برای انقلاب بنگلادش ••• – ابراهیم ساوالان
بنگلادش یکی از فقیرترین و بدبخت‌ترین کشورهاست که دقیقا از دل هندوستان زاییده شده و غیر از مرز کوچکی که در جنوبغربی آن کشور با میانمار دارد، همه مرزهایش در انحصار هندوستان است. مرز میانمار نیز چیزی جز دردسر برای بنگلادش نبوده و با ایالت مسلمان‌نشین روهینگیای میانمار همسایه است و هر سال ارتش، دولت و لباس شخصی‌های میانمار به مسلمانان روهینگیا حمله میکنند و آنها بالاجبار به بنگلادش فرار میکنند.
وقتی به مشکلات و مسائل بنگلادش و پاکستان فکر میکنم به این نتیجه می‌رسم که جدایی آن دو کشور از هندوستان اشتباه بوده است. هرچند اصل «حق تعیین سرنوشت» جز اصول تاکید شده در بند دوم منشور ملل متحد (منشور آتلانتیک) مندرج در ۱۹۴۱ می‌باشد و آن منشور سنگ بنای سازمان ملل متحد بوده و در اکتبر ۱۹۷۰ نیز به تصویب مجمع عمومی سازمان ملل متحد رسیده است، ولی شاید خواست و اجرای آن اصل در هر شرایط و مکانی صحیح نباشد. اما محق نیستیم با فرض نامناسب بودن مکان و زمان، خواستاران اصل حق تعیین سرنوشت را مواخذه کنیم.
علاوه بر اصل حق تعیین سرنوشت، موافقتنامه کپنهاگ در ۱۹۹۰ (با شرکت ۳۵ کشور اورپایی و آمریکایی) با استناد به پاراگراف آخر منشور ملل متحد (مصوب ۱۹۷۹ مجمع عمومی سازمان) نظریه حق جدایی‌طلبی مشروط را چنین تشریح کرده است: الف، جدایی‌طلبی درون یک کشور و دولت مشروع، قابل قبول نیست. ب، کشور و دولتی مشروع است که مردم سالار باشد. ج، جدایی‌طلبی درون یک کشور غیرمردم سالار اشکالی ندارد.
با این تفاسیر و با استناد به اینکه هندوستان کشور دموکراتیکی است، جدایی مسلمانان هندوستان از آن کشور نادرست بوده و آنها می‌توانستند در ترکیب هندوستان و تحت تعالیم بزرگمردی چون گاندی بزرگترین دموکراسی جهان را ایجاد کنند و جمعیت ششصد میلیونی مسلمانان آن کشور (۲۵۰ میلیون پاکستان، ۱۶۵ بنگلادش، ۲۰۰ مسلمانان هندوستان) می‌توانست در چارچوب آن دموکراسی، زندگی بهتری داشته باشد.
ولی حالا چه شده است؟ ابتدا کشور دو پارچه‌ای با نام پاکستان از هندوستان جدا شد و سپس بنگلادش امروزی نیز از پاکستان جدا شد و حالا صدها میلیون انسان در فقر و بدبختی زندگی میکنند و چون بدبختی شرایط مطلوب برای رشد اسلامگریی رادیکال است، روز به روز وضعیت بدتر میشود و حالا افرادی شبیه ط.البان، دیکتاتور بنگلادش را فراری داده و انقلاب کرده‌اند که ممکن است باعث تیره‌تر شدن روابط آن کشور با جهان شده و ۱۶۵ میلیون انسانی را که اغلب با دوخت پوشاک برای جهانیان نان می‌خورند، گروگان خود کرده و در پی اهداف وحشتناک خود برآیند.
———- @ibrahimsavalan
