اتحادیه ی اروپا خطاب به ایران و آمریکا: آری یا نه؟
پیتر استانو، سخنگوی کمیسیون اروپا روز سهشنبه پس از پایان آخرین دور گفتوگوهای احیای برجام، از تهران و واشنگتن خواست یک تصمیم سیاسی فوری درباره پیشنویس توافق بگیرند.
به گزارش یورو نیوز، آقای استانو با اشاره به «نهایی شدن» پیشنویس توافق میان ایران و گروه ۴+۱ گفت: «هرچه میتوانسته مورد مذاکره قرار گیرد، در نسخه نهایی متن گنجانده شده و حالا کشورهای عضو باید تصمیمهای سیاسی بگیرند.» وی با تاکید بر تمام شدن فرصت تدوین پیشنویس توافق جدید افزود: «این تصمیم یا آری است یا نه.»
شامگاه دوشنبه نمایندگان ایران و ۴+۱ به شکلی ناگهانی از پایان مذاکرات وین خبر دادند و هیأت تحت سرپرستی باقری کنی، مذاکره کننده ارشد ایران به تهران بازگشتند.
سخنگوی کمیسیون اروپا در نشست خبری روز سهشنبه این نهاد با اشاره به ایفای نقش جدی جوزپ بورل در گفتوگوهای اخیر افزود: «آقای بورل در نقش هماهنگ کننده مذاکرات منتظر تصمیم سیاسی قاطع است. او هیچ ضربالاجلی را تعیین نکرده اما انتظار دارد که تمام طرفها این تصمیم را به سرعت اتخاذ کنند. در صورت توافق همه جانبه، آقای بورل وزرای خارجه تمام کشورها را به یک نشست مشترک دعوت خواهد کرد.»
جمهوری اسلامی ایران از سال ۲۰۱۹ میلادی یعنی یک سال پس از خروج یکجانبه ایالات متحده آمریکا از توافق هستهای سال ۲۰۱۵ و آغاز سیاست فشار حداکثری دولت دونالد ترامپ بر تهران، تعهدات برجامی خود را در چند مرحله کاهش داد.
در یک سال و نیم گذشته و پس از تصویب قانون «حمایت از منافع ملی برنامه هستهای» در مجلس شورای اسلامی، این روند شتاب بیشتری به خود گرفته است.
سازمان انرژی اتمی نیز با دستور شورای عالی امنیت ملی، تعداد زیادی از دوربینهای نظارتی آژانس را از تاسیات هستهای برداشته و همزمان میزان غنیسازی اورانیوم به شدت افزایش پیدا کرده است. این گامها و بهویژه تزریق گاز به سانتریفیوژهای نسل جدید، پس از عملیات خرابکارانه متعدد منتسب به اسرائیل انجام میشود.
به نظر میرسد توسعه برنامه هستهای و کاهش همکاری با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، وضعیت مذاکرات را تغییر داده و متن پیشنویس توافق ماه مارس را عملا بیفایده کرده است.
جوزپ بورل روز دوشنبه با انتشار پیامی توییتری از پایان مذاکرات خبر داده و گفته بود متن فعلی نهایی است و دیگر سر آن مذاکره نخواهد شد.
در ۲ هفته اخیر و همزمان با از سرگیری مذاکرات، خبرهای ضد و نقیضی درباره کوتاه آمدن ایران از شرط حذف نام سپاه پاسداران از لیست سازمانهای تروریستی ایالات متحده همچنین دریافت تضمین برای باقی ماندن دولتهای بعدی آمریکا در این توافق منتشر شده است.
با این حال به نظر میرسد مسأله سایتهای مشکوک به فعالیتهای هستهای، یکی از مهمترین موانع بازگشت ایران و ایالات متحده به تعهدات مندرج در برجام باشد.