دکتر مرتضی افقه: احتمالا بازار ارز در کوتاهمدت به ثبات نمیرسد/ قیمت کالاها بازهم افزایش خواهد یافت/ اقتصاد ایران بدون روابط خارجی امکان حیات ندارد
تحلیلها و اعترافات روشنگرانه یک استاد اقتصاد در مورد وضیعت بحرانی اقتصادی در ایران:
یک استاد دانشگاه و اقتصاددان درباره آینده نوسانات بازار ارز می گوید: اخیرا کاهشی در نرخ ارز داشتیم که ظاهرا می تواند به دلیل اتمام مهلت صادر کنندگان باشد. اگرچه من امید دارم ولی پیش بینی من این نیست که بازار به ثبات برسد، مگر اتفاق خاص و جدیدی رخ بدهد ولی مادامی که مسائل ارزی و مشکل صادرات حل نشود این امید ثمر بخش نخواهد بود.
احتمالا بازار ارز در کوتاه مدت به ثبات نمی رسد
دکتر مرتضی افقه در گفت وگو با خبرنگار شفقنا آینده در خصوص اینکه پیش بینی شما در مورد نوسانات بازار ارز چیست؟ اظهار داشت: بر اساس مشاهدات و اطلاعات موجود تصور من به ثبات در کوتاه مدت نیست به دلیل تشدید تحریم ها و عدم فروش نفت نمی توانیم تامین ارز داشته باشیم و در مواردی که تحریم ها را دور می زنیم به دلیل عدم تصویب اف ای تی اف بعضا نمی توانیم پول هایمان را وارد کنیم مثل همین ماجرایی که با کره جنوبی داریم. به دلیل همین مسائل برخی از صادرکنندگان مایل به برگرداندن ارز خود نیستند و علی رغم تعهد، ارز را وارد شبکه نیمایی که فاصله زیادی با بازار آزاد دارد نمی کنند. متاسفانه دولت کنترلی بر این مشکلات ندارد. اخیرا کاهشی در نرخ ارز داشتیم که ظاهرا می تواند به دلیل اتمام مهلت صادر کنندگان باشد. اگرچه من امید دارم ولی پیش بینی من این نیست که بازار به ثبات برسد، مگر اتفاق خاص و جدیدی رخ بدهد ولی مادامی که مسائل ارزی و مشکل صادرات حل نشود این امید ثمر بخش نخواهد بود. اثر روانی قرارداد ۲۵ ساله با چین نیز بیش از یک رو پایدار نبود و وضعیت به همان شکل ادامه دارد.
ارز علت تورم است
افزایش نرخ ارز و بی ثباتی، هر دو ضربه زننده است
در آینده نیز شاهد افزایش قیمت کالا ها خواهیم بود
وی در مورد اینکه افزایش نرخ ارز افزایش قیمت کالاها را در پی دارد در این رابطه چه می توان کرد؟ گفت: در ذهن برخی از همکاران اقتصاد خوانده ما نوعی کژ فکری وجود دارد و نرخ ارز را معلول تورم می دانند نه علت تورم درحالیکه تصور من این است که ارز علت تورم است. ما با دو مساله روبرو هستیم افزایش نرخ ارز و بی ثباتی، هر دو ضربه زننده است. افزایش منجر به تورم خواهد شد، هم تورم کالاهای وارداتی و هم تورم کالاهایی که ماشین آلات آنها وارداتی است. ما ۷۵ درصد واردات کالاهای واسطه ای داریم که صرف تولید کالاهای دیگر می شوند. یعنی جدا از افزایش نرخ، بی ثباتی نیز موجب می شود سرمایه گذاران نسبت به آینده بدبین باشند و همین موجب رکود شود. متاسفانه در آینده نیز شاهد افزایش قیمت کالا ها خواهیم بود.
۵۰ درصد از ظرفیت بخش صنایع ما خالی است
به اقداماتی فوق العاده نیاز داریم
شاید قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین به حل برخی مشکلات اقتصادی کمک کند
دکتر افقه افزود: آمار ها نشان می دهد در حدود ۵۰ درصد از ظرفیت بخش صنایع ما خالی است، بخصوص کارگاه های کوچک و متوسط و این نکته عمدتا از اشکالات داخلی و ناهماهنگی های داخلی و بروکراسی و ناتوانی سیستم اداری نشات می گیرد که باعث شده اغلب شهرکهای صنعتی ما تعطیل شوند و یا زیر ظرفیت کار کنند این مشکلات را می توان در داخل کشور حل کرد اما باید در عمل همتی وجود داشته باشد، نه شعارهایی که مسئولین و نمایندگان هر روز فریاد می زنند. یعنی ما به اقداماتی فوق العاده نیاز داریم، در شرایط عادی نمی توان این مسائل را حل کرد. اگر این موارد حل شود شاید بتواند از فشار تحریم ها بکاهد چون می تواند اشتغال ایجاد کند و تولید ملی را افزایش دهد ولی من در این رابطه هیچ همتی جز حرف نمی بینم. اگر قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین به چینی ها این قدرت و جسارت را بدهد که تحریم ها را دور بزنند که البته بعید است می تواند در میان مدت و بلند مدت حل کننده مسائل باشد البته من این قرارداد را که نهایی نیز نشده نخوانده ام شاید ما در رابطه ای نابرابر باشیم و چین از فشار آمریکا بر ایران سو استفاده کرده و امتیازات بیشتری بگیرد.
فکر نمی کنم با جابجایی دولت در ایران مشکلی از کشور برطرف شود
اقتصاد ایران بدون روابط خارجی امکان حیات ندارد
با ادامه پیدا کردن تحریم ها یا به سمت مصالحه می رویم و یا اقتصاد دچار ضربه ای نهایی خواهد شد
این اقتصاددان در مورد اینکه اگر دوره ریاست جمهوری آقای ترامپ ادامه داشته باشد شرایط ایران چگونه خواهد بود؟ ایا تغییر دولت در ایران می تواند کمکی به حل مسائل بکند؟ اظهار داشت: من در این خصوص امید چندانی ندارم و فکر نمی کنم با جابجایی دولت مشکلی از کشور برطرف شود. اگر ترامپ انتخاب شود حدس می زنم به هر نحو ممکن به توافقی برسیم، چون اقتصاد ما بدون روابط خارجی امکان حیات ندارد. ما ۴ دهه بعد از انقلاب فرصت داشتیم تا وابستگی های کشور به نفت را حداقل کنیم که به دلیل بی تدبیری این فرصت ها زا دست رفت و امروز ناچار به تن دادن بر مواردی هستیم که علاقه ای به آن نداشتیم. با ادامه پیدا کردن تحریم ها ما یا به سمت مصالحه می رویم و یا اقتصاد دچار ضربه ای نهایی خواهد شد.