جزییات تازه از کشته شدن دو محیطبان زنجانی؛ شکارچیان به سر محیطبانان تیر خلاص زدند
بامداد روز سهشنبه ۱۷ فروردین ۱۴۰۰، دو تن از محیطبانان منطقه حفاظتشده «فیلهخاصه» در استان زنجان به نامهای «مهدی مجلل» و «میکاییل هاشمی»، براثر اصابت گلوله اسلحه «کلاشنیکف» کشته شدند.
«جعفر رحمتی»، رییس پلیس آگاهی فرماندهی انتظامی استان زنجان به «ایرنا» گفته است که دو متهم قتل این محیطبانان بازداشت و به جرم خود اعتراف کردهاند.
رحمتی افزوده است محیطبانان زنجانی تلاش کردهاند تا شکارچیان خاطی را بدون درگیری دستگیر کنند اما شکارچیان با بیرحمی آنها را با سلاح جنگی به قتل رساندهاند.
«دیدهبان حفاظت از محیطزیست ایران» به نقل از رییس پلیس آگاهی و رییس پلیس اطلاعات و امنیت استان زنجان گزارش داده است که عصر روز دوشنبه نیروهای محیطزیست مستقر در منطقه فیلهخاصه زنجان پس از اطلاع از حضور شکارچیان غیرمجاز در منطقه حفاظتشده، به تعقیب شکارچیان اقدام میکنند. شکارچیان غیرمجاز نیز با یک دستگاه خودروی «نیسان» وانت وارد مسیر آسفالته میشوند و اقدام به فرار میکنند.
شکارچیان پس از طی مسیر در راههای اصلی استان زنجان، وارد مسیرهای خاکی و فرعی میشوند و در منطقهای خلوت با اسلحه کلاشنیکف خودروی محیطزیست را به گلوله بسته و دو محیط بان سرنشین آن را مجروح میکنند. سپس شکارچیان در اوج بیرحمی محیطبانان مجروح را از خودرو پیاده کرده و به سر هر دو نفر تیر خلاص شلیک میکنند.
پس از قطع ارتباط محیطبانان با سایر نیروهای محیطزیست، تلاش برای یافتن آنها آغاز میشود اما با تاریک شدن هوا، موفق به یافتن آنها نمیشوند.
با روشن شدن هوا، اکیپهای جستوجو خودروی سازمان محیطزیست را در محوری فرعی پیدا میکنند درحالیکه پیکر بیجان دو محیطبان را کمی دورتر از خودرو مییابند.
در نزدیکی محل قتل دو محیطبان، مأموران به فردی که در آن منطقه بوده، مشکوک میشوند و بلافاصله وی را دستگیر میکنند و به پلیس آگاهی تحویل میدهند.
فرد مظنون در بازجوییها ادعا میکند که در قتل محیطبانان نقشی نداشته اما از طرف قاتلان برای پاک کردن آثار جرم به محل حادثه فرستاده شده است. با شناسایی قاتلان، مأمورین پلیس اطلاعات زنجان برای دستگیری آنها عازم روستای محل سکونتشان میشوند.
دو شکارچی در مقابل بازداشت مقاومت میکنند و با نیروهای پلیس نیز درگیر میشوند و دست یکی از مأموران را نیز میشکنند. متخلفان سعی داشتند با ریختن بنزین روی مأموران، آنها را آتش بزنند که پس از درگیری طولانی، در نهایت دستگیر میشوند. متهمان چند ساعت پس از انتقال به پلیس آگاهی، به درگیری مسلحانه و قتل محیطبانان اعتراف میکنند. در بازرسی از خانه آنها، سه اسلحه شکاری و مقادیری گوشت شکار متعلق به آهو کشف و ضبط شده است.
دیدهبان حفاظت از محیطزیست ایران نوشته است: «محیطبانِ شهید، میکائیل هاشمی دارای یک فرزند هفتساله بوده و همسرش نیز باردار است و محیطبانِ شهید مهدی مجلل مجرد بوده است.»
محیطبانی شغلی دشوار با خطراتی فراوان است. عبور از مسیرهای سخت، زندگی در مناطق بیابانی و کوهستانی، حمله حیوانات وحشی، مارگزیدگی، سقوط از ارتفاع، مواجهه با مواد سمی، تلههای انفجاری و آتش تنها بخشی از دشواریهای یک محیطبان است.
در ایران سه هزار و ۴۰۰ محیطبان وجود دارد. این در حالی است که بر اساس استانداردهای جهانی، به ازای هر هزار هکتار عرصه، یک محیطبان مورد نیاز است که در ایران به ازای ۱۰ تا ۱۲ هزار هکتار، یک محیطبان وجود دارد. این یعنی ایران نیازمند دستکم چهار هزار محیطبان جدید است. از مشکلات دیگر محیطبانان، شیفت کاری طولانی و حقوقی کم و نبود تجهیزات کافی و مدرن حفاظت محیطزیست است.
بااینحال، احتمال درگیری مسلحانه با شکارچیان غیرمجاز حکایتی متفاوت و تلخ با سایر سختیها و خطرات محیطبانی دارد.
تاکنون مسوولان سازمان محیطزیست آمار دقیقی از محیطبانان کشته و زخمی شده ارایه ندادهاند. «جمشید محبتخانی»، فرمانده یگان حفاظت سازمان محیطزیست کشور بهمن ۱۳۹۸ تعداد محیطبانان کشته شده را ۳۱۳ نفر و در شهریور ۱۳۹۹ این تعداد را ۱۴۱ نفر عنوان کرده است.
گذشته از احتمال کشته و زخمی شدن محیطبانان در درگیری با شکارچیان غیرمجاز، این حافظان طبیعت در سالهای اخیر درگیر پروندههای متعددی قضایی دراینارتباط بودهاند.
آذرماه سال ۱۳۹۸، «علی افضلی»، محیطبان کرمانی به دلیل تشخیص قاضی پرونده مبنی بر عمدی بودن قتل، پس از تحمل ۹ سال زندان، اعدام شد. او از سال ۱۳۸۹ به دلیل ارتکاب به قتل یک جوان که گفته میشود شکارچی بوده، دستیگر شده بود.
آذرماه سال ۱۳۹۵ نیز یک شکارچی در جریان تعقیب و گریز و درگیری با محیطبانان منطقه حفاظتشده «نشر» استان همدان زخمی شد و پس از انتقال به بیمارستان جان باخت.
در همین ارتباط، «سعید مومیوند»، محیطبان همدانی پس از کشوقوسهای فراوان به قصاص محکوم شد. بااینوجود مهرماه سال گذشته و پس اعتراض این محیطبان به حکم صادرشده، دیوان عالی کشور حکم اعدام را نقض و دستور بررسی مجدد پرونده را صادر کرد.
هماکنون محیطبانان متعددی درگیر پروندههای قضایی از این دست هستند که نمایانگر ابعاد دیگری از سختیها و خطرات محیطبانی است؛ شغلی که در آن محیطبانان با تمام کمبودها و خطرات تلاش میکنند با فداکاری محیطزیست را چون امانتی گرانبها حفاظت کنند. اما گاه شکارچیانی بیرحم به کمتر از تیر خلاص زدن به سر محیطبانان رضایت نمیدهند.
iranwire