفت. ریچارد گرِنِل، فرستاده ویژه واشنگتن از کوزوو و صربستان خواسته بود که هر چه سریعتر وارد مذاکره شوند. هفته گذشته گرنل اعلام کرد که در ۲۷ ژوئن مذاکرات دو طرف در واشنگتن برگزار میشود. کوزوو باید از سوی تاچی و عبدالله هوتی، نخستوزیر جدید نمایندگی شود. اتحادیه اروپا قبل از این تاریخ مذاکرات با دولتهای صربستان و کوزوو را در بروکسل آغاز کرد. عصر چهارشنبه ۴ تیر / ۲۴ ژوئن اعلام شد که تاچی در مذاکرات واشنگتن شرکت نخواهد کرد.
راموش هارادینای، نخستوزیر کوزوو از دسامبر ۲۰۰۴ تا مارس ۲۰۰۵ و از فرماندهان ارتش آزادیبخش کوزوو سال گذشته پس از احضار به دادگاه بینالمللی کیفری یوگسلاوی سابق به اتهام جنایت علیه بشریت و جنایت جنگی، استعفا داد. مخالفان تاچی از دو سال پیش میگفتند رئیس جمهوری کوزوو به هر قیمتی میخواهد به توافقنامهای با صربستان دست یابد تا با این موفقیت تاریخی از روند دادرسی کیفری در دادگاه بگریزد. دادستانی لاهه اگر اتهامات تاچی را به پیش ببرد این طرحها را خنثی میکند.
Radiozamaneh