احمد شرع: هیچ سلاحی نباید خارج از کنترل دولت باشد
حاکمان جدید سوریه خواستار این هستند که تمام سلاحها در این کشور تحت کنترل دولت قرار بگیرند. احمد شرع (ابومحمد جولانی)، رهبر شبهنظامیان اسلامگرای هیئت تحریر شام (HTS) روز یکشنبه ۲۲ دسامبر (۲ دی) در یک کنفرانس مطبوعاتی مشترک با هاکان فیدان، وزیر امور خارجه ترکیه، گفت که همه گروههای مسلح در سوریه بهزودی “انحلال خود را اعلام” خواهند کرد و به ارتش خواهند پیوست.
شرع همچنین اعلام کرد که هیئت تحریر شام اجازه نخواهد داد “هیچ سلاحی خارج از کنترل دولت” در کشور وجود داشته باشد، حتی در مناطق تحت کنترل نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) که به رهبری کردها اداره میشوند. وی افزود که ساختار جدید نیروهای مسلح سوریه طی روزهای آینده اعلام خواهد شد.
هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه نیز تاکید کرد که سوریها به تنهایی مسئول سرنگونی بشار اسد بودند. او خطاب به رهبران هیئت تحریر شام گفت: «این پیروزی تنها متعلق به شماست نه هیچکس دیگر، سوریه با فداکاریهای شما از یک فرصت تاریخی بهرهمند شده است.»
کاهش نفوذ در لبنان
احمد شرع، رهبر هیئت تحریر شام که تاکنون به ابومحمد جولانی معروف بود، پیش از این، اعلام کرده بود که سوریه نفوذ خود در لبنان را به طور چشمگیری کاهش خواهد داد.
شرع در دیداری با نمایندگان ارشد اقلیت دروزی لبنان گفت که دمشق دیگر “بهطور منفی در امور لبنان دخالت نخواهد کرد”. وی تأکید کرد که رهبری جدید سوریه به “حاکمیت لبنان، یکپارچگی سرزمینی، استقلال تصمیمگیری و ثبات امنیتی آن” احترام میگذارد.
این دیدار میان احمد شرع، رهبر هیئت تحریر شام، و ولید و تیمور جنبلاط، رهبران دروزی، در کاخ ریاستجمهوری در دمشق برگزار شد. شرع تأکید کرد که سوریه در لبنان “به یکسان از همه طرفها فاصله خواهد گرفت”. او همچنین اعتراف کرد که سوریه تاکنون “منشاء ترس و نگرانی” برای همسایه خود بوده است.
حضور طولانی سوریه در لبنان
ولید جنبلاط، که مدتها از منتقدان سرسخت بشار اسد، رهبر سابق سوریه بوده است، رژیم اسد را متهم کرده که در قتل پدرش در سال ۱۹۷۷ در جریان جنگ داخلی لبنان نقش داشته است.
ارتش سوریه در سال ۱۹۷۶ بهعنوان بخشی از نیروهای عربی وارد لبنان شد تا جنگ داخلی این کشور را که یک سال پیش آغاز شده بود، متوقف کند. اما بهجای خروج، نیروهای سوری تا سال ۲۰۰۵ در این کشور حضور داشتند و گروههای طرفدار سوریه، مانند شبهنظامیان حزبالله، تمام بخشهای سیاسی و نظامی لبنان را کنترل میکردند. خروج کامل ارتش سوریه سرانجام در پی اعتراضات گسترده مخالفان در لبنان و فشار شدید بینالمللی صورت گرفت.
اپوزیسیون لبنان دمشق و حزبالله را متهم میکند که در ترور رفیق حریری، نخستوزیر محبوب لبنان، نیز نقش داشتهاند.
پیشبینی مقاومت جدید از سوی ایران
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، پس از تغییر قدرت در سوریه، انتظار مقاومت مجدد سوریها علیه ساختارهای جدید این کشور را دارد. خامنهای در مراسمی در تهران گفت: «ما انتظار داریم که دوباره گروهی قوی در سوریه شکل بگیرد.»
او افزود که بهویژه جوانان سوری دوباره علیه کسانی که کشور و آینده آنها را مکرراً ناامن کردهاند، مقاومت خواهند کرد. به گزارش رسانهها، خامنهای بر این باور است که سقوط بشار اسد، رهبر سابق سوریه، ضربه سنگینی برای ایران بوده و نقش این کشور را در خاورمیانه تضعیف کرده است.
ایران از مهمترین متحدان بشار اسد به شمار میرفت و او نقشی استراتژیک برای تهران ایفا میکرد، بهویژه در تسهیل انتقال سلاح برای حزبالله لبنان، که خود در سوریه نیز فعال بود.