بازی خطرناک جمهوری اسلامی در آفریقا؛ کشف یک تیم ترور در اتیوپی
نهادهای اطلاعاتی اتیوپی به تازگی از کشف و دستگیری یک هسته ۱۵ نفره همراه با انباری از اسلحه و مواد منفجره خبر داده‌اند که نیت نهایی آن، حمله به سفارت امارات متحده عربی بوده است. مقام‌های اتیوپی گفته‌اند حمله بزرگی را خنثی کرده‌اند که امکان ویرانی گسترده‌ای در «آدیس‌آبابا»، پایتخت این کشور داشته است.
اکنون روزنامه امریکایی «نیویورک تایمز» به نقل از مقام‌های امریکایی و اسرائیلی نوشته است طراحی این عملیات کار ایران بوده و موضوع با دستگیری نفر شانزدهم به نام «احمد اسماعیل»، مشخص شده است.
بر اساس این گزارش، جمهوری اسلامی از چند ماه پیش گروهی را به طور مخفیانه در اتیوپی مامور جمع‌آوری اطلاعات درباره سفارت‌خانه‌های امریکا، اسرائیل و امارات کرده بود.
***
این گزارش حاکی از آن است که عملیات خنثی شده در اتیوپی، بخشی از تلاش گسترده‌تر جمهوری اسلامی ایران برای جست‌وجوی اهدافی در کشورهای آفریقایی بوده که در آن احتمال گرفتن انتقام ترور «محسن فخری‌زاده»، معاون وزارت دفاع و از دست‌اندرکاران برنامه هسته‌ای ایران و هم‌چنین «قاسم سلیمانی»، فرمانده کشته شده نیروی «قدس»، شاخه برون مرزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی وجود داشته است.
دریادار «هیدی برگ»، مدیر اطلاعات فرماندهی وزارت دفاع امریکا در قاره آفریقا با استناد به منابع اطلاعاتی غربی گفته ایران پشت برنامه ۱۵ نفری است که در اتیوپی دستگیر شده‌اند و طراح این توطئه خنثی شده، احمد اسماعیل است که با همکاری نهادهای اطلاعاتی در قاره‌های آفریقا، آسیا و اروپا، در نهایت در سوئد دستگیر شد.
نیویورک تایمز به نقل از سخن‌گوی سفارت جمهوری اسلامی ایران در آدیس‌آبابا نوشته است: «این‌ها ادعاهایی بی‌اساس هستند که فقط توسط رسانه‌های مخرب رژیم صهیونیستی مطرح شده‌اند. نه اتیوپی و نه امارات در این باره اظهار نظر نکرده‌اند.»
اتیوپی مقر اصلی اتحادیه آفریقا و پایتخت دیپلماتیک این قاره است و سعی می‌کند از درگیر شدن در مسایل این چنینی خودداری کند. با این همه، این کشور تایید کرده است که گروه دومی در حال آماده شدن برای ضربه زدن به سفارت امارات در «خارطوم»، پایتخت سودان بوده‌اند.
نیویورک تایمز نوشته یک مقام سودانی صحت این ادعا را تایید کرده و قرار شده است به دلیل حساسیت موضوع، مساله به طور محرمانه بررسی شود.
امارات متحده عربی به تازگی روابط خود را با اسرائیل عادی کرده است. این عادی‌سازی، بخشی از توافق‌نامه موسوم به «ابراهیم» است که با میانجی‌گری دولت امریکا در دوره ریاست جمهوری «دونالد ترامپ» به دست آمد. جمهوری اسلامی ایران به تندی از این توافق انتقاد کرد و آیت‌الله «علی خامنه ای» آن را «خیانت» خواند.
یک مقام ارشد دفاعی ایالات متحده دستگیری‌ها در اتیوپی را به برنامه ناموفق ایران برای ترور سفیر ایالات متحده در آفریقای جنوبی مرتبط دانسته است که کمتر از شش ماه پیش افشا شد.
علی‌رغم انتشار جزییاتی درباره طرح حمله به سفارت امارات در آدیس‌آبابا، هنوز هم موارد زیادی درباره دستگیری‌های رخ داده در اتیوپی و ادعای نقش ایرانی هم‌چنان مبهم است. پلیس اتیوپی هنوز به طور رسمی کیفرخواستی علیه ۱۵ مظنون طرح خنثی شده صادر نکرده است.
در حالی که دریادار برگ جزییات درباره نقش ایران در حمله خنثی شده اتیوپی را تأیید کرده است، سایر مقامات نظامی و دیپلماتیک در واشنگتن از بحث در مورد آن خودداری کرده‌اند. در برابر، مقام‌های اسرائیل توطئه ادعایی را به عنوان مدرک دیگری مبنی بر غیرقابل اعتماد بودن ایران می‌دانند.
جمهوری اسلامی با وجود وعده‌های داخلی خود برای گرفتن انتقام از ترور فخری‌زاده و سلیمانی، هنوز اقدام موثری جز شلیک چند موشک به پایگاه هوایی امریکا در عراق انجام نداده است.
گزارش نیویورک‌تایمز با عنوان «موش و گربه بازی خطرناک ایران» در آفریقا، به جزییات دیگری از اقدامات جمهوری اسلامی در این قاره و ردیابی آن از سوی اسرائیل اشاره کرده است.
طی دهه ۷۰ خورشیدی، در دوره ریاست جمهوری «اکبر هاشمی رفسنجانی» و سپس «محمد خاتمی»، جمهوری اسلامی روابط نزدیکی با «عمرالبشیر»، دیکتاتور سودان داشت و توانست چندی بعد کشتی‌های جنگی خود را تا اریتره پیش ببرد. امریکا در سال ۱۳۸۸گزارش داد که اسرائیل با حملات هوایی، کامیون‌های قاچاق‌چیان در سودان را هدف قرار داد که درون آن‌ها سلاح‌های ایران برای ارسال به نوار غزه قرار داشتند.
روابط ایران با کشورهای شاخ آفریقا در سال‌های اخیر رو به سردی گذاشته و درگیری‌های لفظی با امارات و اسرائیل بیشتر شده است. امارات کمتر از سه سال پیش با یک میانجی‌گری موفق، به توافق صلح مهمی بین اتیوپی و اریتره کمک کرد. اکنون این کشتی‌های جنگی اماراتی هستند که در بنادر اریتره پهلو می‌گیرند. پاییز امسال، پس از تماس نخست‌وزیر اتیوپی با «بنیامین نتانیاهو»، همتای اسرائیلی خود، گروهی از خلبانان هواپیماهای بدون سرنشین اسرائیلی برای از بین بردن ملخ‌هایی که محصولات کشاورزان اتیوپی را از بین می‌بردند، به آن کشور رفتند.
هفته‌ها بعد، «یوسی کوهن»، رییس «موساد»، سرویس اطلاعاتی مخفی اسرائیل با همتای اتیوپیایی خود ملاقات کرد تا دو کشور در مورد آن‌چه «عملیات ضد تروریسم» می‌خواندند، مذاکره کنند. در کشورهای دیگر آفریقا، مقامات اطلاعاتی اسرائیل می‌گویند که آن‌ها اغلب کشورهای دوست را در مورد فعالیت‌های جمهوری اسلامی هوشیار می‌کنند.
در کنیا ، دو ایرانی که در سال ۲۰۱۲ دستگیر و به داشتن ۱۵ کیلوگرم مواد منفجره متهم شدند، اکنون حکم ۱۵ سال زندان دارند. مقامات کنیا این دو فرد را از اعضای نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران می‌دانند. وکلای آن‌ها گفته‌اند که آن‌ها هنگام بازداشت در کنیا، توسط نهادهای امنیتی اسرائیلی مورد بازجویی قرار گرفته بودند.
چهار سال بعد، در سال ۲۰۱۶، کنیا دو ایرانی که در خارج از سفارت اسرائیل مشغول فیلم‌برداری دستگیر شده بودند را اخراج کرد. جمهوری اسلامی ایران گفت این افراد که با اتومبیل دیپلماتیک سفارت ایران در حال عبور و مرور بوده، محققان دانشگاهی هستند.
ماموران ایرانی به انجام حملات یا طراحی عملیات خنثی شده در کشورهایی از جمله گرجستان، تایلند و هند مظنونند. به تازگی دادگاهی در بلژیک، «اسدالله اسدی»، دبیر سوم سفارت جمهوری اسلامی در وین را به اتهام تلاش برای بمب‌گذاری در تجمع یک گروه مخالف نظام حاکم بر ایران به ۲۰سال زندان محکوم کرده است. این توطئه ناکام و برنامه مشابه دیگری در دانمارک باعث شد که دو سال پیش اتحادیه اروپا، وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی را تحریم کند.
مقامات اسرائیلی می‌گویند اداره‌ای در همین وزارت‌خانه، عملیات خنثی شده در اتیوپی را طراحی کرده بود.
