تاریخ سیاسی خلق تورک در ایران فراز و فرودهای زیادی را از سر گذرانده است، اما 12 شهریور یکی از فراز های تاریخی این خلق به حساب می آید. 12 شهریور تولد دوباره خلق ترک در صحنه سیاسی ایران است. 12 شهریور فریاد این خلق برای طرح مطالبات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که در سال 1324 خود را بر تارک تاریخ ایران و تاریخ سیاسی خلق تورک مهر کرده است. 12 شهریور 1324 (1945) روز تولد فرقه دمکرات آذربایجان و پلاتفرم این حزب سیاسی است که توانست سرنوشت خلق ترک را در این تاریخ رقم بزند و زمینه های شکل گیری حکومت ملی آذربایجان را فراهم آورد. در شرایط بسیار بغرنج آن دوره، فرقه دمکرات آذربایجان برای آرمان حق تعیین سرنوشت و جاری ساختن عدالت اجتماعی در آذربایجان با ارائه برنامه سیاسی اجتماعی خود یعنی بیانیه 12 شهریور پا به عرصه حیات گذاشت و تاریخ خلق مان را در راستای آرمانهای مترقیانه سیاسی آن ورق زد و حاکمیت ملی خلق مان در آذربایجان را تحت عنوان حکومت ملی آذربایجان به حقیقتی انکار ناپذیر تبدیل کرد.
خاطره 12 شهریور، خاطره آزادی یک خلق از اسارت سیاسی، خاطره حق حاکمیت آن و فریادش برای برابری و صلح دوستی است. 12 شهریور فریادی است که هرگز خاموش نخواهد شد.
اتحاد دمکراتیک اذربایجان – بیرلیک
۱۱ شهریور ۱۳۹۹